10. kadencja, 16. posiedzenie, 1. dzień (23-07-2024)
8. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o:
- poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu pieniężnym z tytułu pełnienia funkcji sołtysa,
- senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu pieniężnym z tytułu pełnienia funkcji sołtysa oraz ustawy o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji
(druki nr 211, 407 i 567).Poseł Michał Pyrzyk:
Dziękuję.
Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe - Trzecia Droga przedstawić stanowisko w sprawie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu pieniężnym z tytułu pełnienia funkcji sołtysa oraz ustawy o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, a także w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu pieniężnym z tytułu pełnienia funkcji sołtysa.
Jako klub będziemy popierać wiodący projekt senacki jako bardziej kompleksowy, dalej idący w swoich zapisach i po prostu korzystniejszy dla sołtysów. Uwzględnia on wszystkie postulaty zawarte w petycji wniesionej do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej przez Krajowe Stowarzyszenie Sołtysów. Stowarzyszenie wskazuje w niej na potrzebę modyfikacji przepisów ustawy o świadczeniu pieniężnym z tytułu pełnienia funkcji sołtysa, gdyż jej literalne stosowanie spowodowało nieprzyznanie świadczeń znacznej grupie sołtysów, w tym również takim, którzy pełnili funkcję sołtysa przez dwie kadencje, lecz z rozmaitych powodów nie spełnili wymogu pełnienia tej funkcji przez 8 lat. Nowelizacja skraca okres sprawowania funkcji sołtysa uprawniający do przyznania świadczenia do lat 7.
Stowarzyszenie i senatorowie w uzasadnieniu swojego projektu wskazują ponadto, że praktyka stosowania regulacji prawnych dotyczących wyborów na sołtysa była taka, iż gminy często w sposób nieuprawniony ogłaszały wybory na nową kadencję o kilka dni wcześniej i skracały formalnie sołtysom okres sprawowania funkcji, tym samym pozbawiając niektóre osoby prawa do świadczenia pieniężnego ze względu na niespełnienie wymogu 8 lat pełnienia funkcji sołtysa. Mogło to naszym zdaniem wynikać niekoniecznie z jakichś złych intencji, ale po prostu z liczby sołectw na terenie danej gminy i harmonogramów zebrań sołeckich. W Wielkopolsce są gminy takie jak Pyzdry, które mają 21 sołectw, czy Zagórów, które ma ich 30, są również takie jak Oborniki, które mają 44 sołectwa, czy Ostrów Wielkopolski, który posiada 50 sołectw. Te liczby mówią same za siebie, jak trudne i długotrwałe jest ustalanie harmonogramu zebrań sołeckich.
Ponadto autorzy projektu postulują uchylenie przepisów - i to znajduje odzwierciedlenie w omawianym projekcie - które pozbawiają prawa do świadczenia pieniężnego sołtysów pełniących tę funkcję wyłącznie przed 1990 r., mimo że, podobnie jak ich następcy, otrzymali mandat mieszkańców w wyborach bezpośrednich i demokratycznych, a dodatkowo pracowali na rzecz społeczności lokalnych w trudniejszych warunkach niż obecnie. W opinii wnoszących petycję również takie traktowanie sołtysów, jak to oni nazwali, seniorów, jest czy było szczególnie niesprawiedliwe, a tą nowelizacją tę niesprawiedliwość odwracamy.
Projekt nowelizacji ma także na celu ułatwienie postępowania dowodowego w sytuacji, gdy ustalenie okresu pełnienia funkcji sołtysa następuje na podstawie pisemnego oświadczenia wnioskodawcy potwierdzonego pisemnymi oświadczeniami. Nowelizacja przewiduje obowiązek uzyskania takich pisemnych oświadczeń od trzech osób zamieszkujących w sołectwie w czasie, gdy wnioskodawca pełnił funkcję sołtysa.
Nowelizacja wprowadza, o tym mówili również moi przedmówcy, także zmiany dotyczące sołtysów uprawnionych do świadczenia pieniężnego z tytułu pełnienia funkcji sołtysa oraz pobierających świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, na skutek których świadczenie pobierane z tytułu pełnienia funkcji sołtysa nie będzie powodowało już obniżenia świadczenia uzupełniającego.
Jako Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe pragniemy również podziękować wszystkim państwu sołtysom za ich codzienną pracę, za ich służbę na rzecz lokalnych społeczności i ważną rolę w propagowaniu idei samorządności w Polsce. Mając na uwadze powyższe i wskazując jednocześnie na ważną rolę sołtysa w funkcjonowaniu samorządów gminnych, będziemy popierać rozwiązania zawarte w senackim projekcie ustawy, a za te zapisy i pracę nad tym projektem dziękuję również panom senatorom Ryszardowi Boberowi i Ireneuszowi Niewiarowskiemu. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia