10. kadencja, 16. posiedzenie, 1. dzień (23-07-2024)
7. punkt porządku dziennego:
Przedstawiony przez Prezesa Rady Ministrów dokument: ˝Informacja o realizacji ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych. Stan na 31 grudnia 2023 r.˝ wraz ze stanowiskiem Komisji Gospodarki i Rozwoju (druki nr 426 i 517).
Poseł Elżbieta Burkiewicz:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! We wrześniu 1995 r., zatem 29 lat temu, w moim rodzinnym Mielcu, była już dzisiaj o tym mowa, powstała pierwsza specjalna strefa ekonomiczna. W moim rodzinnym mieście, które przez dziesięciolecia było ważnym ośrodkiem przemysłowym, po upadku komunizmu na początku lat 90. pojawił się problem ogromnego bezrobocia. Byliśmy świadkiem upadku ekonomicznego całego regionu. Specjalna strefa ekonomiczna stała się kołem ratunkowym, to była próba ratowania miasta i regionu. Powołanie tej strefy w 1995 r., jak się później okazało, było próbą udaną. W związku z tym, że specjalna strefa ekonomiczna w Mielcu odniosła tak spektakularny sukces, pozostałe strefy były tworzone jakby na tej podstawie. Właśnie ten sukces dał podwaliny do powstania tych kolejnych 13 specjalnych stref ekonomicznych, bo łącznie mamy ich 14.
W przedłożonej przez rząd informacji o realizacji ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych za rok 2023 wciąż dostrzegalne jest to, że strefy ekonomiczne działają i przynoszą wymierne korzyści polskiej gospodarce. Te korzyści można dostrzec w dodatniej dynamice nakładów inwestycyjnych, wyższej niż w poprzednim roku, mimo że już od połowy roku 2019 nie wydaje się zezwoleń na prowadzenie działalności w specjalnych strefach. Pomijając samą informację rządową, wiemy też, że za czasów poprzednich rządów, a zaczęło się to w roku 2018, był problem ze zmianą ustawodawstwa dotyczącego stref, niektóre strefy ekonomiczne straciły na znaczeniu. Wiemy też, że brakowało działań na rzecz pozyskiwania nowych inwestorów, a wiele spośród osób zarządzających strefami zajętych było bardziej administrowaniem niż rozwojem istniejących stref ekonomicznych. Do tego często stanowiska kierownicze na terenie stref obsadzane były z klucza partyjnego, w efekcie powodując spowolnienie i stagnację działania stref. Problemem, jak już wspominałam, jest też obowiązująca do dnia dzisiejszego regulacja dotycząca rozliczeń w strefach. W ustawach o podatkach CIT oraz PIT, wraz z uchwaleniem w 2018 r. ustawy o wspieraniu nowych inwestycji, wprowadzono zapisy, że w razie cofnięcia zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej lub uchylenia decyzji o wsparciu podatnik traci prawo do zwolnienia, jest zobowiązany do zapłaty podatku w wysokości stanowiącej maksymalną dopuszczalną pomoc publiczną określoną w zezwoleniu lub w uchylonej decyzji o wsparciu. Oznacza to, że przedsiębiorca mający więcej niż jedno zezwolenie lub decyzję o wsparciu w przypadku ich cofnięcia może być zobowiązany do zwrotu pomocy publicznej, z której nie skorzystał lub nie mógł skorzystać. Jest to wysoce niesprawiedliwe i niekorzystne dla przedsiębiorców. I pozwolę sobie na stwierdzenie, że to właśnie było przyczyną, że w roku 2018 był bardzo duży spadek wydanych decyzji o wsparciu.
Mimo tych ograniczeń specjalne strefy ekonomiczne pozostają jednym z najskuteczniejszych narzędzi państwa do przyciągania inwestycji na dany obszar. Stosowanie preferencyjnych warunków, choć związane z pewnymi kosztami, w ujęciu całościowym wciąż przyczynia się do efektywnego rozwoju regionu, w którym zostały zlokalizowane. Strefy przynoszą wymierne zyski dla budżetów gmin i województw, w których są zlokalizowane w postaci również miejsc pracy, ale też w formie podatków od nieruchomości. W tym kontekście należałoby rozważyć wprowadzenie takich rozwiązań i zachęt, które promowałyby już istniejące ośrodki przemysłowe i istniejące strefy ekonomiczne, by nie dopuścić do spadku ich znaczenia i atrakcyjności dla inwestorów.
Bilans ponoszonych nakładów w odniesieniu do osiąganych korzyści jest zdecydowanie dodatni i świadczy o korzystnym wpływie specjalnych stref ekonomicznych. I te korzyści wciąż się utrzymują. To dzięki strefom przez lata do Polski ściągane były nowe inwestycje, tworzone były nowe miejsca pracy i rozwijano przemysł. Rząd koalicji 15 października aktywizuje i wspiera specjalne strefy ekonomiczne (Dzwonek), co zapewni ten rozwój i to, że ten rozwój będzie trwały. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia