10. kadencja, 10. posiedzenie, 3. dzień (26-04-2024)
16. punkt porządku dziennego:
Informacja bieżąca.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Urszula Zielińska:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! To, co opowiadali panom przed chwilą tutaj państwo posłowie z PiS, jakoby Prawo i Sprawiedliwość zawsze głosowało przeciw w Unii Europejskiej, nie jest do końca prawdą. (Gwar na sali, dzwonek) Sprawdziłam. Państwo z PiS głosowali za wspólną polityką rolną, głosowali za umową o wolnym handlu z Mercosur, która jest jedną z przyczyn dzisiejszych problemów polskich rolników, i byli państwo przeciw, ale przeciw ochronie europejskiego i polskiego rolnictwa przed importem żywności z pestycydami, które nie są dopuszczone w Europie, z krajów pozaeuropejskich.
(Poseł Krzysztof Bosak: Zdrada.)
Tak że nie jest to prawda, że zawsze państwo byliście przeciw, bo głosowaliście za.
Z raportu Instytutu Ochrony Środowiska za 2022 r. wynika, że same tylko pożary, podtopienia i susze wywołane zmianami klimatu kosztują Polskę rocznie 6 mld zł. Te koszty, koszty kryzysu klimatycznego, ponoszą w Polsce głownie rolnicy. I jednym z celów polityki klimatycznej Unii Europejskiej jest zapewnienie bezpieczeństwa, przeciwdziałanie stratom, takim jak 6 mld zł strat głównie polskiego rolnictwa z powodu susz, podtopień i pożarów. Chodzi o poprawę bezpieczeństwa państwa, pana, pana i pani poseł, bo jeżeli nie weźmiemy pod uwagę ograniczeń planety i tego, co dzisiaj dzieje się z naszą atmosferą, z naszym klimatem, to jakość życia naszego i naszych dzieci ulegnie drastycznemu pogorszeniu. Co więcej, nasze życie jest po prostu głęboko zagrożone.
(Poseł Paweł Szrot: Ostatnie pokolenie.)
W latach 2000-2020 Polska wydała na import paliw z zagranicy, głównie z Rosji, ponad 1100 mld zł. W kolejnych latach ta kwota zdecydowanie wzrastała i osiągnęła w samym tylko 2022 r. przeszło 200 mld zł. I może właśnie dlatego Rosja w swoją doktrynę o bezpieczeństwie energetycznym z 2019 r. wpisała politykę klimatyczną Unii Europejskiej jako swoje największe zagrożenie. Rosja wpisała politykę klimatyczną Unii Europejskiej jako swoje największe zagrożenie. Co najmniej od tego roku zwiększyła ataki, w tym ataki dezinformacyjne, w odniesieniu do polityki klimatycznej Unii Europejskiej, panie pośle, i wciąż je bardzo aktywnie prowadzi.
Ponad 1100 mld zł na paliwa z importu, głównie z Rosji. Gdyby tę kwotę przeznaczono na transformację energetyczną - pytaliście państwo o koszty - całością tych środków można by transformację energetyczną w Polsce sfinansować w 2 lata. Chodzi o koszty, które i tak będziemy musieli ponieść, ponieważ dzisiaj mamy już bardzo wysoki poziom wyeksploatowania starych, funkcjonujących przez wiele lat źródeł energii. I dziś możemy zdecydować, czy chcemy postawić np. na czyste źródła energii generujące niższe koszty, produkujące energię z polskiego wiatru, z polskiego słońca, z polskiego biogazu i biometanu, czy chcemy te paliwa importować dalej z Rosji albo niby nie z Rosji, ale z Kazachstanu.
(Poseł Michał Wawer: Jest trzecia opcja - polski węgiel.)
O tym dzisiaj my możemy w Polsce świadomie zdecydować, a państwo, atakując politykę klimatyczną Unii Europejskiej, pamiętajcie, że wpisujecie się w putinowską doktrynę o bezpieczeństwie energetycznym Rosji, nie Polski, z 2019 r.
(Poseł Grzegorz Braun: Co za bieda, co za ubóstwo.)
Fortunę, którą wydajemy na paliwa kopalne, możemy zaoszczędzić, inwestując w rozwój nowych technologii w Polsce. Państwo poruszaliście kwestię tego, dlaczego tylko Europa prowadzi politykę klimatyczną, dlaczego tylko Europa inwestuje w zielone, odnawialne źródła energii. Otóż nie jest to prawda. Po pierwsze, to nie tylko Europa, a po drugie, Europa nie inwestuje najwięcej. Wyobraźcie sobie państwo, że dziś Chiny inwestują w odnawialne źródła energii i moce odnawialne...
(Poseł Krzysztof Mulawa: W kopalnie węgla.)
...więcej niż cała Unia Europejska razem wzięta, więcej niż Unia Europejska plus Stany Zjednoczone. (Poruszenie na sali, dzwonek)
Wicemarszałek Monika Wielichowska:
Pani minister, przepraszam bardzo.
Proszę opuścić salę posiedzeń. Nie jest pan uprawniony do przebywania na sali posiedzeń. Zwracam się do pana Bąkiewicza.
(Głos z sali: Przecież za chwilę ma ustawę.)
Proszę opuścić salę. Nie jest pan posłem.
(Głos z sali: Ale za chwilę przedstawia projekt ustawy.)
(Głos z sali: Następny punkt.)
Proszę opuścić salę. Proszę opuścić salę, natychmiast.
(Głos z sali: Przecież za chwilę projekt ustawy...)
Proszę opuścić salę.
(Głos z sali: Pani marszałek...)
Proszę opuścić salę, bo wezwę Straż Marszałkowską.
(Poseł Grzegorz Braun: To jest skandaliczne, pani marszałek.)
Proszę opuścić salę.
(Poseł Grzegorz Braun: To jest sprawozdawca projektu.)
(Głos z sali: Na pewno może tutaj być.)
Pani minister, proszę kontynuować i bardzo przepraszam.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Urszula Zielińska:
W ramach negocjacji na forum Unii Europejskiej nowy rząd koalicji 15 października zabiega o dwie podstawowe kwestie: kwestię zapewnienia odpowiedniego finansowania na działania związane z wdrażaniem polityki klimatycznej dla Polski oraz - co podkreślamy - kwestię akceptacji społecznej, w tym szczególnie zapewnienia sprawiedliwej, społecznie włączającej transformacji. Na potrzeby realizacji tych celów sięgamy m.in. po następujące środki, które udostępnia nam Europa: 17 mld zł z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, 50 mld zł z Funduszu Modernizacyjnego, ponad 100 mld zł z tytułu opłat za pozwolenie na emisję ETS, tj. ok. 24 mld zł rocznie, czyli 2 mld zł miesięcznie, środki z Krajowego Planu Odbudowy, które wreszcie po państwa zaniechaniach udało się uruchomić - prawie 270 mld zł. To są tylko środki dotychczasowe. Jest ich znacznie więcej: fundusze spójności, fundusze na rolnictwo itd. O tym za chwilę powie pan minister. W Ministerstwie Klimatu i Środowiska tylko z Krajowego Planu Odbudowy na wsparcie transformacji zaplanowano środki w wysokości ponad 100 mld zł.
W Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej realizowane są obecnie 54 programy priorytetowe, z czego 20 bezpośrednio dotyczy zeroemisyjności. To kwestia podniesienia konkurencyjności polskich przedsiębiorstw na arenie europejskiej i międzynarodowej, bo pamiętajcie państwo, tak jak mówiłam, Chiny inwestują dziś w te technologie więcej niż cała Europa razem wzięta. Musimy utrzymać konkurencyjność, musimy zwiększyć konkurencyjność, bo przegramy w tym wyścigu.
(Poseł Krzysztof Mulawa: Chiny otwierają kolejne kopalnie węgla.)
Dla energetyki i przemysłu w ramach programów wspierających kogenerację dla energetyki i przemysłów energochłonnych łącznie zapewniamy ponad 4 mld zł na OZE i poprawę efektywności energetycznej. W ramach wsparcia dla gospodarstw domowych przygotowaliśmy programy dotyczące wymiany kopciuchów, termomodernizacji i OZE dla osób fizycznych w łącznej kwocie ponad 23 mld zł. Na potrzeby rozwoju elektromobilności - 6 mld zł. Jeśli chodzi o sektor ciepłownictwa, bieżące projekty w narodowym funduszu ochrony środowiska opiewają w sumie na 19 mld i właśnie przygotowujemy kolejne. Naszym priorytetem jest też sprawne wydatkowanie środków z programu FEnIKS na lata 2021-2027 na OZE, efektywność energetyczną, adaptację i gospodarkę wodno-ściekową. Łączny budżet to ponad 40 mld zł.
Jest to dla Polski ostatnia szansa na wykorzystanie tych środków, na wyrównanie różnic pomiędzy średnią unijną a naszą, krajową, dogonienie Unii Europejskiej i większych gospodarek i wreszcie bycie pociągiem. Naprawdę możemy być technologicznym, rozwojowym pociągiem w Europie i na świecie. Po to mamy fundusze, które płyną do nas szerokim strumieniem. Użyjmy tego. Nie chowajmy głowy w piasek, udając, że nic się nie zmienia, i czekając na nieuchronną katastrofę. Wygrywajmy, zamiast przegrywać. Na to stawiamy i dzisiaj szerokim strumieniem kierujemy te fundusze do polskiej gospodarki. Dziękuję bardzo.
(Głos z sali: Puste słowa.)
(Poseł Grzegorz Braun: Pani jest katastrofą, chodzącą katastrofą.)
Przebieg posiedzenia