10. kadencja, 15. posiedzenie, 1. dzień (11-07-2024)

10. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie 68. rocznicy Poznańskiego Czerwca 1956 (druki nr 480 i 515).

Poseł Daria Gosek-Popiołek:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Strajk poznańskich robotników, który w czerwcu 1956 r. zaczął się w zakładach im. Cegielskiego, a później rozlał się na całe miasto, był pierwszym tej skali robotniczym wystąpieniem w historii PRL-u. Państwo, które w propagandzie twierdziło, że jest państwem robotników, podwyższało normy pracy, obcinało premie, a płace w przemyśle były żałośnie niskie. Dodatkowo władza wycofała się z uzgodnionych kilka dni wcześniej z delegacją robotników z zakładów Cegielskiego ustaleń dotyczących podwyżek i wypłacenia należnych premii. Rankiem 28 czerwca robotnicy ogłosili strajk. Domagali się chleba i podwyżki płac. Do tych haseł szybko dołączyły też hasła skierowane przeciwko PZPR i przywilejom członków partii oraz hasła antyradzieckie.

    Władza, która samą siebie uważała za robotniczą, wysłała przeciwko robotnikom czołgi i milicję. Strzały w mieście słychać było jeszcze przez kilka dni. Ostateczny bilans starć wojska z robotnikami był tragiczny. Zginęło kilkadziesiąt osób, kilkaset zostało rannych. Wśród ofiar był 13-letni Roman Strzałkowski. Budowa pomnika poświęconego ofiarom poznańskiego czerwca była jedną z pierwszych inicjatyw organizującej się w 1980 r. poznańskiej ˝Solidarności˝. Pomnik odsłonięto w sierpniu 1981 r.

    Przyjęcie przez Wysoką Izbę tej uchwały jest nie tylko wyrazem szacunku dla ofiar i pamięci o nich, ale również jasnym wyrazem potępienia każdej władzy, która na protesty odpowiada siłą, każdej władzy, która, jak pisał Stanisław Barańczak, prowadzi ze społeczeństwem dialog za pomocą kastetu.

    Oczywiście Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy poprze tę uchwałę. Dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia