11. kadencja, 11. posiedzenie, 1. dzień (08-05-2024)

3. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (druk nr 342).

Poseł Paweł Szefernaker:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Po 24 lutego 2022 r. tutaj, w Izbie, przyjęliśmy rozwiązania, które były pierwszymi w Europie tego typu rozwiązaniami pomocowymi dla uchodźców wojennych z Ukrainy. Przyjmowaliśmy je w związku z tym, że kilkanaście, kilkadziesiąt, a czasem nawet kilkaset tysięcy osób dziennie przekraczało granicę ukraińsko-polską, szukając w Polsce schronienia. Wtedy ponad politycznymi podziałami, wszelkimi podziałami Polacy ruszyli z pomocą.

    Samorządy pomagały, polski rząd przedstawił tutaj, w parlamencie, właśnie tę ustawę, dzięki której wiele osób uzyskało pomoc, a ci, którzy w Polsce pomagali, mieli zwrot wielu środków za różnego rodzaju udzieloną pomoc. Dziś, ponad 2 lata od przyjęcia tej ustawy, stoimy przed pytaniem, co dalej, którędy dalej iść, żeby z jednej strony pomóc tym, którzy tej pomocy potrzebują, a z drugiej strony - przecież wojna cały czas trwa za naszą granicą - tę pomoc urealnić. Bez tej ustawy, bez kontynuacji tej ustawy, bez przyjęcia dalszych rozwiązań pobyt około miliona osób w Polsce straci podstawę prawną, to znaczy będzie tym osobom bardzo ciężko odnaleźć się w przestrzeni prawnej w Polsce. Wiemy, że wiele z tych osób podjęło pracę, wiele z tych osób podjęło także edukację. W tej chwili te rozwiązania spowodują, że de facto kolejne osoby będą obligatoryjnie musiały tę edukację w Polsce podjąć, te, które będą chciały tutaj zostać na dłużej.

    Pytanie tylko, czy te rozwiązania, które są dzisiaj przedstawione, są krokiem do przodu, który rzeczywiście zmieni rzeczywistość. W moim przekonaniu wiele z tych rozwiązań uszczelnia system, wiele z tych rozwiązań wychodzi naprzeciw oczekiwaniom, ale tak jak wtedy, kiedy w lutym prezentowałem stanowisko klubu Prawa i Sprawiedliwości przy okazji poprzedniej nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy uciekającym przed wojną, uważam, że powinniśmy dążyć do wygaszania ustawy pomocowej. Ta ustawa pomocowa była utworzona na czas, w którym wiele osób przybywało do Polski. Trzeba przyjąć rozwiązania - część z nich jest zawarta w tej nowelizacji - które na przestrzeni czasu pomogą stopniowo wygasić ustawę pomocową.

    Szanowni Państwo! My jako klub Prawa i Sprawiedliwości będziemy dalej pracować podczas kolejnych czytań, będziemy pracować merytorycznie, proponować kolejne rozwiązania. Myślę, że rozwiązanie, które pozwoliłoby na to, aby te osoby, które chcą zostać w Polsce, rezygnowały już z ochrony czasowej na rzecz pobytu tymczasowego i później pobytu stałego... Brakuje mechanizmów, które powodowałyby, że te osoby rzeczywiście chciałyby z tego skorzystać, bo dziś wprowadzenie w tej ustawie samego mechanizmu bez różnego rodzaju motywatorów może spowodować, że de facto będzie to mechanizm, który nie będzie spełniał oczekiwań, nie będzie tak, jak powinno być. Zgadzamy się z tym, że powinniśmy wygaszać ochronę czasową. Ci, którzy chcą zostać w Polsce, powinni móc legalnie, w ramach normalnych, ogólnych zasad w Polsce pozostać. Powinniśmy stopniowo wygaszać ustawę pomocową i stworzyć w tej ustawie takie rozwiązania, które by pozwoliły na to, aby realnie te osoby, które chcą w Polsce pozostać, już w oparciu o przepisy ogólne, w oparciu o przepisy innych ustaw, z których korzystają cudzoziemcy w Polsce, mogły w Polsce dalej funkcjonować i aby te, które będą chciały jechać dalej lub będą chciały wracać do swojego kraju, miały takie możliwości. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia