10. kadencja, 16. posiedzenie, 1. dzień (23-07-2024)

7. punkt porządku dziennego:

Przedstawiony przez Prezesa Rady Ministrów dokument: ˝Informacja o realizacji ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych. Stan na 31 grudnia 2023 r.˝ wraz ze stanowiskiem Komisji Gospodarki i Rozwoju (druki nr 426 i 517).

Poseł Michał Jaros:

    Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Specjalne strefy ekonomiczne to oczywiście narzędzie pozwalające naszemu państwu na jeszcze szybszy wzrost gospodarczy. Wszystko to dzięki preferencyjnym warunkom, jakie na obszarze tych stref otrzymują przedsiębiorcy, co tym samym zachęca inwestorów do inwestycji w Polsce.

    Zwycięstwo 15 października przypieczętowało los poprzedniej ekipy, która przede wszystkim znana była z wydawania pieniędzy na pensje, często swoich kolegów z partii, a nie na realne działania na rzecz Polski.

    (Głos z sali: Na inwestycje.)

    Podsumujmy więc rok 2023 i sprawdźmy, jak poradził sobie oczywiście w liczbach rząd poprzedniej ekipy w specjalnych strefach ekonomicznych.

    Ale zanim do tego przejdę, najpierw trochę o historii. Pierwsza strefa ekonomiczna powstała w 1995 r. w Mielcu. Tych stref jest dzisiaj w Polsce 14, z czego 3 w moim regionie, na Dolnym Śląsku: wałbrzyska, kamiennogórska oraz legnicka. Oczywiście głównym założeniem stref ekonomicznych było tworzenie nowych miejsc pracy dla Polek i Polaków, zwłaszcza w trudnym okresie lat 90. i na początku 2000. Żeby zachęcić przedsiębiorców, stosowane są zwolnienia z podatku PIT i CIT. Wartość zwolnień z PIT i CIT w roku 2023 wyniosła 3,5 mld zł, a od początku istnienia stref kwota ta wyniosła aż 41,19 mld zł. Tutaj na sali padło już z ust moich przedmówców, pana ministra i nie tylko, że każda złotówka stracona przez fiskus przekładała się na 4 zł inwestycji. Te inwestycje budują również kapitał firm współpracujących z obcym kapitałem, który też się pojawił od 1995 r. w Polsce. To dzięki nim oczywiście nasza gospodarka ma szansę się rozwijać i możemy konkurować ekonomicznie z innymi państwami w Europie. Łącznie w strefach jest ok. 2 tys. firm, a zatrudnionych w nich było w roku 2023 385 tys. osób. Pomimo tego pomiędzy rokiem 2022 a rokiem 2023 pracę straciło aż 4480 osób, a liczba etatów spadła prawie o 2 tys. To oczywiście zawsze jest cios. Pytanie, dlaczego to się stało. Oczywiście odpowiedzi na to jest wiele. Wszystko to pomimo tego, że w 2023 r. spółki zarządzające specjalnymi strefami ekonomicznymi przeznaczyły na promocję ponad 15 mln zł, a na budowę infrastruktury - 527 mln zł. Ok. 55% pochodziło z budżetów spółek zarządzających, natomiast pozostałą część musiały dołożyć samorządy, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad i inne podmioty.

    Podsumowując, pomimo preferencyjnych warunków podatkowych, nakładów na infrastrukturę, promocję, ekipie PiS-u udało się doprowadzić w sytuacji, w której spadło zatrudnienie w strefach ekonomicznych. Powodów oczywiście jest wiele, ale to jest fakt - spadło zatrudnienie.

    Kolejnym istotnym zagadnieniem jest nierówna dystrybucja korzyści, ponieważ kapitał w znacznej większości pochodził tylko z sześciu krajów. Największy kapitał pochodził skąd? Z Niemiec. Następnie oczywiście były Polska, Belgia, Korea Południowa, Luksemburg i Holandia. Pomimo że w czasie kampanii PiS każdego dnia starał się z przeciwników politycznych zrobić niemieckich agentów, sami doprowadzili do sytuacji, w której to niemiecki kapitał dominował w specjalnej strefach ekonomicznych. To są fakty. Takie są fakty.

    (Głos z sali: Sami się wykładacie.)

    Oczywiście wolelibyśmy, żeby to przede wszystkim firmy inwestowały również w strefach ekonomicznych i miały ulgi podatkowe. Należy też zwrócić uwagę na fakt, że wraz z rozpoczęciem 2027 r. kończy się możliwość pobierania przez spółki zarządzające strefami opłat od inwestorów za administrowanie. Ministerstwo Rozwoju i Technologii wraz ze spółkami strefowymi muszą jak najszybciej ustalić nową strategię funkcjonowania spółek, w tym głównie znalezienie nowych sposobów na pozyskiwanie środków, aby możliwe było dalsze prowadzenie inwestycji. O opracowanie takiej strategii gorąco apeluję do ministerstwa, ponieważ wszyscy się zgodzimy, że przyniesie to nam wymierne korzyści.

    Na koniec o tym, co w ostatnich latach się udało, też dzięki zaangażowaniu samorządów. Ten projekt będzie kontynuowany wraz z nowym rządem. To oczywiście bardzo ważna inwestycja na Dolnym Śląsku, którą prowadzi Legnicka specjalna strefa ekonomiczna, czyli inwestycja w fabrykę półprzewodników firmy Intel. W pierwszym etapie to jest inwestycja warta nawet 20 mld zł. To jest bardzo ważna inwestycja. Zawsze przy każdej (Dzwonek) inwestycji takiego typu oczywiście powstają firmy, które współpracują. Wierzę w to, że to będzie inwestycja, w której na początku będzie pracowało pewnie ze 2 tys. osób, a później docelowo nawet 6 tys. osób. Dziękuję serdecznie, pani marszałek. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia