11. kadencja, 11. posiedzenie, 1. dzień (08-05-2024)
8. punkt porządku dziennego:
Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka - ˝Aktywny rodzic˝ (druk nr 319).
Poseł Małgorzata Gromadzka:
Szanowna Pani Marszałek! Szanowne Panie Ministry! Wysoka Izbo! Jako zawodowo aktywna mama czwórki dzieci znam doskonale potrzeby rodziców, którzy pracują, którzy potrzebują wsparcia w zakresie opieki nad dziećmi, szczególnie jeżeli mówimy o najmniejszych dzieciach w wieku żłobkowym. Moimi dziećmi musiała się opiekować babcia, ponieważ mnie nie było stać na zatrudnienie opiekunki, a w mojej gminie wciąż nie ma zapewnionej opieki żłobkowej na dobrym poziomie. Często rodzice czy opiekunowie prawni tuż po wykorzystaniu przez rodzica urlopu macierzyńskiego mają problem nie tylko z miejscem dla dziecka w żłobku samorządowym, klubie dziecięcym, ale również kwestie finansowe każą wybierać pomiędzy pracą a pozostaniem w domu jednego z rodziców ze względu na wysokie koszty związane z zatrudnieniem niani czy zapisaniem dziecka do placówki. Dlatego państwo polskie musi zapewnić wsparcie rodzicom, tak by młodzi ludzie mogli szybko powrócić na rynek pracy. Potrzebuje tego również rynek pracy. Dotyczy to rodziców, których pensja jest równa lub niewiele wyższa od płacy minimalnej.
Dla rodzin planujących potomstwo ważne jest również to, by móc spełniać się w roli rodzica, ale również pozostać na rynku pracy i równoważyć rodzicielstwo i osobisty rozwój zawodowy. Wiąże się to nie tylko z okresem i wysokością składek odkładanych na emeryturę, ale przede wszystkim z dynamicznym i zmieniającym się rynkiem pracy. Dłuższa nieobecność na rynku pracy prowadzi często do wykluczenia lub długotrwałego bezrobocia. Często rodzice w rozmowie ze mną jako posłem zwracali uwagę na brak wsparcia dla rodziców, jeśli chodzi o aktywizację zawodową. Zwracali uwagę na kalkulację kosztów, czyli co się lepiej opłaca. Często pozostawali w sytuacji bez wyjścia, ponieważ mieli problem z zatrudnieniem opiekuna w momencie, kiedy nie mogli pójść do pracy ze względu na chorobę. Szczególnie dotykało to osoby w okresie próbnym, gdy nie miały gwarancji przedłużenia zatrudnienia.
To rodzice aktywni zawodowo w aspekcie ˝aktywnego rodzica˝, ˝aktywnie w żłobku˝ będą mieli prawo wyboru rodzaju świadczenia, mając na względzie swoją sytuację życiową. Rodzaj przysługującego świadczenia będzie można zmienić.
Tutaj pani poseł Maląg zwróciła uwagę na dofinansowanie do opieki żłobkowej. Dofinansowanie za czasów rządów PiS wynosiło do 400 zł. W tej chwili będzie wynosiło 1500 zł, czyli jest znacząca różnica. Również jeżeli chodzi o rodzinny kapitał opiekuńczy, uważam, że też jest to świadczenie dużo, dużo korzystniejsze niż świadczenie, które proponowało Prawo i Sprawiedliwość.
Jeżeli chodzi o demografię, to tutaj też należy wspomnieć, że rząd Prawa i Sprawiedliwości nie zadbał o demografię, co widać chociażby, patrząc na skalę urodzeń. Głównym trendem kształtującym sytuację demograficzną Polski jest znaczny spadek liczby urodzeń dzieci. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2023 r. urodziło się 272 tys. dzieci. To o 33,1 tys. mniej niż w roku poprzednim, co stanowi spadek rok do roku o 11%.
Często młodzi ludzie decydują się na późne macierzyństwo ze względu chociażby na brak pewności, czy będą mogli powrócić na rynek pracy i czy ich sytuacja finansowa będzie stabilna, czy będzie możliwość pozostawienia dziecka pod fachową opieką. Decydują się często na jedno lub maksymalnie dwoje dzieci ze względu na brak stabilizacji i pewności.
Wśród barier wskazywanych przez rodziców jest również jakość sprawowanej opieki w placówkach. Z tego względu konieczne jest wprowadzenie rozwiązań służących zwiększeniu dostępności miejsc i podnoszeniu jakości świadczonych usług w instytucjach opieki nad dziećmi w wieku do lat 3.
Chcę powiedzieć jeszcze, Wysoka Izbo, że rząd Prawa i Sprawiedliwości nie zadbał o dobrą realizację programu ˝Maluch+˝ ze względu na to, że był on finansowany z KPO, a należy wspomnieć, że tego KPO de facto nie było w państwie polskim i generalnie wszystkie inwestycje z KPO były realizowane z emisji obligacji, które prowadziły do zadłużania się naszego państwa, o czym również nie wspomniano. Dlatego uważam, że rząd Donalda Tuska wykazuje wielką dbałość o to, aby polityka prorodzinna była realizowana w bardzo dobry sposób, przede wszystkim w taki, by był balans, jeśli chodzi o życie zawodowe rodzica, jego rozwój osobisty, ale również (Dzwonek) dbałość o to, aby ta opieka rodzinna była na bardzo wysokim poziomie.
Klub Koalicji Obywatelskiej popiera przedmiotowy projekt ustawy i wnioskuje o dalsze jego procedowanie. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia