10. kadencja, 10. posiedzenie, 1. dzień (24-04-2024)

Oświadczenia.

Poseł Henryk Szopiński:

    Dzień dobry.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 21 kwietnia 2024 r. minęła 85. rocznica śmierci ks. patrona dr. Bolesława Domańskiego - przywódcy duchowego i politycznego polskiej mniejszości narodowej w Republice Weimarskiej i III Rzeszy, współzałożyciela i wieloletniego prezesa Związku Polaków w Niemczech w latach 30. XX w.

    Z tej okazji w Zakrzewie, w powiecie złotowskim, odbyły się uroczystości upamiętniające tę wybitną postać. Kiedy w wyniku traktatu wersalskiego ziemia złotowska, pogranicze i Kaszuby pozostały w granicach niemieckiej Rzeszy, ludność polska mieszkająca na tych terenach nie pozostała wobec tego faktu obojętna.

    Jedną z wybitnych postaci, która wówczas nie zgadzała się na germanizację tych ziem, był proboszcz zakrzewskiej parafii ks. dr Bolesław Domański, zwolennik pracy organicznej, propagator wśród Polaków dążności do zdobywania wiedzy, organizator kółek rolniczych, życia społecznego i kulturalnego oraz sportowego. W latach 1918-1920, wraz z liczną grupą działaczy, był zaangażowany w walkę o przyłączenie ziemi złotowskiej do Rzeczypospolitej. W 1928 r. wywalczył u władz niemieckich uchwalenie ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w Prusach. W 1924 r. został wybrany patronem Rady Nadzorczej Związku Spółdzielni Polskich w Niemczech i od tego czasu zaczęto go nazywać księdzem patronem. 4 lata później został prezesem berlińskiej spółki akcyjnej Bank Słowiański. (Dzwonek) Obie te instytucje umożliwiały niezależność ekonomiczną Polaków mieszkających na terenie Niemiec. 9 lutego 1939 r. został wybrany na prezesa Związku Polaków w Niemczech, którą to funkcję pełnił do śmierci.

    Ostatnie słowa księdza patrona ˝Lud polski się nie da˝ dodawały hartu ducha ludności polskiej w Niemczech w walce ze zbliżającą się hitlerowską nawałnicą. Pochowany w ukochanym Zakrzewie, w odrodzonej Polsce zostaje patronem szkół, ulic i placów. O jego niezłomnej postawie pamiętają następne pokolenia Polaków. Dziękuję bardzo. (Oklaski)


Przebieg posiedzenia