10. kadencja, 10. posiedzenie, 3. dzień (26-04-2024)

15. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Marek Gzik:

    Panie Pośle! Proszę Państwa! Te nieprawidłowości były podstawą do skierowania odpowiednio dokumentów do prokuratury, aby ta z kolei podjęła określone działania procesowe. Został zdjęty parasol polityczny. Tak trzeba powiedzieć, bo przez kilka lat ten parasol polityczny powodował to, że nawet jak były informacje o nieprawidłowościach, bo NIK o nich informował, to NIK niestety nie podejmował żadnych działań. Skończyło się to z chwilą, gdy koalicja 15 października, gdy my przejęliśmy władzę, jak również odpowiedzialność za NCBiR. Natychmiast uruchomiliśmy szereg działań, które mają przede wszystkim na celu wyjaśnić wszystkie nieprawidłowości, a to wszystko, co ma w sobie pewien element kryminogenny, bo tak trzeba to nazwać, jest podstawą kierowania dokumentów do prokuratury. Prokuratura już podejmuje określone działania. Dobrze się stało, ponieważ to były argumenty, którymi broniliśmy NCBiR przed utratą uprawnień.

    Jedną z konsekwencji, dość istotną, jest tu zobowiązanie, które przejęliśmy na siebie - chodzi o kontrolę następnych 2400 projektów z różnych innych konkursów. A więc NCBiR przede wszystkim własnymi siłami będzie wkrótce musiał zweryfikować dużo projektów z różnych konkursów. Musimy to jednak zrobić, ponieważ ryzyko, które już wisi w ogóle nad budżetem naszego kraju, to jest kwestia niekwalifikowania ok. 1 mld zł. A więc pierwsza reakcja i podjęte działania, jak również nasze zapewnienia o tym, że jesteśmy zdeterminowani, żeby przede wszystkim wypalić, wyplenić to całe zło i tą patologię z tak ważnej instytucji, jaką jest Narodowe Centrum Badań i Rozwoju... Ja jeszcze raz podkreślam tę bardzo dumnie brzmiącą nazwę. Zastanawialiśmy się, czy NCBiR nie utracił już tak dalece swojej renomy, że być może powinniśmy myśleć o zmianie nazwy, ale wydaje się, że uda się budowaną przez 15 lat pozycję, choć przez ostatnie lata była ona skutecznie niszczona, jednak odzyskać, chociażby w obszarze ekspertów.

    Proszę państwa, mamy problem z tym - chciałbym zaapelować przy tej okazji do środowiska naukowego - żeby naukowcy chcieli wrócić do recenzowania wniosków, bo to zapewnia też obiektywną ocenę. Z 2 tys. ekspertów, proszę państwa, w związku z sytuacją, jaka miała w ciągu ostatnich lat miejsce, zostało kilkuset. Wiemy, że problematyka, którą zajmuje się NCBiR, jest bardzo szeroka i dotyczy różnych aspektów związanych z nauką i rozwojem gospodarki. Potrzebujemy ekspertów w wielu różnych dziedzinach, tak żeby ocena była merytoryczna, żeby rzeczywiście kierowane środki, które będziemy przekazywać... NCBiR chociażby w tym roku ma do rozdysponowania ok. 3,5 mld zł. Chcemy, żeby ta instytucja wróciła na właściwy tor, ale bez współpracy z ekspertami z naszego środowiska akademickiego będzie to bardzo trudne. (Dzwonek) Dlatego jeszcze raz chciałbym bardzo gorąco zaapelować do wszystkich osób zajmujących się kwestiami merytorycznymi, wszystkich, którzy współpracowali z NCBiR, żeby zechcieli wrócić do tej współpracy. Dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia