10. kadencja, 14. posiedzenie, 2. dzień (27-06-2024)
Oświadczenia.
Poseł Klaudia Jachira:
Panie marszałku, Wysoka Izbo, w czasie wojny milczą muzy - całe szczęście nie wszystkie. Są jeszcze artystki i artyści, którzy nie boją się wypowiadać i w czasie niepokojów, łamania praw człowieka stają ze swoją sztuką po stronie humanizmu. Oto dzieło Anny Grzymały sprzed 3 lat zatytułowane ˝Zdejmij mundur, przeproś matkę˝. Przedstawia żołnierza, który być może wrócił właśnie z akcji. Klęczy skulony przed starszą kobietą. Obok leży jego mundur. Kobieta wyciąga dłonie w geście przebaczenia. Tyle pokazuje obraz.
(Głos z sali: Schowaj to.)
Te słowa: zdejmij mundur, przeproś matkę nie mają obrażać. Są hasłem z protestów przeciwko autorytarnej władzy, gdy funkcjonariusze w mundurach brutalnie traktowali totalnie pokojowo protestujące kobiety domagające się swoich praw, gdy bili oni i bezprawnie represjonowali obrońców konstytucji, mniejszości seksualne, osoby stające w obronie wolności mediów. Zdejmij mundur, przeproś matkę - te słowa były apelem do ich sumień. Jeżeli włożyłeś, włożyłaś mundur, to nie znaczy to, że stoisz ponad prawem. Zło popełniane w mundurze dalej jest złem niezależnie od tego, czy ma to miejsce w centrum Warszawy, czy na granicy państwa.
Na tym obrazie młody mężczyzna płacze. Matka mu pewnie wybaczy. (Dzwonek) Ale czy uspokoi to jego sumienie? Tylko wielka sztuka może stawiać takie pytania, a jakakolwiek władza nie ma prawa cenzurować sztuki. Ten obraz ma głębokie humanistyczne przesłanie i jest papierkiem lakmusowym stanu psychicznego społeczeństwa. W Moskwie jego autorka na pewno trafiłaby na długie lata do kolonii karnej.
(Poseł Dariusz Matecki: Moskiewska propaganda.)
W Polsce, we Wrocławiu skończyło się na zamalowaniu obrazu, próbach cenzury ze strony władz miasta i protestach prawicowych oszołomów. Wiemy, gdzie jesteśmy.
Dziękuję organizatorom fundacji Art Transparent za to, że bronią wolności sztuki, i za to, że na wrocławskim Brochowie mogłam wziąć udział w tej ważnej wystawie i zobaczyć oryginał. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia