Interpelacja nr 1981

do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej

w sprawie klasyfikacji przyczyn i rodzajów niepełnosprawności w orzecznictwie o niepełnosprawności

Zgłaszający: Stanisław Tomczyszyn

Data wpływu: 11-03-2024

Szanowna Pani Ministro,

proszę o pochylenie się nad tematem orzecznictwa o niepełnosprawności, a dokładniej – odpowiedniej klasyfikacji pod względem stwierdzania jego przyczyn i rodzajów.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2015 r. poz. 1110) symbol przyczyny niepełnosprawności oznacza się następująco:

01-U – upośledzenie umysłowe,
02-P – choroby psychiczne,
03-L – zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu,
04-O – choroby narządu wzroku,
05-R – upośledzenie narządu ruchu,
06-E – epilepsja,
07-S – choroby układu oddechowego i krążenia,
08-T – choroby układu pokarmowego,
09-M – choroby układu moczowo-płciowego,
10-N – choroby neurologiczne,
11-I – inne, w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego,
12-C – całościowe zaburzenia rozwojowe.

Chciałbym pochylić się nad klasyfikacją symbolu 07-S, tj.

a) przewlekłe obturacyjne i ograniczające, zakaźne choroby płuc prowadzące do niewydolności oddechowej,

b) nowotwory płuc i opłucnej prowadzące do niewydolności oddechowej,

c) wrodzone i nabyte wady serca, choroba niedokrwienna serca, kardiomiopatie, zaburzenia rytmu serca z zaburzeniami hemodynamicznymi kwalifikującymi co najmniej do II stopnia niewydolności serca według klasyfikacji NYHA,

d) nadciśnienie tętnicze z powikłaniami narządowymi,

e) miażdżyca zarostowa tętnic kończyn dolnych, począwszy od II stopnia niedokrwienia kończyn według klasyfikacji Fontaine'a,

f) niewydolność żył głębokich z powikłaniami pod postacią zapaleń i długotrwałych owrzodzeń, tj. choroby układu oddechowego i krążenia, w tym m.in. przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), zakaźne choroby płuc prowadzące do niewydolności oddechowej, nowotwory płuc i opłucnej, wrodzone i nabyte wady serca, choroba niedokrwienna serca, kardiomiopatie, nadciśnienie tętnicze z powikłaniami i wiele innych.

Dla zobrazowania powagi sytuacji przypominam o istnieniu tzw. niepełnosprawności sprężonej – uwzględnia co najmniej dwie jednostki chorobowe spośród uszkodzeń narządów wewnętrznych, narządów zmysłów i narządów ruchu, zaburzeń funkcjonalnych o podłożu emocjonalno-psychicznym (tym samym obniżeniu funkcji intelektualnych), które zostały wywołane przez jeden czynnik. Sprzężenie polega na ścisłym powiązaniu ze sobą różnych rodzajów niepełnosprawności lub na ich wzajemnym oddziaływaniu.

W praktyce przyczyny w orzeczeniach określane są w postaci właśnie zaszyfrowanych kodów, przy czym kombinacja przynajmniej dwóch, a nie więcej niż trzech symboli oznacza niepełnosprawność sprzężoną. Tym bardziej odpowiednia klasyfikacja już na poziomie rozporządzenia w bardzo dużym stopniu kategoryzuje, a wręcz pozwala na zdiagnozowanie odpowiednich zakresów niepełnosprawności zwykłych i sprzężonych.

W związku z powyższym proszę o udzielenie informacji:

1. Dlaczego w klasyfikacji symbolu 07-S nie występują choroby alergiczne, do których zaliczane są m.in. alergiczny nieżyt nosa, atopowe zapalenie skóry, pokrzywka, astma, obrzęk naczynioruchowy, wyprysk kontaktowy, alergia pokarmowa oraz reakcje anafilaktyczne?

Cechą wspólną różnych rodzajów chorób alergicznych są nagłe i odwracalne upośledzenie przepływu powietrza pod wpływem różnych bodźców drażniących. W miarę progresji dochodzi do przebudowy płuc i postępującej dysfunkcji układu oddechowego.

2. Dlaczego klasyfikacja chorób względem symboli nie uwzględnia stanów zapalnych, które prowadzą do stałego uszczerbku na zdrowiu i ułomności jedno- lub wielonarządowej, takiej jak np. choroby alergiczne, zapalenia mięśnia sercowego i tym podobne?

Z poważaniem

Stanisław Tomczyszyn
Poseł na Sejm RP