do ministra rozwoju i technologii
w sprawie ujednolicenia przepisów dotyczących budowy kontenerowych stacji transformatorowych SN/SN i SN/nN
Zgłaszający: Barbara Okuła, Agnieszka Buczyńska, Rafał Kasprzyk, Rafał Komarewicz, Adam Luboński, Maja Ewa Nowak, Barbara Oliwiecka, Norbert Pietrykowski, Ewa Schädler, Paweł Śliz, Wioleta Tomczak, Kamil Wnuk, Paweł Zalewski, Tomasz Zimoch
Data wpływu: 22-01-2024
Szanowny Panie Ministrze,
od wielu lat występuje problem z interpretacją przepisów przez organy administracji architektoniczno-budowlanej I i II instancji w sprawie zaliczania kontenerowych stacji transformatorowych do budynków zamiast do budowli (art. 3 pkt 2 oraz art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane).
Z art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane wynika, że przez budynek należy rozumieć taki obiekt, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundament i dach. Z kolei w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego ustawodawca zdefiniował budowlę w ten sposób, że uznał za nią każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a dodatkowo wymienił katalog obiektów, pośród których umieścił m.in. obiekty liniowe, sieci techniczne, sieci uzbrojenia terenu, części budowlanych obiektów technicznych oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.
Z przedstawionej konstrukcji przepisów wynika, że obiekt budowlany, który spełnia kryteria do uznania go za budynek, nie może zostać uznany za budowlę. Aby prawidłowo ustalić z jakim obiektem mamy do czynienia nie wystarczy poprzestać na definicji tych obiektów przedstawionych w art. 3 pkt 2 i 3 ustawy Prawo budowlane, ale przepisy te należy rozpatrywać łącznie z definicjami określonymi w pozostałych punktach art. 3 ustawy, w tym w punktach 3a i 9. W art. 3 pkt 3a za obiekt liniowy uznano obiekt budowlany, którego charakterystycznym parametrem jest długość. Zaś w pkt 9 art. 3 cytowanej ustawy za urządzenia budowlane uznano urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki. Warto dodać w tym miejscu, iż zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych stacje transformatorowe zaliczane są grupy urządzeń technicznych wraz z budynkiem (grupa 6, poz. 613).
Kontenerowa stacja transformatorowa jest ściśle powiązana z obiektami liniowymi jakimi są elektroenergetyczne linie kablowe SN i nN (art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane) zapewniając im możliwość użytkowania zgodnie z ich przeznaczeniem (art. 3 pkt 9 ww. ustawy). Dodatkowo część stacji transformatorowej nazywanej fundamentem nie jest trwale związana z gruntem, ponieważ jako element prefabrykowany jest co prawda zagłębiona w gruncie, ale posadowiona jest na podsypce z piasku przez co nie spełnia wymogu zawartego w art. 3 pkt 2 Prawa budowlanego. Na tak przygotowanym fundamencie ustawiona jest bryła stacji, która jest betonowym jednoelementowym kontenerem przykrywanym od góry oddzielną dokręcaną betonową płytą. Konstrukcja stacji nie jest trwale związana z gruntem, na którym jest ustawiana i w przypadku przebudowy lub modernizacji może być przeniesiona w inne miejsce. Wnętrze stacji jest technologicznie dopasowane do umieszczonych w nim urządzeń i właściwie w całości jest tymi urządzeniami wypełnione. Przedmiotowy kontener spełnia funkcję podrzędną względem umieszczonych w nim urządzeń i przez to jest częścią budowlaną tych urządzeń w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy. Głównym zadaniem konstrukcji betonowej kontenerowej stacji transformatorowej jest funkcja ochronna, która musi spełniać warunki podlegające certyfikacji. Jednym z celów jest osłona zewnętrzna stacji przed dostępem osób postronnych, poza tym pełni rolę ochrony przeciwpożarowej i przeciwwybuchowej, a także chroni urządzenia w niej znajdujące się przed czynnikami atmosferycznymi. Zatem zgodnie z przeznaczeniem kontener powinien być traktowany jako osłona urządzeń technicznych w nim zawartych. Wszystkie powyższe fakty przesądzają, że kontenerowa stacja transformatorowa jest budowlą zgodnie z art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane, a nie budynkiem.
Błędna interpretacja przepisów prowadzi do znaczącego przedłużania się procesów budowlanych dotyczących budowy, a także modernizacji elektroenergetycznych sieci SN 15 kV oraz nN 0,4 kV co przy znacznie rosnących potrzebach inwestycyjnych w infrastrukturę elektroenergetyczną może prowadzić do znaczących opóźnień i komplikacji. Obecnie w kraju znajduje się ponad 260 tys. stacji transformatorowych SN/SN oraz SN/nN z czego przeważająca część musi zostać poddana w najbliższej przyszłości przebudowie lub modernizacji, a problem związany z opóźnieniami w tym zakresie może wpływać bezpośrednio na jakość energii elektrycznej docierającej do odbiorców.
W związku z powyższym proszę o odpowiedź na pytanie:
Czy ministerstwo planuje wprowadzić przepisy jednoznacznie określające czy kontenerowe stacje transformatorowe winny być uznawane za budowle, a nie budynki, w związku z czym jednoznacznie określone zostanie, czy mają do nich zastosowanie przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. 2022 poz. 1225)?
Z poważaniem
Barbara Okuła
Posłanka na Sejm RP