11. kadencja, 11. posiedzenie, 1. dzień (08-05-2024)
6. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz niektórych innych ustaw (druki nr 268 i 335).
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Marcin Łoboda:
Dziękuję bardzo, panie marszałku.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pogrupowałem te informacje, które szanownej Izbie przedstawię, w cztery bloki. Pierwszy dotyczy sankcji, czyli wysokości kary sankcyjnej, która jest z tym związana. Ona jest specyficzna, dlatego że organy podatkowe nakładają sankcje czy jakiekolwiek inne kary finansowe, w momencie kiedy stwierdzą pewne nieprawidłowości. Tutaj mamy zupełnie inną sytuację. Mianowicie brak aktywności ze strony importerów tych minerałów powoduje, że dopiero wtedy ta kara będzie nakładana. Czyli ona jest nakładana ex post, a nie w momencie stwierdzenia nieprawidłowości. Są to trzy rzeczy, a mianowicie: nieprzedstawienie dokumentów, wtedy kiedy organ podatkowy prosi o ich przedstawienie, i świadome działanie danego importera, że nie przedstawia tych dokumentów. To jest jedna sytuacja. Druga sytuacja: w momencie kiedy stwierdzimy nieprawidłowości, prosimy o plan naprawczy. Jeżeli nie ma takiego planu naprawczego, czyli nie ma aktywności ze strony importera, wówczas powstaje możliwość nałożenia takiej kary, czyli znowu brak aktywności i brak współpracy z organami podatkowymi. I trzecia: w momencie kiedy już ustaliliśmy plan wdrożeniowy, przekazaliśmy go, daliśmy odpowiedni termin, a mimo to nie zostaje on wdrożony, wtedy jest następna możliwość, czyli trzecia możliwość, nakładanie kary. Czyli jest zupełnie inaczej niż przy podatkach czy przy innych należnościach odnośnie do budżetu państwa.
Druga rzecz, która jest bardzo istotna, czyli wysokość kary - między 1 tys. zł a 500 tys. zł. Ona zawsze jest umiarkowana, ale bierzemy pod uwagę wszelkie elementy, które na to wpływają, w tym rodzaj, zakres, skutki naruszenia, wielkość obrotów i przychody unijnego importera. Natomiast doskonale wpisuje się to w system prawa polskiego, który przewiduje różnego rodzaju wysokości kar - z innych tytułów oczywiście. Podam parę przykładów, gdzie te kary są albo dużo większe, albo na tym samym poziomie. Np. ustawa - Ordynacja podatkowa dotycząca schematów podatkowych i niezgłoszenia schematów - od 2 mln zł do 10 mln zł kary. Ustawa o odpadach - między 500 zł a 1 mln zł. Ustawa o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi - od 10 tys. zł do 1 mln zł. Ustawa o lasach - od 20 tys. zł do 500 tys. zł. Ustawa o grach hazardowych - od 10 tys. zł do 500 tys. zł. Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami - od 500 zł do 500 tys. zł. W związku z tym okolicznościami, które wpływają na ewentualne ustalenia kary pieniężnej w niższej wysokości, mogą być np. dotychczasowe nienaganne działanie przedsiębiorcy, niezwłoczne przekazywanie dokumentów, współpraca z organami Krajowej Administracji Skarbowej, usuwanie naruszeń, niewielki zasięg działalności. To wszystko jest podstawą do tego, żeby w danym przypadku miarkować karę. Natomiast jeszcze raz chciałbym podkreślić jedną rzecz, a mianowicie te kary są nakładane tylko i wyłącznie w momencie, kiedy brak jest współpracy, brak reformy ze strony unijnego importera tych trzech metali.
Odnośnie do informacji - to jest drugi blok informacji - pani poseł prosiła, żeby przedstawić, jaki to jest wolumen, jaka to jest wartość. W 2022 r. tych importerów w Polsce było 29. Łączna ilość minerałów w kilogramach to 1 000 516 kg. To są rzeczywiście małe ilości, ale o bardzo dużej wartości ze względu na to, że wartość tych minerałów to ponad 50 mln euro. Natomiast w 2023 r. było to 32 importerów mających siedzibę na terytorium Polski i było to 1 000 757 kg o wartości 42 mln euro.
Jeśli chodzi o pozostałe pytania, było pytanie dotyczące systemu informatycznego czy kontenerowego, który z całą pewnością będzie rozszerzony o transport kolejowy, dlatego że on rzeczywiście się sprawdza. Natomiast czy on będzie w wykazie? Na dzień dzisiejszy nie przewidywaliśmy tego, ale oczywiście jest to argument, o którym możemy dyskutować, możemy zastanawiać się, czy warto, żeby to również wrzucić do tego wykazu.
Co do palladu i niklu - my stosujemy tylko i wyłącznie rozporządzenie, które jest implementowane jedynie dostosowawczo. Rozporządzenie stosujemy bezpośrednio w prawie polskim, a co za tym idzie, tylko dostosowujemy to, jeżeli chodzi o organ, jeżeli chodzi o samą procedurę oraz pewne niuanse prawne, które są charakterystyczne dla systemu prawa polskiego. Jeżeli chodzi o pallad i nikiel, tyle co wiem, to nie jest w zakresie zainteresowania Unii Europejskiej i to nie jest procedowane. Na tej liście sankcyjnej zostały umieszczone tylko i wyłącznie te minerały, których dotyczy bezpośrednio rozporządzenie Unii Europejskiej i Parlamentu Europejskiego.
Jeżeli chodzi o sprowadzanie i sankcje, myślę, że ustawa sankcyjna, i to w pierwszym czytaniu wyraźnie wybrzmiało, sprawa sankcyjna... W ogóle sprowadzanie jakichkolwiek zakazanych materiałów, minerałów, ale również przepływy finansowe są bardziej penalizowane w ustawie sankcyjnej. W związku z tym tu nie jest potrzebny plan naprawczy, nie jest potrzebna dokumentacja, nie jest potrzebne zbadanie, czy jakikolwiek plan naprawczy jest implementowany w odniesieniu do importera unijnego, dlatego że my w ogóle tam nie będziemy wchodzić, my w ogóle z nim nie będziemy rozmawiać ze względu na to, że ustawa sankcyjna jest dużo bardziej rygorystyczna, niż jeżeli chodzi o te przedmioty, które są importowane przez importera unijnego.
Jeżeli chodzi o kierunki, z których są najczęściej przesyłane minerały wrażliwe, to są Indie, Meksyk i Turcja. To są te trzy kraje, z których głównie dokonujemy importu minerałów, oczywiście w większości tych, które są niedostępne w Polsce, jeżeli chodzi o źródła polskich kopalni.
Odnośnie do pytania dotyczącego zboża technicznego - wielokrotnie były już interpelacje na ten temat. Art. 95 ustawy dotyczącej ceł mówi wyraźnie o tajemnicy skarbowej, odsyła do Ordynacji podatkowej. W związku z tym indywidualne dane dotyczące importerów, dotyczące osób prawnych i fizycznych, które importowały, dotyczące tego, w jakiej ilości i w jakich celach, są objęte tajemnicą skarbową i jest to tajemnica prawnie chroniona, jeżeli chodzi o tę część. Natomiast zawsze prokurator, który wszczął postępowanie, ma prawo wystąpić o ujawnienie takiej tajemnicy i przekazanie ją, ale tylko i wyłącznie na wniosek organu, który jest uprawniony do tego, żeby to badać. W związku z tym jeżeli takie informacje dostanie Krajowa Administracja Skarbowa, oczywiście przekażemy to zgodnie z przepisami prawa i działamy lege artis, czyli na podstawie i w granicach przepisów prawa - a to jest jeden z przepisów - i świętej zasady ochrony przedsiębiorców przed ujawnieniem tajemnicy skarbowej i celnej. Natomiast są organy, które mają prawo o to wystąpić.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chyba odpowiedziałem na wszystkie pytania, tak że bardzo dziękuję. (Oklaski)
(Poseł Krystyna Skowrońska: Brawo dla pana ministra!)
Przebieg posiedzenia