10. kadencja, 17. posiedzenie, 2. dzień (12-09-2024)
9. punkt porządku dziennego:
Pytania w sprawach bieżących.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Maciej Duszczyk:
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Posłowie! Zanim odniosę się do pytań panów posłów, pozwolę sobie zacząć od wyników najnowszego badania Centrum Badania Opinii Społecznej dotyczącego kwestii bezpieczeństwa w Polsce. Okazało się, że 64% Polaków nie obawia się tego, że może paść ofiarą przestępstw. Jest to wzrost o 3% w stosunku do poprzedniego roku. Jednocześnie 96% Polaków stwierdza, że czuje się bezpiecznie w swoim miejscu zamieszkania. Są to generalnie jedne z najwyższych wyników w Europie.
Natomiast pytania dotyczą pewnego rodzaju specyfiki bezpieczeństwa w kontekście obecności cudzoziemców w Polsce. Tak naprawdę chyba dobrze, że dzisiaj to pytanie zostało zadane. Pan poseł rozpoczął od kwestii liczb dotyczących obecności cudzoziemców w Polsce. Dzisiaj pojawiły się, dosłownie godzinę temu pojawiły się najnowsze dane Eurostatu, porównywalne dane dotyczące tzw. pierwszych kart pobytu. Niestety w 2023 r. - to są dane porównywalne - Polska ponownie wydała najwięcej kart pobytu dla cudzoziemców. Co prawda większość z nich dotyczy zatrudnienia, dużo mniej dotyczy rodziny i edukacji, ale jest wydanych 642 tys. takich zezwoleń. Jest to troszkę mniej niż w poprzednim roku, ale Niemcy w tym samym okresie wydały 586 tys., czyli dwukrotnie większe państwo, państwo imigracyjne, wydało tych kart znacząco mniej. Francja - 335 tys. A więc widać, że jednak ta trwająca od 8 lat tendencja, zgodnie z którą Polska wydaje najwięcej tego typu kart, w 2023 r. została utrzymana.
Może interesujące jest to... Szybko przygotowując się do tego wystąpienia, spojrzałem sobie również na kwestie dotyczące obywatelstw. Nie dziwi, że najwięcej tych kart jest wydawanych Ukraińcom i Białorusinom, natomiast mamy znaczące wzrosty w 2023 r., jeśli chodzi o Turcję, Indie i Gruzję. To są też te obywatelstwa, w przypadku których tych kart w 2023 r. wydanych było najwięcej.
Pan poseł pytał też o kwestie dotyczące tego, co się dzieje. Jeśli chodzi o strategię, o którą pan pytał na końcu, ona powstaje w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Ja odpowiadam za przygotowanie tej strategii. Ona została nazwana: kompleksowa, odpowiedzialna i bezpieczna dla Polski. To bezpieczeństwo jest tam absolutnie na pierwszym miejscu. Tam będzie osiem rozdziałów. Patrzymy też na kwestię dostępu do terytorium, w jaki sposób prowadzić politykę wizową. To będzie dużo bardziej szczelna polityka migracyjna oparta na bezpieczeństwie, które się przejawia we wszystkich ośmiu obszarach. Mam nadzieję, że po tych uzgodnieniach międzyresortowych będzie można ją w niedługim czasie już pokazać. MSWiA za to odpowiada, międzyresortowy zespół ds. polityki migracyjnej zbiera się jutro i na ten temat też będziemy jeszcze dyskutować. W takim harmonogramie, który ułożyliśmy, do końca roku chcielibyśmy tę strategię przyjąć jako uchwałę Rady Ministrów. Ona chyba też, co jest bardzo ważne... Wzięliśmy pod uwagę wszystkie złe doświadczenia państw, które przyciągały do siebie imigrantów, po to, żeby na to jak najszybciej zareagować, trochę też naprawić te błędy, które były popełniane przez ostatnie 8 lat.
Pan poseł pytał też o kwestię dotyczącą przestępczości. Musimy patrzeć na kwestię przestępczości cudzoziemców w perspektywie ich udziału w społeczeństwie, ponieważ Polacy też popełniają przestępstwa. Polacy popełniają przestępstwa, cudzoziemcy popełniają przestępstwa - musimy na to spojrzeć. I teraz jeżeli spojrzymy na ten proces w latach 2022, 2023 i 2024, to wszystkich podejrzanych w 2022 r. było 317 tys., w przypadku 2023 r. troszkę mniej, bo 305 tys., a w I półroczu tego roku - 153 tys. To są wszyscy podejrzani w statystykach policyjnych, z czego cudzoziemcy w 2022 r. stanowią 15 tys., w 2023 r. - 17 tys., a w pierwszym półroczu 2024 r.- 8 tys.
To stanowi między 5 a 6% wszystkich podejrzanych w statystykach policyjnych. Jeżeli przyjmiemy, że w Polsce jest około 2,5 mln migrantów, cudzoziemców - oczywiście większość to Ukraińcy, ale są też Białorusini, Hindusi, Turcy, Gruzini, jak państwu przed chwileczką pokazywałem - to ten współczynnik jest trochę wyższy, między 7,5 a 8%. Czyli paradoksalnie cudzoziemcy, gdybyśmy wzięli pod uwagę tylko statystyki, popełniają mniej przestępstw, popełniają statystycznie mniej przestępstw niż Polacy, bo udział podejrzanych to 6%, a udział w społeczeństwie to ok. 7, 7,5% Niewielka różnica, ale jednak tę różnicę możemy tutaj zaobserwować.
(Poseł Krzysztof Mulawa: Panie wiceministrze, pozwolę sobie przypomnieć moje pytanie, pytanie, z jakiego powodu nie jest to podawane w statystykach.)
Co jest istotne w tej sprawie, to oczywiście Polska bierze udział we wszystkich możliwych formach współpracy na poziomie europejskim czy światowym, jeżeli chodzi o zwalczanie przestępczości, również przestępstw popełnianych przez cudzoziemców, ale chciałem powiedzieć o jednej kwestii, która wydaje mi się kluczowa. Od 1 stycznia przyjęliśmy zasadę: zero tolerancji dla przemytu cudzoziemców przez Polskę. I muszę powiedzieć, że te statystyki są bardzo obiecujące, ponieważ ponad 450 cudzoziemców, którzy uczestniczyli w procesie przemytu cudzoziemców z granicy polsko-białoruskiej do innych państw, zostało zatrzymanych i część z nich oczywiście została wydalona do innych państw członkowskich. (Dzwonek)
Na tym skończę. Oczywiście chętnie odpowiem za chwilę na dodatkowe pytania.
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty)
Przebieg posiedzenia