10. kadencja, 13. posiedzenie, 2. dzień (13-06-2024)
5. punkt porządku dziennego:
Pytania w sprawach bieżących.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Aleksandra Gajewska:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli chodzi o przyczyny niepowstawania nowych miejsc, to tak naprawdę sami się nad tym zastanawialiśmy, ponieważ mieliśmy w budżecie 5,5 mld zł środków zewnętrznych, unijnych, które właściwie były na wyciągnięcie ręki, by tworzyć nowe miejsca opieki. I to się nie działo. Dlatego wyszliśmy do samorządów, by zapytać ich, dlaczego tak się dzieje. Okazuje się, że program ˝Maluch+˝ był niedostosowany do potrzeb samorządów. Koszty, które ponosili samorządowcy, ponosiły samorządy, by stworzyć nowe miejsca żłobkowe, były niedoszacowane w tym programie. Wzrosły koszty pracy, towarów, usług, opłat za media i nie było to odzwierciedlane pomimo wielu prób kontaktu z ministerstwem i zmian w tym programie. Nie zostały one do tego programu wprowadzone.
Nasze rozmowy doprowadziły do tego, że wprowadziliśmy szereg zmian, które doprowadziły do tego, że dzisiaj mamy wzrost zainteresowania programem, bardzo dużo wniosków złożonych przez samorządowców i właściwie podpisujemy cały czas umowy z samorządowcami, ale i podmiotami prywatnymi, tak by wyrównać szanse. Bo to, co jest bardzo istotne, to fakt, że właśnie poprzez nasze programy, zarówno ˝Aktywny maluch˝, jak i ˝Aktywny rodzic˝, mamy do zrealizowania konkretne cele. Chcemy zwiększyć aktywność zawodową kobiet, mam małych dzieci. Dzisiaj aktywność zawodowa kobiet, które są mamami małych dzieci, jest na poziomie 63%. U mężczyzn jest to 84%. W zależności od tego, jak dużo mają dzieci, ta aktywność zawodowa się nie zmienia, a u kobiet ona maleje. Chcemy więc wpływać na zwiększenie aktywności zawodowej kobiet, chcemy zwiększać poziom użłobkowienia do 50% i chcemy zwiększać jakość opieki w żłobkach, wprowadzając standard jakości opieki, monitorując go, egzekwując go, wspierając jednostki samorządu terytorialnego, organizatorów tej opieki, by mogli go wprowadzać poprzez różnego rodzaju szkolenia.
Ale tak jak powiedziałam, 1047 gmin nie ma dzisiaj opieki żłobkowej w żadnej formie przewidzianej przez ustawę - 42% gmin. Najwięcej białych plam znajduje się w województwie mazowieckim - 147 - i w województwie lubelskim - 143. Ale gdy zestawimy to z liczbą gmin w województwach, to najgorsza sytuacja jest w województwie lubelskim i podlaskim - to jest 67% gmin z terenu tych województw i tam nie ma żadnej instytucji opieki. Jeżeli chodzi o województwo warmińsko-mazurskie, to jest 56%. Najlepsza sytuacja jest w województwie opolskim - 24%, małopolskim - 26%, w województwie wielkopolskim (Dzwonek) i śląskim - 27%.
Kończę. Panie marszałku, Wysoka Izbo, podjęliśmy takie działania, że tam, gdzie poziom użłobkowienia jest najniższy, udaliśmy się w pierwszej kolejności i tam podjęliśmy pierwsze działania. Działaliśmy tam, gdzie te działania powinny być najpilniejsze, a sytuacja jest najtrudniejsza. Stworzymy 102 tys. nowych miejsc żłobkowych poprzez nasze rządowe programy i wesprzemy organizatorów tej opieki, by mogli oni utrzymać te miejsca. To są nasze zadania.
(Poseł Józefa Szczurek-Żelazko: Prawo i Sprawiedliwość...)
Państwo byli w tym nieskuteczni. Mieli stworzyć 42 tys. miejsc do końca zeszłego roku, stworzyli 4 tys. miejsc. Mieli zrealizować program ˝Maluch˝, nie byli państwo w stanie. Można mieć środki na programy, można nie umieć ich wydawać. Państwo byli tego przykładem. Dlatego dzisiaj w 42% gmin nie ma opieki żłobkowej i państwo są za to odpowiedzialni. My to zmienimy, likwidując białe plamy, traktując jednostki samorządu terytorialnego po partnersku...
(Głos z sali: Tak jest.)
...współpracując z nimi i razem z nimi podejmując się tego ogromnego wyzwania, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom młodych rodziców, ale przede wszystkim zaspokajając potrzeby dzieci. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia