Interpelacja nr 2147

do ministra aktywów państwowych

w sprawie problemów związanych z funkcjonowaniem programu Mieszkanie Plus

Zgłaszający: Aleksander Miszalski

Data wpływu: 18-03-2024

Szanowny Panie Ministrze,

program Mieszkanie Plus wedle opinii wielu ekspertów, a przede wszystkim mieszkańców okazał się całkowitym fiaskiem. Nie tylko z uwagi na niezrealizowanie zobowiązań publicznych dotyczących liczebności mieszkań, które miały zostać wybudowane w ramach tego programu, ale przede wszystkim w związku ze stanem mieszkań, które udało się wybudować oraz w związku z całkowicie niekorzystnymi i niejasnymi regulacjami prawnymi dotyczącymi takich spraw, jak wysokość czynszów za najem tychże lokali, ich powiązania z ratą spłaty kredytu, czy sposobu dojścia do własności lokalu.

W rozmowach z mieszkańcami osiedla Kliny-Zacisze w Krakowie, którzy w dużej części korzystają z nieruchomości powstałych w ramach programu Mieszkanie Plus, usłyszałem o wielu praktycznych problemach związanych z obowiązywaniem ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości. Nie wiedzą oni m.in., jakie będą warunki przedłużania obowiązujących umów. Pojawiają się także obawy o znaczącą waloryzację dokonywanych przez nich opłat. Niezrozumiałą kwestią jest również fakt, że wspomniani mieszkańcy mają płacić czynsz przy jednoczesnej spłacie ceny mieszkania - sprawia to bowiem niejako, że ponoszą oni podwójne koszty (najmu i spłaty kredytu), co sprawia, że ww. program staje się raczej programem komercyjnym niż społecznym. W dalszym ciągu mieszkańcy nie znają także warunków dojścia do własności wynajmowanych obecnie mieszkań z tego programu. Mieszkańcy, którzy weszli w stosunek najmu i chcą przy nim pozostać zastanawiają się także, w jaki sposób rozwiązać ich problem ze stałym zameldowaniem. Obecny stan rzeczy generuje bowiem problem dotyczący uzyskiwania informacji o kosztach wynikających z użytkowania części wspólnych, np. wywozu śmieci czy sprzątania. Nie są bowiem do tego uprawnieni, jako że nie są członkami wspólnoty, względem której zarząd odpowiada za dysponowanie majątkiem wspólnym.

To jedynie kilka z wielu problemów, z którymi borykają się ww. mieszkańcy. Dlatego zwracam się do Pana przede wszystkim z wnioskiem o niezwłoczne zorganizowanie spotkania mieszkańców, pokrzywdzonych niejasnościami i nieprawidłowościami w realizacji programu Mieszkanie Plus z przedstawicielem ministerstwa, celem zebrania postulatów i skarg mieszkańców oraz wypracowania rozwiązań zgłoszonych problemów. Jest to szczególnie pilne, z uwagi na fakt, że część umów kończy się już za kilka miesięcy.

Zdając sobie jednak sprawę, że skala zgłaszanych problemów ma wymiar ogólnokrajowy, na podstawie art. 192 ust. 1 Regulaminu Sejmu RP oraz art. 14 ust. 1 pkt 7 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora proszę o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1. Czy ustalono już warunki przedłużania obowiązujących umów (w szczególności tych, które wygasają w najbliższych miesiącach)?

2. Co powoduje obecnie zgłaszane przez mieszkańców obciążenie zarówno kosztami czynszu z użytkowania lokalu, jak i raty spłaty; czy zdaniem ministerstwa wynika to z obecnie obowiązujących regulacji prawnych bądź treści umów, a jeżeli tak, to czy ministerstwo pracuje nad zmianą zapisów ustawy bądź aneksowaniem treści umów, które w obecnym kształcie mogą zawierać niedozwolone postanowienia umowne?

3. Czy ustalono już sposób oraz warunki dojścia do własności mieszkania przez „beneficjentów” programu Mieszkanie Plus? Czy w tym przypadku będą obowiązywać ceny z momentu zakupu mieszkań przez PFR Nieruchomości czy aktualne ceny rynkowe (ponownie, w przypadku założenia waloryzacji projekt zyskuje raczej charakter wysoce komercyjny, niż społeczny)?

4. Czy ministerstwo dostrzega problem z brakiem możliwości dysponowania mieszkaniem, które w wymiarze społeczno-politycznym miało stać się własnością „beneficjentów” programu, a w wymiarze faktycznym jest jedynie mieszkaniem wynajmowanym, do którego żadnych praw nie posiadają ww. „beneficjenci”, ponosząc wręcz dodatkowe koszty związane z założeniami programu?

5. Polski Fundusz Rozwoju nie udzielił mieszkańcom informacji w zakresie składowych opłaty eksploatacyjnej? Proszę o udzielenie informacji, czy odmowa udzielenia takiej informacji „beneficjentom” programu jest zgodna z obowiązującymi obecnie przepisami oraz postanowieniami umownymi zawieranymi przez PFR?

6. Czy, a jeżeli tak, to w jaki sposób ministerstwo planuje rozwiązać problem stałego zameldowania osób, które od początku pozostają w stosunku najmu oraz zamierzają w nim pozostać?

7. Ww. mieszkańcy nie są członkami wspólnoty mieszkaniowej, przez co nie otrzymują od wspólnoty mieszkaniowej informacji dotyczących jej spraw. W jaki sposób takie osoby mają zarządzać częściami wspólnymi? W jaki sposób mają uzyskiwać klarowne informacje potwierdzające, że Polski Fundusz Rozwoju nie domaga się od nich zawyżonych opłat za media itp.?

8. Czy mieszkańcy będą obciążeni naprawami uszkodzeń wynikających z wcześniejszego użytkowania (przykładowo rysami na blatach, podłodze itp.?), które wynikają z udostępnienia tych mieszkań, przed ich wydaniem „beneficjentom”, osobom trzecim w ramach udzielanej pomocy społecznej?

9. Jakie jest stanowisko ministerstwa względem możliwości przekazania nadzoru nad projektem samorządom lub spółkom samorządowym?

10. Czy istnieje możliwość, aby ministerstwo zbadało treść zawartych umów pod kątem niedozwolonych postanowień umownych w zakresie wysokości czynszu oraz drogi dojścia do własności?

Z wyrazami szacunku

Aleksander Miszalski