10. kadencja, 18. posiedzenie, 2. dzień (26-09-2024)

20. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Międzynarodowej Konwencji w sprawie ochrony wszystkich osób przed wymuszonym zaginięciem, przyjętej w Nowym Jorku dnia 20 grudnia 2006 r. (druki nr 589 i 642).

Poseł Katarzyna Ueberhan:

    Szanowna Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Lewicy wobec sprawozdania połączonych Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w sprawie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Międzynarodowej Konwencji w sprawie ochrony wszystkich osób przed wymuszonym zaginięciem, przyjętej w Nowym Jorku dnia 20 grudnia 2006 r. To projekt z druku sejmowego nr 589 wraz ze sprawozdaniem zawartym w druku nr 642.

    Powyższy projekt przewiduje wyrażenie zgody na dokonanie przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ratyfikacji międzynarodowej konwencji w sprawie ochrony wszystkich osób przed wymuszonym zaginięciem. Choć Polska podpisała konwencję 25 czerwca 2013 r., to pomimo upływu lat jej nie ratyfikowała, a konwencja, która dotychczas nie stała się jeszcze częścią polskiego prawa, rozszerza zakres ochrony praw człowieka. W latach poprzednich rzecznik praw obywatelskich występował kilkukrotnie zarówno do Ministerstwa Spraw Zagranicznych, jak i Ministerstwa Sprawiedliwości właśnie w tej sprawie i albo nie otrzymywał odpowiedzi, tak jak w przypadku MSZ, albo jak w przypadku Ministerstwa Sprawiedliwości Ziobry otrzymywał odpowiedź, że polskie prawo jest zasadniczo zgodne z konwencją, surowo penalizuje akty wymuszonych zaginięć oraz podżeganie do nich lub pomocnictwo w nich, więc resort nie prowadził prac nad ratyfikacją konwencji. Cieszy, że wraz ze zmianą władzy zmieniło się też podejście Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Ministerstwa Sprawiedliwości do kwestii praw człowieka, również do kwestii tej konwencji, chociaż niektóre prawa człowieka nadal w mojej ocenie realizujemy zbyt wolno.

    Co do tej konwencji i zjawiska wymuszonych zaginięć, to wbrew pozorom jest to jeden z najpoważniejszych współczesnych problemów w zakresie naruszeń praw człowieka. W XXI w. wysiłki na rzecz zwalczenia tego zjawiska i ustanawiania norm prawa międzynarodowego nasiliły się i właśnie zaowocowały niniejszą konwencją. A czym są wymuszone zaginięcia? To pozbawienie wolności osoby przez funkcjonariuszy państwowych lub grupy działające we współpracy z nimi, przy czym informacje o losach tej osoby są celowo zatajane. Brzmi bardziej znajomo, prawda? Cechą charakterystyczną wymuszonych zaginięć jest pozbawienie ofiary ochrony prawnej, przez co jest ona narażona na naruszenie również wielu innych podstawowych praw człowieka. Wymuszone zaginięcia (Dzwonek) nie są jedynie sumą naruszeń innych praw człowieka, ta konwencja wyraźnie uznaje je za zbrodnię samą w sobie. Jest to bardzo potrzebna zmiana.

    Polska powinna przestrzegać praw człowieka od początku do końca, dlatego klub Lewicy popiera niniejsze przedłożenie. Dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia