10. kadencja, 16. posiedzenie, 4. dzień (26-07-2024)
42. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych o przedstawionym przez Prezydium Sejmu projekcie uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 389 i 575).
Poseł Kazimierz Smoliński:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zaproponowana zmiana regulaminu przez pana marszałka zmierza do zrealizowania kamienia milowego, który został przedstawiony jako nowelizacja regulaminów Sejmu, Senatu i Rady Ministrów, która wprowadzi obowiązek przeprowadzenia oceny skutków regulacji oraz konsultacji społecznych w przypadku projektów ustaw zgłaszanych przez posłów i senatorów. Reforma ograniczy także stosowanie procedur przyspieszonych do ściśle określonych, wyjątkowych przypadków.
Niestety w naszej ocenie furtka, którą państwo pozostawiacie w art. 34a, jeżeli chodzi o to, że w uzasadnionych przypadkach można odstąpić od kwestii konsultacji społecznych, w zasadzie bez podawania powodów odstąpienia, powoduje, że jest to iluzoryczna zmiana, która niestety może być wykorzystywana przeciwko opozycji, bo jest takie podejrzenie, że opozycyjne projekty poselskie będą musiały przejść tę dłuższą ścieżkę, i to nie tylko ocenę regulacji, ale przede wszystkim konsultacje społeczne. W każdym wypadku większość parlamentarna może stwierdzić, że w uzasadnionych przypadkach, a nie jest to doprecyzowane, o czym mówiliśmy na posiedzeniu komisji, można będzie odstąpić od tych kwestii konsultacji społecznych. A przecież ten kamień milowy wyraźnie mówi: ściśle określone wyjątki i wyjątkowe przypadki. Ani tych ściśle określonych, ani nie wyjątkowych przypadków w projekcie zmiany regulaminu nie ma.
Druga kontrowersja, drugi zarzut, który stawiamy, to jest kwestia niepotrzebnego zwiększania kosztów. Państwo proponujecie, aby w każdym klubie był dodatkowy etat. I na to środki w projekcie budżetu, który został przez komisję przyjęty na przyszły rok, są zabezpieczone. Każdy projekt poselski będzie musiał zawierać ocenę skutków regulacji, po to ten legislator ma być zatrudniony, a jednocześnie też Kancelaria Sejmu ma dokonywać ponownej oceny skutków regulacji w przypadku tych samych projektów, czyli będziemy mieli podwójne OSR-y. Gdyby ten drugi OSR koncentrował się tylko na ewentualnych poprawkach, to można by było tak zrobić. Ale też można to przerzucić na projektodawcę, na wnioskodawców, że jeżeli składają poprawki, to poprawka też powinna zawierać OSR. Na razie jest tylko wymóg, że poprawka musi zawierać uzasadnienie. To jest nowość, do tej pory tego nie było. Wystarczyło podpisać poprawkę, a teraz trzeba będzie w tej poprawce zawrzeć uzasadnienie. Można było tam jeszcze dodatkowo wrzucić, że powinien być OSR. Wówczas tego kolejnego OSR-u po stronie Kancelarii Sejmu nie musiałoby być. A tak mamy podwójne OSR-y. Raz, że to zabiera czas, a dwa, zwiększa koszty.
Niestety nasza ocena tych zmian jest co najmniej negatywna, dlatego że państwo nie chcieliście doprecyzować tych warunków, w przypadku których można odstępować od tych wymogów, które zostały jako uzasadnienie tego projektu przyjęte, że jest to realizacja kamienia milowego. Myśmy się też prosto pytali na tej zasadzie, że skoro otrzymaliśmy KPO, to Komisja Europejska uznała, że w Polsce jest przywrócona praworządność i nie trzeba dokonywać zmian, które wcześniej były warunkowane wypłatą KPO.
(Głos z sali: Prawda.)
Pytałem, czy były jakieś warunki wypłaty KPO, czy spełnienie tego czy innego kamienia może spowodować, że trzeba będzie zwrócić część pieniędzy, a jeżeli tak, to na jakich zasadach. Nie otrzymałem odpowiedzi na te pytania, więc je ponawiam.
Jeszcze raz podkreślam, że niestety uważamy, że te zmiany, które zostaną wprowadzone, są iluzoryczne i mogą być w prosty sposób ominięte po to, żeby zastosować je np. tylko w stosunku do opozycji, a tak niewątpliwie nie powinno być. Dziękuję bardzo.
Przebieg posiedzenia