10. kadencja, 16. posiedzenie, 4. dzień (26-07-2024)

29. i 30. punkt porządku dziennego:

   29. Sprawozdanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z działalności w 2023 roku oraz Informacja o podstawowych problemach radiofonii i telewizji w 2023 roku wraz z komisyjnym projektem uchwały (druki nr 451 i 520).
   30. Informacja o działalności Rady Mediów Narodowych w 2023 roku wraz z komisyjnym projektem uchwały (druki nr 452 i 519).

Poseł Tadeusz Samborski:

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, popiera projekt uchwały Sejmu o odrzuceniu sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z działalności w 2023 r. oraz analogicznie nasz klub popiera projekt uchwały Sejmu o odrzuceniu informacji o działalności Rady Mediów Narodowych również za 2023 r.

    (Głos z sali: No trudno.)

    Powszechnie wiadomo, że Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji pełni kluczową rolę w regulacji i nadzorze nad rynkiem medialnym w Polsce. W tej właśnie roli rada była odpowiedzialna za wydawanie koncesji, monitorowanie treści nadawanych przez media oraz ochronę interesów odbiorców. A jak wynika z obserwacji przestrzeni medialnej i społecznej, działania rady były niejednokrotnie przedmiotem kontrowersji i krytyki.

    Jednym z najpoważniejszych zarzutów była kwestia politycznej stronniczości, zwłaszcza w odniesieniu do nadawców publicznych i ich programów informacyjnych. Krytycy słusznie zarzucali radzie faworyzowanie mediów prorządowych i naciski na media krytyczne wobec władzy. Skład rady był przecież wybierany przez Sejm, Senat i prezydenta, co zbyt często prowadziło do sytuacji, w której członkowie rady byli powiązani politycznie z rządzącym wówczas obozem. To w sposób oczywisty wpływało na stronniczość decyzji, brak obiektywizmu. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji wyraźnie faworyzowała media publiczne, które były kontrolowane przez rząd, co prowadziło do nierównego traktowania nadawców i ograniczenia pluralizmu mediów.

    Wiele zastrzeżeń budziły decyzje dotyczące koncesji, którym zarzuca się brak przejrzystości i jasnych kryteriów, co zawsze rodzi podejrzenia o nepotyzm i korupcję. Krajowej radzie zarzuca się też nieskuteczność w ochronie dzieci i młodzieży przed szkodliwymi treściami, a skargi dotyczące niewłaściwych treści nadawanych w porze dziennej były często ignorowane lub rozpatrywane z dużym opóźnieniem. Wielu odbiorców od dawna skarży się na brak odpowiedniej reakcji ze strony krajowej rady na ich skargi dotyczące treści programowych, co oczywiście podważyło zaufanie do tego organu.

    W okresie sprawozdawczym obserwowało się w Polsce wyraźną dominację mediów publicznych, które były kontrolowane przez rząd. Krajowa rada nie podejmowała działań na rzecz zapewnienia równego dostępu do rynku dla nadawców prywatnych i niezależnych. Wprost przeciwnie, rada podejmowała działania mające na celu ograniczenie działalności mediów krytycznych wobec władzy, a to stanowi zagrożenie dla wolności słowa i demokracji. Ponadto w niektórych przypadkach członkowie krajowej rady mogą być powiązani z nadawcami lub reklamodawcami, co rodzi konflikty interesu, podważając niezależność rady.

    Poważnym zarzutem pod adresem krajowej rady jest także tolerowanie przez nią naruszania przez media publiczne ustawy o radiofonii i telewizji, w tym o obowiązku oferowania informacji, publicystyki charakteryzującej się pluralizmem, bezstronnością, wyważeniem i niezależnością. Pomimo deklaracji o wspieraniu pluralizmu media lokalne często nie otrzymywały wystarczającego wsparcia, co prowadziło do ich marginalizacji na rynku medialnym.

    W spisie różnorodnych zarzutów pod adresem krajowej rady jest także i ten, że nie prowadziła ona wystarczająco skutecznych kampanii edukacyjnych dotyczących bezpiecznego korzystania z mediów, zwłaszcza w kontekście nowych technologii i Internetu. Wysoce nagannym jest tolerowanie przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji sytuacji, w której aktywni politycy podejmowali kluczowe decyzje w sprawach personalnych za pośrednictwem Rady Mediów Narodowych. W sprawozdaniu brak jest także analizy przyczyn zaniedbań w zakresie funkcjonowania mediów publicznych. Poważnym uchybieniem jest brak w sprawozdaniu długofalowej strategii działania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

    Mając powyższe na uwadze oraz podzielając tezy zawarte w uzasadnieniu komisji kultury, Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe opowiada się za odrzuceniem sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z działalności w 2023 r. oraz informacji o działalności Rady Mediów Narodowych również w 2023 r. Dziękuję uprzejmie. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia