10. kadencja, 18. posiedzenie, 2. dzień (26-09-2024)

11. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Paweł Bejda:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiedź, panie pośle, na to pytanie jest bardzo długa. Myślę, że postaram się w sposób wyczerpujący opowiedzieć o pewnych aspektach tej sprawy związanych z pomocą tym wszystkim, którzy ucierpieli podczas powodzi, nie tylko cywilom, ale jednocześnie też generalnie samorządom, które poniosły olbrzymie straty, ale nie tylko samorządom, bo również państwo polskie, które wykonuje swoje zadania, też poniosło tam spore straty.

    W związku z wystąpieniem powodzi, która oczywiście zagraża życiu, zdrowiu i mieniu obywateli Rzeczypospolitej Polskiej, minister obrony narodowej w dniu 19 września wydał decyzję o rozpoczęciu operacji ˝Feniks˝. Następnie szef Sztabu Generalnego wydał rozkaz w sprawie realizacji zadań w ramach operacji ˝Feniks˝, której zadaniem, misją jest zapewnienie wsparcia organów administracji publicznej w realizacji zadań w zakresie przeciwdziałania podtopieniom i powodziom oraz likwidacji tych podtopień i powodzi. Na dowódcę tej operacji został wyznaczony pan gen. Stańczyk, który jest szefem Wojsk Obrony Terytorialnej.

    Teraz pokrótce przedstawię, co jest celem działania tej operacji. Przede wszystkim łagodzenie skutków zniszczeń popowodziowych dla ludności cywilnej, zwiększenie szybkości odtwarzania infrastruktury drogowej, mostowej, kolejowej, energetycznej realizowanej przez administrację rządową i samorządową, ograniczenie ryzyka wystąpień ponownych lokalnych powodzi w rejonach, w których nastąpiło uszkodzenie lub osłabienie infrastruktury popowodziowej, zwiększenie bezpieczeństwa ludności poprzez dozorowanie mienia, lokalne wsparcie medyczne, ewakuację medyczną oraz wsparcie psychologiczne, o którym też nie zapomnieliśmy, bo to wsparcie psychologiczne też jest niezmiernie ważne. To jest ogromna trauma dla tych ludzi.

    Operacja ˝Feniks˝ ukierunkowana jest na pięć kluczowych obszarów, tzw. linii wysiłku, tzn. na bezpieczeństwo, zdrowie, mobilność, logistykę i szkolenie. Teraz pierwsza linia wysiłku: bezpieczeństwo. W ramach pierwszej linii wysiłku i działań wojsko koncentruje się na ochronie wałów przeciwpowodziowych. Żołnierze monitorują i wzmacniają konstrukcję wałów, jak również wspierają Policję w ochronie mienia na terenach dotkniętych powodzią. Zaangażowano ok. 10 300 żołnierzy oraz 7 śmigłowców i 4 bezzałogowe statki powietrzne. To tylko w tej pierwszej linii, bo generalnie zaangażowanych w całej akcji powodziowej jest ponad 25 tys. osób, 25 tys. żołnierzy. Oczywiście przede wszystkim są to żołnierze wojsk operacyjnych wspomaganych przez Wojska Obrony Terytorialnej. To jest m.in. wsparcie lokalnej administracji. Oddelegowanych jest 500 żołnierzy Żandarmerii Wojskowej. Są rekonesanse lotnicze, są zrzucane big bagi, wieleset tych big bagów zostało zrzuconych w celu uszczelnienia wałów przeciwpowodziowych. Dokonywane jest monitorowanie wałów przeciwpowodziowych i rozlewisk Odry. Są również bezzałogowe statki powietrzne, które monitorują cały obszar zagrożony powodzią.

    Druga linia wysiłku to zdrowie. Wojsko organizuje punkty medyczne i zapewnia ewakuację medyczną przy użyciu śmigłowców. Wsparcie obejmuje również pomoc psychologiczną oraz leczenie osób dotkniętych stresem pourazowym. Szczególny nacisk położony zostanie na organizację szczepień i dostarczanie opieki medycznej w trudno dostępnych miejscach. I tutaj rozwinięto np. szpital polowy w Nysie, bo jak państwo wiecie, szpital stacjonarny został ewakuowany. I ten szpital polowy w Nysie przyjął już prawie 500 pacjentów, to cały czas postępuje. Również żołnierze Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej wspierają zadania szpitalne w Lądku-Zdroju i we Wrocławiu. W miejscowości Opole funkcjonują cztery mobilne grupy zadaniowe z wojskowych ośrodków medycyny prewencyjnej oraz siedem mobilnych zespołów medycznych w miejscowości Wrocław, Nysa, Lądek-Zdrój, Lewin Brzeski. W gotowości do wsparcia ogniw pozamilitarnych w minimalizowaniu zagrożenia epidemiologicznego jest 17 zespołów dezynfekcyjnych zadaniowych z wojsk chemicznych. Tak jak państwo widzicie, to nie są tylko Wojska Lądowe, Siły Powietrzne, to jest każdy rodzaj Sił Zbrojnych, również wojska chemiczne, które naprawdę są bardzo ważne, żeby nie wybuchła epidemia. Jest wiele różnego rodzaju zagrożeń z tym związanych.

    Trzecia linia wysiłku to mobilność. Powódź zniszczyła wiele dróg i mostów, co oznacza utrudnienie w dostarczaniu pomocy. Wojska inżynieryjne zajmują się oczyszczaniem terenów oraz odbudową mostów. To jest bardzo dobre współdziałanie wojsk inżynieryjnych razem z Państwową Strażą Pożarną, ochotniczą strażą pożarną, również z siłami Policji. Zadania realizowane są przez zespoły drogowe oraz inżynieryjne grupy zadaniowe w 20 (Dzwonek) miejscowościach. Do głównych zadań realizowanych przez zespoły drogowe należy oczyszczanie i udrażnianie dróg, wywóz odpadów, budowa placu pod ciężki sprzęt oraz przewożenie kruszywa.

    Czwarta linia wysiłku to logistyka. I tutaj ilość zaangażowanych żołnierzy oraz sprzętu powoduje, że np. dziennie dostarczamy ponad pół miliona litrów wody na terenach, które są pozbawione tego podstawowego czynnika do życia. W obwodzie pozostaje ponad 30 cystern w miejscowości Wrocław. Oczywiście są to zapasy na szczególne wydarzenia. Zabezpieczenie logistyczne oprócz dystrybucji wody i dostarczania żywności obejmuje również organizację mobilnych punktów wymiany umundurowania, zabezpieczenie usług pralniczych, zabezpieczenie medyczne.

    Następna linia wysiłku to szkolenie. Ostatnia linia wysiłku dotyczy szkolenia, ponieważ wojsko skupi się na podnoszeniu kompetencji administracji lokalnej w zakresie zarządzania kryzysowego. Wielu zostało zaskoczonych, jeżeli oczywiście mowa o skali wydarzeń. I trzeba po prostu było pomóc samorządom, tym wszystkim wydziałom zarządzania kryzysowego. W tej chwili następuje szkolenie takie naprawdę bardzo solidne i zasadnicze przez wyspecjalizowane jednostki wojskowe.

    Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty:

    Panie ministrze, bo nie będzie miał pan o czym mówić w drugiej części. Co pan na taką propozycję?

    Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Paweł Bejda:

    Z chęcią skończę w drugiej części.

    Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty:

    Przepraszam serdecznie, ale...

    Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Paweł Bejda:

    Dam szansę na zadanie następnego pytania. Bardzo dziękuję, panie marszałku.

Przebieg posiedzenia