do ministra obrony narodowej
w sprawie zakazu fotografowania jednostek wojskowych i terenów lub obiektów zajmowanych przez Wojsko Polskie
Zgłaszający: Sebastian Łukaszewicz
Data wpływu: 10-01-2024
W 2023 roku z uwagi na wymierzoną w Polskę wojnę hybrydową przez Białoruś i Rosję podjęto szereg działań mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa i ochronę interesów Rzeczypospolitej Polskiej. Dokonano między innymi nowelizacji ustawy o obronie Ojczyzny w zakresie dodania art. 616a, który stanowi:
„1. Zakazuje się, bez zezwolenia, fotografowania, filmowania lub utrwalania w inny sposób obrazu lub wizerunku:
1) obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, obiektów resortu obrony narodowej nieuznanych za obiekty szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, obiektów infrastruktury krytycznej, jeżeli zostały oznaczone znakiem graficznym wyrażającym ten zakaz, zwanym dalej »znakiem zakazu fotografowania«;
2) osób lub ruchomości znajdujących się w obiektach, o których mowa w pkt 1.
2. Zakazu, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się, jeżeli czynności wymienione w tym przepisie są wykonywane w ramach ochrony obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 1.
3. O oznaczeniu obiektu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, znakiem zakazu fotografowania decyduje organ właściwy w zakresie ochrony tego obiektu, uwzględniając zagrożenia dla bezpieczeństwa obiektu.
4. Obiekty objęte zakazem, o którym mowa w ust. 1, oznacza się znakiem zakazu fotografowania w sposób i w miejscach zapewniających widoczność tych znaków dla osób postronnych. Oznaczenia obiektu dokonuje podmiot władający obiektem.
5. Zezwolenia na fotografowanie, filmowanie lub utrwalanie w inny sposób obrazu obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, wizerunku osób lub ruchomości, o których mowa w ust. 1 pkt 2, udziela organ, o którym mowa w ust. 3, mając na uwadze konieczność zapewnienia bezpieczeństwa obiektu oraz interes bezpieczeństwa i obronności.
6. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, tryb oraz terminy wydawania zezwoleń, o których mowa w ust. 5, oraz wzór znaku zakazu fotografowania, sposób jego uwidocznienia, utrwalenia i rozmieszczenia w lub na obiektach, o których mowa w ust. 1 pkt 1, mając na uwadze zapewnienie sprawności postępowania oraz jednoznaczności, widoczności i czytelności zakazu w lub na obiekcie”.
Dodatkowo, do treści ustawy o obronie Ojczyzny wprowadzono art. 683a, który sankcjonuje wszelkie naruszenia art. 616a cytowanej ustawy.
Z pewnością należy docenić i pozytywnie ocenić tego typu działanie, które ma na celu wzmocnienie bezpieczeństwa Polski oraz ochronę jej interesów. Jednakże warto zauważyć, że to dopiero akty wykonawcze umożliwią egzekwowanie zakazów określonych w przywołanym art. 616a ustawy o obronie Ojczyzny. Warto podkreślić, że działania obcych służb specjalnych na terenie Polski są faktem, o czym świadczą informacje medialne dotyczące zatrzymań szpiegów, którzy swymi działaniami działali na szkodę Rzeczypospolitej Polskiej.
W związku z aktualną sytuacją geopolityczną rozważenia wymaga wprowadzenie całkowitego zakazu nagrywania wideo lub fotografowania jednostek wojskowych lub terenów zajmowanych przez wojsko przy założeniu, że zostaną one odpowiednio oznaczone tablicami informacyjnymi oraz komunikatami ze strony Ministerstwa Obrony Narodowej. Powszechnie wiadomo, że Wojsko Polskie prowadzi działania nie tylko w jednostkach wojskowych, ale również zajmuje inne tereny, jak chociażby tereny wykorzystywane do obrony granicy polsko-białoruskiej.
Powyżej zarysowany stan rzeczy implikuje wiele pytań i zagadnień wymagających wyjaśnienia, a w szczególności w kontekście działań rządu oraz Ministerstwa Obrony Narodowej.
W związku z powyższym proszę o odpowiedź na następujące pytania:
1. Czy MON opracował i wprowadził w życie akty wykonawcze, o których mowa w art. 616a ustawy o obronie Ojczyzny? Jeżeli tak, to proszę o ich wskazanie. Jeżeli nie, to proszę o określenie terminu, w którym to nastąpi.
2. Czy MON rozważa wprowadzenie terminowego lub bezterminowego zakazu fotografowania wszystkich jednostek wojskowych oraz wszystkich terenów i obiektów zajmowanych przez Wojsko Polskie? Proszę o uzasadnienie odpowiedzi.
3. O jakim organie mowa jest w art. 616a ust. 3 ustawy o obronie Ojczyzny, który stanowi, że o oznaczeniu obiektu decyduje organ właściwy w zakresie ochrony tego obiektu? Czy względem jednostki wojskowej będzie to dowódca jednostki wojskowej? Kto będzie podejmował ww. decyzję o innych niż jednostki wojskowe terenach i obiektach zajmowanych przez Wojsko Polskie?
4. Jaki organ będzie właściwy do ścigania sprawców wykroczenia z art. 683a ustawy o obronie Ojczyzny w kontekście nielegalnego fotografowania jednostek wojskowych i innych wszelkich terenów lub obiektów zajmowanych przez Wojsko Polskie? Czy będzie to Żandarmeria Wojskowa, czy Policja? Czy może będzie to uzależnione od tego, czy sprawca będzie żołnierzem, czy osobą cywilną?
5. Czy w związku z możliwością orzeczenia przepadku przedmiotów pochodzących z wykroczenia oraz służących do popełnienia wykroczenia określonego w art. 683a ustawy o obronie Ojczyzny, choćby nie stanowiły one własności sprawcy, właściwe do orzekania będą sądy wojskowe czy sądy powszechne, jeżeli popełnione wykroczenie będzie dotyczyło niezgodnego z art. 616a fotografowania jednostek wojskowych lub innych terenów lub obiektów zajmowanych przez Wojsko Polskie? Czy może właściwość sądu będzie uzależniona od tego, czy sprawca będzie żołnierzem, czy osobą cywilną?
6. Proszę o podanie numeru druku sejmowego z uzasadnieniem wprowadzenia w życie art. 616a i art. 683a ustawy o obronie Ojczyzny lub załączenie go do odpowiedzi na niniejszą interpelację.
Proszę o oznaczenie konkretnego pytania, którego dotyczył będzie dany fragment odpowiedzi.