Interpelacja nr 1211

do ministra zdrowia

w sprawie stosowania przepisów dotyczących pobierania składki zdrowotnej od osób pełnoletnich - uczniów będących świadczeniobiorcami renty rodzinnej z tytułu nauki

Zgłaszający: Maja Ewa Nowak, Tomasz Zimoch, Norbert Pietrykowski, Rafał Kasprzyk, Paweł Zalewski, Adam Gomoła, Bartosz Romowicz, Barbara Okuła, Wioleta Tomczak, Mirosław Suchoń, Kamil Wnuk, Ewa Schädler

Data wpływu: 29-01-2024

Szanowna Pani Minister,

do biura poselskiego zgłaszają się rodzice pełnoletnich dzieci, uczniów oraz sami zainteresowani, którzy pobierają rentę rodzinną z tytułu nauki po śmierci jednego z rodziców. Do czasu osiągnięcia przez te osoby pełnoletności jako uczniowie podlegają one obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu. W dniu osiągnięcia pełnoletności od renty pobierane są składki zdrowotne, co wpływa na zmniejszenie otrzymywanego dotychczas świadczenia o wysokość pobranej składki zdrowotnej.

Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, art. 66 ust. 1 pkt 17, obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają uczniowie w rozumieniu przepisów o systemie oświaty niepodlegający obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu.

Jednocześnie zgodnie z art. 73 pkt 1 tej samej ustawy obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego, który dotyczy uczniów, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 17, powstaje z dniem przyjęcia do szkoły, a wygasa z dniem ukończenia szkoły albo skreślenia z listy uczniów.

W praktyce osoby, które pobierają rentę rodzinną przyznaną z tytułu nauki, a wciąż są uczniami w świetle przepisów o systemie oświaty, po osiągnięciu pełnoletności wypadają niejako z definicji "uczeń" i są traktowane zgodnie z art. 5 pkt 20 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych jako osoby pobierające rentę i tym samym, zgodnie z art. 72 ust. 1, podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, który powstaje od dnia przyznania świadczenia i wygasa z dniem zaprzestania jego pobierania.

W odczuciu osób, wobec których przepisy te się stosuje, jest to niesprawiedliwe i dyskryminujące. Pomimo osiągnięcia pełnoletności ich status jako uczniów nie uległ zmianie i nadal w ich odczuciu powinni podlegać obowiązkowemu ubezpieczeniu jako uczniowie, tak jak ich rówieśnicy pobierający naukę w szkole średniej, będący na utrzymaniu swoich rodziców lub otrzymujący alimenty od jednego z rodziców, i którzy podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu swojego rodzica, bez konieczności opłacania składki ubezpieczenia. Zgodnie z obowiązującymi przepisami i wykładnią, jeżeli uczeń po 18. roku życia uczy się dalej w szkole (lub studiuje), to dopóki nie ukończy 26 lat, ma prawo do ubezpieczenia zdrowotnego na obowiązujących zasadach, tj. przy rodzicu. Tymczasem kwalifikowanie uczniów pobierających rentę rodzinną z tytułu nauki jako pobierających rentę (art. 5 pkt 20) skutkuje obowiązkiem potrącania składki zdrowotnej od świadczenia, tym samym pomniejszenia jego wysokości. Uczeń dostaje mniejszą rentę niż otrzymywał do czasu osiągnięcia pełnoletności.

Uprzejmie proszę o informacje:

  1. Ile osób pełnoletnich w Polsce pobiera rentę rodzinną przyznaną z tytułu nauki, a tym samym otrzymuje pomniejszoną o wysokość pobranej składki zdrowotnej rentę rodzinną?
  2. Czy jest możliwość jednolitego stosowania przepisów dotyczących podlegania obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu w stosunku do osób pełnoletnich będących uczniami w rozumieniu przepisów o systemie oświaty bez względu na to, czy pobierają one rentę rodzinną z tytułu nauki?

Z wyrazami szacunku

Maja Nowak
Posłanka na Sejm RP