11. kadencja, 11. posiedzenie, 3. dzień (15-05-2024)
23. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka - ˝Aktywny rodzic˝ (druki nr 319 i 376).
Poseł Katarzyna Ueberhan:
Panie Marszałku! Szanowne Panie Ministry! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Lewicy odnośnie do rządowego projektu ustawy o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowywaniu dziecka ˝Aktywny rodzic˝, zawartym w druku nr 319, wraz ze sprawozdaniem komisji z druku nr 376.
Rząd niniejszym projektem porządkuje w końcu system świadczeń skierowanych do najmłodszych. Rząd aktywnie wspiera i docenia zaangażowanie zawodowe rodziców, rozumiejąc ograniczenia w ich powrocie do aktywności. Program ˝Aktywny rodzic˝ to w końcu realizacja zapowiedzi przedwyborczych koalicji 15 października i wszystkich tych ugrupowań, które wchodzą w skład koalicji 15 października. W kampanii tzw. babciowe znalazło się przecież w programie Koalicji Obywatelskiej. Lewica z kolei zapowiadała potrzebę zmian systemowych zawłaszcza w zakresie upowszechnienia opieki żłobkowej. Natomiast Trzecia Droga upominała się o rodziny, w których rodzice decydują się na pozostanie z dziećmi w domu. W niniejszym przedłożeniu rządowym odnajdziemy wszystkie te trzy zapowiedzi, ponieważ program ˝Aktywny rodzic˝ to trzy świadczenia do wyboru: ˝aktywni rodzice w pracy˝, ˝aktywnie w żłobku˝ czy ˝aktywnie w domu˝. W zależności od sytuacji rodzice będą mogli decydować, z którego z tych trzech świadczeń chcą skorzystać. Kluczowe jest to, że za to samo dziecko za dany miesiąc będzie przysługiwało tylko jedno z nich.
˝Aktywny rodzic˝ to odpowiedź na niewydolny system opieki nad najmłodszymi dziećmi, dziećmi do lat 3. Bez wątpienia rodzice po urodzeniu dziecka potrzebują wsparcia, potrzebują pomocy państwa w opiece nad dzieckiem zarówno z powodu ograniczonego dostępu do usług opiekuńczych, z powodu braku miejsc w żłobkach, jak i po prostu ze względów finansowych. Tym projektem państwo wychodzi naprzeciw potrzebom i oczekiwaniom, w końcu wspiera aktywnych zawodowo rodziców.
Program ˝Aktywny rodzic˝ to szansa. To szansa dla dzieci, ich rodziców, ale też i dziadków. To szansa na polepszenie sytuacji rodzin z dziećmi, szansa na wynagrodzenie wysiłku, który babcie i dziadkowie wkładają w opiekę nad wnukami. Wspominałam już przy pierwszym czytaniu, że zgodnie z założeniami projektu i świadczenia ˝aktywny rodzic w pracy˝, w przypadku gdy rodzic zdecyduje się sfinansować ze środków uzyskanych od państwa opiekę nad dzieckiem, którą sprawuje babcia emerytka na podstawie umowy uaktywniającej, bo to taki sam rodzaj umowy jaki rodzice mogą zawrzeć np. z nianią, to składki od tej umowy będą opłacane z budżetu państwa, a w konsekwencji umożliwi to coroczną waloryzację wysokości emerytury, która dzięki temu ma szansę się zwiększyć.
Ten projekt to też szansa na upowszechnienie instytucjonalnej opieki nad dziećmi i łatwiejszego do niej dostępu. Dlaczego? Ponieważ dziś opieka żłobkowa jest bardziej powszechna w większych miejscowościach, a w prawie połowie gmin nie ma jej wcale. Dzięki świadczeniu ˝aktywnie w żłobku˝ możliwość dofinansowania miejsc w żłobkach do 1500 zł czy 1900 zł miesięcznie w przypadku dziecka z niepełnosprawnością może stanowić istotną zachętę dla samorządu lokalnego do tworzenia większej liczby miejsc w żłobkach i tym samym do sformalizowania, ale też znormalizowania instytucjonalnej opieki nad najmłodszymi. To szczególnie istotne w przypadku, gdy rodzice czy bliscy mieszkają daleko od siebie.
Wreszcie wspomniane już tu dzisiaj trzecie świadczenie, ˝aktywnie w domu˝, będzie przysługiwało na podobnych zasadach jak obecnie funkcjonujący rodzinny kapitał opiekuńczy. Projekt porządkuje system świadczeń skierowanych do dzieci w wieku do lat 3, aktywnie wspiera, docenia zaangażowanie rodziców, rozumie ograniczenia w ich powrocie do aktywności i, co ważne, nie różnicuje rodziców, bo wszyscy - zarówno zatrudnieni na etacie, umowie-zleceniu czy prowadzący działalność gospodarczą - w każdym będą mogli o takie świadczenie zawnioskować, każdemu rodzicowi takie świadczenie będzie przysługiwało bez względu na to, jakie ma dochody. Z uwagi na to wszystko my nadal jako Lewica jak najbardziej to rozwiązanie wspieramy. Równocześnie, szanowni państwo, panie marszałku, chciałabym zawnioskować o niezwłoczne przejście do trzeciego czytania (Dzwonek) bez skierowania projektu ponownie do komisji. Dziękuję. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia