10. kadencja, 10. posiedzenie, 3. dzień (26-04-2024)
16. punkt porządku dziennego:
Informacja bieżąca.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Adam Nowak:
Dziękuję bardzo.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo Ministrowie! Jak ministerstwo rolnictwa, to wiadomo, że słomka.
Natomiast co do pytania zadanego przez grupę posłów, to najpierw udzielimy odpowiedzi na pytania z zakresu Europejskiego Zielonego Ładu dla rolnictwa, bo w uzasadnieniu właśnie te pytania panowie posłowie i pan poseł wnioskodawca w pierwszym rzędzie i w głównej mierze zadali, natomiast pani ministra, przedstawicielka Ministerstwa Klimatu i Środowiska - w tej części pozostałej.
Europejski Zielony Ład, Wysoka Izbo, jest pakietem inicjatyw politycznych dużo szerszym i dotyczącym nie tylko rolnictwa, które faktycznie, jak poseł reprezentant wnioskodawców zaznaczył, są skierowane w celu transformacji, zmiany Unii Europejskiej w kierunku ekologicznym, transformacji ekologicznej i osiągnięcia neutralności klimatycznej.
Natomiast na wstępie chciałbym zaznaczyć, że w obszarze Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi strategia Europejskiego Zielonego Ładu oparta jest na najważniejszych strategiach. Pierwsza z nich to strategia: od pola do stołu, druga to strategia na rzecz bioróżnorodności, jest też strategia glebowa. W tych dokumentach znalazły się ambitne, odnoszące się do rolników cele, dotyczące redukcji stosowania pestycydów i antybiotyków, zwiększenia udziału rolnictwa ekologicznego czy osiągnięcia zdrowia gleb na terenie Unii Europejskiej do roku 2050. Odnoszą się one w pierwszym rzędzie do rolników jako do producentów żywności, do tych, którzy troszczą się o ziemię, którzy gospodarują, ale w sposób pośredni w prostym przełożeniu odnoszą się również do wszystkich konsumentów europejskich i nie tylko, którzy korzystają właśnie z produkcji rolnej, zarówno bezpośredniej, jak i przetworzonej, wytwarzanej przez europejskich rolników.
Chciałbym zauważyć, że Polska - zarówno poprzednicy polityczni, poprzedni rząd, uczestniczący w negocjacjach politycy, jak i ci obecni - zwraca uwagę, że wymagania Europejskiego Zielonego Ładu w odniesieniu do rolników muszą być ambitne, ale możliwe do osiągnięcia, nieograniczające możliwości odpowiedniej dochodowości rolnictwa, dające możliwość bezpieczeństwa również w wymiarze socjalnym dla gospodarstw rolnych.
(Poseł Włodzimierz Skalik: Nic nie musi być.)
Dlatego chciałbym zauważyć, że w głównej mierze założenia Europejskiego Zielonego Ładu w obszarze rolnictwa uwzględnione są w krajowym planie strategicznym, w tym w obszarze ekoschematu, czyli rozwiązań dobrowolnych i dodatkowo płatnych. Na ten cel rocznie przeznaczana jest kwota niespełna 3,5 mld zł właśnie w drodze ekoschematów.
Chciałbym zauważyć, że bardzo aktywni byliśmy również na polu rozporządzenia dotyczącego środków ochrony roślin, dyrektywy SUR. Wyrażony został przez stronę polską zdecydowany sprzeciw wobec proponowanych rozwiązań, czyli odgórnego ustalenia skali redukcji środków ochrony roślin w odniesieniu do różnych krajów członkowskich Unii. Komisja Europejska wycofała swój wniosek legislacyjny w tym zakresie.
Zgłaszaliśmy negatywne stanowisko wobec projektu rozporządzenia w sprawie odbudowy zasobów przyrodniczych, ponieważ zawierał bardzo restrykcyjne przepisy względem rolnictwa, m.in. dotyczące odbudowy ekosystemów rolniczych przez obowiązkowe nawodnienia. Zresztą te punkty były też przedmiotem środowej dyskusji na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. To dotyczyło ograniczeń. Dotyczyłby ten zapis ograniczeń lub wyłączenia z produkcji nawet 700 tys. ha w Polsce i te rozwiązania na tym etapie w życie nie wchodzą.
I to, co najważniejsze, o co pan poseł i posłowie wnioskodawcy zapytali: kwestie ugorowania. Jeśli chodzi o ugorowanie, tzw. GAEC 8, do tej pory obowiązkowy na poziomie 4% w każdym gospodarstwie rolnym, w tej chwili będzie rozwiązaniem dobrowolnym, dodatkowo płatnym na poziomie 563 zł za każdy hektar, chodzi o nie więcej niż 4% powierzchni gospodarstwa. Polska, wprowadzając ten ekoschemat, który jest obecnie w drodze legislacyjnej, wypełniła wymóg Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego w tym zakresie. Odpowiedni projekt ustawy, jak wskazałem, jest już przekazany do Sejmu. Komitet monitorujący krajowy plan strategiczny zatwierdził te zmiany.
Również norma dotycząca obowiązku utrzymania okrywy glebowej zostanie uproszczona na bazie tych przepisów. Państwo członkowskie będzie miało swobodę w decydowaniu, w jakim okresie ustanowić obowiązek utrzymania okrywy glebowej, a także wraz z wejściem tych przepisów rolnicy będą mieli wybór, czy stosować dywersyfikację upraw czy zmianowanie. I to był tzw. GAEC 7. Natomiast to, co jest też ważne w kontekście mniejszych gospodarstw, o niższym poziomie mechanizacji, o innej specyfice produkcji, to to, że gospodarstwa małe, czyli poniżej 10 ha użytków rolnych, zostaną całkowicie zwolnione z kontroli i sankcji za niespełnianie poszczególnych warunkowości.
Zatem, szanowni panowie posłowie wnioskodawcy, Wysoka Izbo, to jest ten obszar rolny dotyczący Europejskiego Zielonego Ładu, który w ostatnich miesiącach został na korzyść rolników zredukowany, zniwelowany tak, aby osiągnąć te ambitne cele, których realizacja była wymagana może zbyt restrykcyjnymi i ambitnymi celami politycznymi, zapisami odpowiednich programów, natomiast w toku tych dyskusji, to dotyczy również niektórych uwag, o czym państwo doskonale wiedzą, zgłaszanych przez rolników na protestach, zostały one złagodzone. W tym zakresie aktywna była postawa zarówno ministra rolnictwa i rozwoju wsi pana Czesława Siekierskiego, jak i pana premiera. Warto nadmienić, że poza tymi negocjacjami na szczeblu...
(Poseł Grzegorz Braun: I ministra spraw wewnętrznych. Widzieliśmy to na ul. Wiejskiej...)
Bardzo dobrze, że pan to przypomniał, panie pośle. Faktycznie minister do spraw europejskich, obecny tutaj Adam Szłapka i szef stałego przedstawicielstwa przy Unii Europejskiej pan ambasador Piotr Serafin również byli aktywni w tym aspekcie. Ten dialog był...
(Poseł Grzegorz Braun: Tak, widzieliśmy policjantów aktywnych w obrzucaniu rolników brukiem.)
Wicemarszałek Monika Wielichowska:
Panie pośle, proszę nie przeszkadzać.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Adam Nowak:
Dziękuję.
Ten dialog był prowadzony, czego efektem są konkretne zmiany legislacyjne na korzyść polskich rolników. Nie stanowią one negatywnych skutków dla konsumentów, będą korzystne dla polskiej gospodarki. Dziękuję bardzo.
Przebieg posiedzenia