10. kadencja, 16. posiedzenie, 4. dzień (26-07-2024)

Oświadczenia.

Poseł Andrzej Śliwka:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W nocy z 16 na 17 lipca 1949 r. pożar strawił halę nr 20 zakładów mechanicznych Zamech w Elblągu. Nikt nie zginął, ale straty materialne były poważne. Urząd Bezpieczeństwa postanowił wykorzystać wypadek i aresztował co najmniej 222 osoby rzekomo podejrzane o dywersyjny, imperialistyczny sabotaż, choć wielu nie miało żadnych związków z Zamechem. Część to byli remigranci z Francji.

    Aresztowania miały charakter polityczny. Ubecy morderczymi przesłuchaniami doprowadzili do śmierci zatrzymanego Henryka Zająca, a jego rodzinę o zgonie poinformowali 4 lata później. W sfingowanych wyrokach skazano 31 osób, w tym trzy na karę śmierci, dwie osoby zmarły w więzieniach, a w różny sposób prześladowano ok. 1000 osób.

    Kary spotkały nie tylko niewinnie zatrzymanych. Waleria Michalik została aresztowana, będąc w 2. miesiącu ciąży - dziecko urodziła w areszcie. Halina Cabel-Kochanowska była matką pięciorga dzieci, wszystkie trafiły do domu dziecka. Był to najbardziej odczuwalny w Elblągu akt stalinowskiego terroru. Dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia