do prezesa Rady Ministrów
w sprawie kontynuacji prac renowacyjnych grobów zmarłych członków rządów II RP i rządów na uchodźstwie
Zgłaszający: Jan Michał Dziedziczak
Data wpływu: 25-04-2024
Szanowny Panie Premierze,
w latach 2021-2023 rząd Rzeczypospolitej Polskiej realizował szlachetną inicjatywę objęcia opieką grobów zmarłych członków rządu II RP i rządów na uchodźstwie, osób zasłużonych, które swoim poświęceniem walczyły i budowały Niepodległą Rzeczpospolitą. Okazuje się bowiem, że z powodu wieloletnich zaniedbań nie tylko wielu z nich zostało zapomnianych, lecz także często nie było wiadomo, gdzie znajdują się miejsca ich wiecznego spoczynku lub pozostawały one w złym stanie. Były i przypadki, że poszczególne osoby nie miały imiennej tablicy na swoim grobie. Wszystko to źle świadczyło o stosunku dzisiaj żyjących i władz państwowych do historii i nie budowało poczucia dumy z bycia polskim patriotą.
Dzięki zaangażowaniu pracowników Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, we współpracy z wieloma instytucjami państwowymi, polskimi placówkami dyplomatycznymi oraz organizacjami pozarządowymi udało się odnaleźć miejsca spoczynku prawie wszystkich spośród przeszło 300 członków rządów II RP i rządów na uchodźstwie. Okazało się jednocześnie, że spośród 322 grobów (w tym symbolicznych), zlokalizowanych w 16 państwach (Polska: 202, Wielka Brytania: 94), w aż 220 przypadkach konieczne okazało się podjęcie prac remontowanych lub ustawienie nowego nagrobka (tudzież w ogóle ustawienie nagrobka). Stąd też na zlecenie prezesa Rady Ministrów szereg organizacji i instytucji podjęło się realizacji niezbędnych prac. W większości przypadków były one finansowane ze środków rezerwy ogólnej budżetu państwa, na mocy decyzji prezesa Rady Ministrów. W efekcie do końca 2022 r. zrealizowano prace przy ok. 80 obiektach, a do końca 2023 r. przy dalszych 60. Jednocześnie wciąż objęcia odpowiednią opieką wymaga ok. 80 obiektów, w tym groby postaci takich jak:
Jednocześnie w odniesieniu do 118 grobów zlokalizowanych w Wielkiej Brytanii w ramach projektu pn. „Opracowanie stanu zachowania grobów rządowych w Wielkiej Brytanii”, realizowanego przez Fundację Pomoc Polakom na Wschodzie im. Jana Olszewskiego w 2022 r. i finansowanego ze środków rezerwy ogólnej budżetu państwa, na mocy decyzji Prezesa Rady Ministrów – opracowano programy prac konserwatorskich. Wciąż nie wszystkie z nich zostały wykorzystane przez rzeczoną fundację do realizacji prac remontowych lub konserwatorskich.
Podobnie w 2022 r. w ramach zadania pn. „Poszukiwania, dokumentacja i programy prac konserwatorskich nagrobków ministrów II RP w województwie małopolskim”, finansowanego ze środków rezerwy ogólnej budżetu państwa, na mocy decyzji Prezesa Rady Ministrów – Fundacja Pro Universitatis Uniwersytetu KEN w Krakowie opracowała programy prac konserwatorskich 13 grobów zmarłych członków rządu, zlokalizowanych w woj. małopolskim. Dotychczas nie wykorzystano opracowanych programów prac konserwatorskich do realizacji prac remontowych lub konserwatorskich.
Jednocześnie z dniem 11 stycznia 2024 r. zniósł Pan Premier funkcję Pełnomocnika Prezesa Rady Ministrów do spraw reformy regulacji administracyjnych związanych z ruchem naturalnym ludności i ochrony miejsc pamięci, który był odpowiedzialny za koordynację działań związanych z opieką nad grobami zmarłych członków rządu.
W związku z powyższym zwracam się do Pana Premiera, z następującymi pytaniami: