do ministra klimatu i środowiska
w sprawie współpracy ze Słowacją w zakresie produkcji i importu energii elektrycznej
Zgłaszający: Katarzyna Matusik-Lipiec
Data wpływu: 04-06-2024
Szanowna Pani Minister,
Polska zaczyna borykać się z problemem deficytu energii elektrycznej wyprodukowanej ze źródeł innych niż paliwa kopalne. Obecna energetyka oparta na elektrowniach węglowych jeszcze co prawda przez jakiś czas będzie spełniała swoją rolę, ale prąd wyprodukowany w ten sposób będzie coraz droższy ze względu na rosnące opłaty i obciążenia wynikające z europejskiej polityki klimatycznej. Długofalowym rozwiązaniem tego problemu jest budowa pierwszej polskiej elektrowni atomowej na Wybrzeżu oraz morskich farm wiatrowych, a także rozwój pozostałych form energetyki odnawialnej oraz działania związane z efektywnością energetyczną budynków i oszczędnością energii. Jednakże polska elektrownia atomowa powstanie dopiero za kilkanaście lat, nawet ona nie zapewni pełnego pokrycia omawianego deficytu, a do tego czasu potrzebne będzie znalezienie innych rozwiązań przejściowych. W przeciwnym razie grożą nam drastyczne podwyżki cen energii elektrycznej, dotkliwe dla odbiorców indywidualnych i gospodarki.
Jednym z możliwych rozwiązań jest nawiązanie ściślejszej niż dotąd współpracy energetycznej ze Słowacją wraz z budową nowych połączeń energetycznych między naszymi państwami oraz ewentualnym zaangażowaniem kapitałowym Polski w budowę nowych bloków energetycznych w słowackich elektrowniach atomowych. Słowacja ma jeden z lepszych w Europie wskaźników w zakresie udziału nieemisyjnych źródeł w bilansie energetycznym kraju, sytuacja Słowacji jest pod tym względem dużo lepsza niż Niemiec i wielu innych państw Europy Zachodniej. Ponad połowa energii elektrycznej pochodzi z dwóch słowackich elektrowni atomowych, które są stale rozbudowywane: w Jaslovskych Bohunicach i Mohovcach. Kolejne prawie 20 procent energii jest produkowane z elektrowni wodnych. Niedawno Słowacja z sukcesem dokończyła transformację energetyczną, całkowicie zamykając wszystkie swoje kopalnie i elektrownie węglowe. W ramach procesu rewitalizacji na wielu dawnych terenach pogórniczych powstają farmy fotowoltaiczne.
Słowacja ma duże rezerwy w zakresie szybkiej rozbudowy swoich bloków energetycznych i jest otwarta na współpracę z innymi krajami i eksport energii. Przykładem są niedawne ustalenia z Ukrainą, podjęte na wspólnym posiedzeniu słowackiego i ukraińskiego rządu w Michalovcach 11 kwietnia 2024: ustalono, że powstanie nowe połączenie energetyczne Słowacji z Ukrainą do eksportu słowackiego prądu.
Podobne rozwiązania można wprowadzić we współpracy polsko-słowackiej. Niezbędna jest budowa nowych połączeń energetycznych, bo obecna infrastruktura nie zapewnia możliwości przesyłu wystarczającej ilości energii.
Udział strony polskiej i polskich specjalistów w rozbudowie słowackich bloków energetycznych powinien przynieść doświadczenie, które będzie przydatne w rozwoju polskiej energetyki jądrowej.
W związku z powyższym uprzejmie proszę o odpowiedź na następujące pytania:
Z wyrazami szacunku
Katarzyna Matusik-Lipiec