10. kadencja, 16. posiedzenie, 1. dzień (23-07-2024)
6. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym oraz niektórych innych ustaw (druki nr 437 i 539).
Wiceprezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Daniel Mańkowski:
Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! Przedmiotowy projekt ustawy o zmianie ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym oraz niektórych innych ustaw faktycznie jest aktem bardzo istotnym z punktu widzenia ochrony interesu wszystkich Polaków. Wszyscy na co dzień funkcjonujemy w obrocie konsumenckim i wszyscy jesteśmy narażeni na potencjalne bezprawne praktyki ze strony nieuczciwych przedsiębiorców.
Celem nowelizacji jest implementacja dyrektywy. Jest to jeden z kolejnych kroków zmierzających do harmonizacji prawa konsumenckiego wśród wszystkich państw członkowskich, tak żeby ten poziom ochrony konsumentów, niezależnie od tego, w którym kraju się znajdujemy, był taki sam. Dyrektywa ta daje konsumentom, co było już tutaj wielokrotnie dzisiaj na tej sali mówione, kolejne, nowe, bardzo istotne narzędzie służące przywracaniu równowagi kontraktowej i ochronie ich interesów, wprowadza nowy rodzaj powództw rozpatrywanych w postępowaniu grupowym, szczególny rodzaj powództw - powództwa przedstawicielskie. Dzięki temu konsument będzie w stanie świadomie podjąć decyzję, czy swoich roszczeń dochodzić indywidualnie, czy skorzystać z obecnego, funkcjonującego już trybu postępowań grupowych, czy też z tego nowego, szczególnego trybu przewidzianego w projektowanej ustawie, gdzie będzie reprezentowany przez upoważnione podmioty, czyli organizacje konsumenckie, polskie, ale również działające w innych krajach, które będą miały na celu ochronę jego interesów. Jest to szczególnie istotne, gdyż ta ochrona nie ma wymiaru wyłącznie krajowego, ale ma również wymiar transgraniczny. W zmieniającym się dzisiejszym świecie, w którym te granice pomiędzy krajami zacierają się coraz bardziej, jest to bardzo istotny element, że konsument będzie w stanie dochodzić ochrony swoich interesów niezależnie od tego, w którym kraju działa naruszyciel. W ustawie znajdują się również niezbędne bezpieczniki, tak żeby przepisy tej ustawy nie były nadużywane i żeby ustawa nie była instrumentalnie wykorzystywana przez chociażby konkurentów do zwalczania innych podmiotów legalnie funkcjonujących na rynku.
Odnosząc się do zadanych pytań i kwestii, które poruszyli występujący przede mną panie i panowie posłowie, informuję, że w trakcie prac nad projektem ustawy cały czas byliśmy w bieżącej komunikacji z Komisją Europejską, informowaliśmy o tempie przebiegu prac, przyczynach opóźnień i w żadnym momencie nie byliśmy narażeni na ponoszenie sankcji finansowych z uwagi na opóźnienia w procedowaniu nad projektem.
Jeżeli chodzi o opcję opt-out, jest to opcja, która w bardzo szybkiej analizie oczywiście ma wiele plusów, o których pani poseł Marcelina Zawisza już powiedziała, natomiast niesie też pewne ryzyka, które trzeba bardzo dogłębnie przeanalizować, tak żeby faktycznie osiągnąć cele, które sobie założymy. O czym wielokrotnie wspomniano, ustawa, która jest nowelizowana, będzie wymagała dalszych prac, powództwa grupowe będą wymagały dalszych zmian, będzie na pewno okazja, żeby o tych propozycjach w dalszym ciągu rozmawiać, dogłębnie je przeanalizować i zastanowić się, która opcja faktycznie będzie lepiej chronić interesy konsumentów.
Jeżeli chodzi o pytanie pani posłanki Pępek w zakresie kosztów ponoszonych przez konsumentów, tutaj również mamy świadomość wymagań dyrektywy w tym zakresie, żeby te koszty nie były nadmierne, dlatego projekt przewiduje, że w przypadku roszczeń pieniężnych ta opłata może wynosić nie więcej niż 5%, nie więcej niż 2 tys. zł, a w przypadku roszczeń niepieniężnych - maksymalnie 1 tys. zł. W ocenie naszej oraz osób biorących udział w pracach nad projektem, tak stwierdziliśmy, są to progi, które umożliwią szerokiej rzeszy konsumentów efektywne skorzystanie z tej ustawy, nie są to progi blokujące. Z drugiej strony zapewniają one też podmiotom upoważnionym niezbędne finansowanie, tak żeby w sposób efektywny mogły one to postępowanie prowadzić.
Jeżeli chodzi o liczbę podmiotów, pytanie pana posła Sachajki, odpowiem wprost, że nie jestem w stanie podać konkretnej liczby, gdyż ta liczba ewoluuje, natomiast powiem z innej strony: na dziś ta ustawa w mojej ocenie będzie bodźcem dla organizacji, które zajmują się ochroną praw konsumenta, do rozwoju, będzie bodźcem do powstawania nowych organizacji, które będą spełniać te kryteria ustawowe, które będziemy weryfikować w procesie. Będziemy zachęcać je, żeby faktycznie podejmowały ten rodzaj działalności, żeby chciały chronić konsumentów w tym nowym trybie. Bardzo dziękuję.
Kończąc, chciałem podziękować wszystkim klubom i kołom za przychylne stanowisko wobec przedłożonego projektu i wszelką pomoc, którą otrzymaliśmy w toku prac nad tym projektem. Bardzo dziękuję. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia