10. kadencja, 18. posiedzenie, 2. dzień (26-09-2024)

20. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Międzynarodowej Konwencji w sprawie ochrony wszystkich osób przed wymuszonym zaginięciem, przyjętej w Nowym Jorku dnia 20 grudnia 2006 r. (druki nr 589 i 642).

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Władysław Teofil Bartoszewski:

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dużo już zostało powiedziane przez pana posła sprawozdawcę, przez panie posłanki i panów posłów, więc ja nie będę tego powtarzał. Chciałbym tylko zwrócić uwagę na dwie rzeczy. Po pierwsze, ta konwencja precyzuje koncepcję ofiary. Ofiarą nie są tylko ci zaginieni, bardzo często dzieci, ale również krewni tych dzieci, rodziny tych dzieci. I oni mogą dochodzić swoich praw. Dlaczego to jest ważne? Dlaczego jest ważne, że Ukraina podpisała i ratyfikowała tę konwencję? Dlatego, że właśnie na Ukrainie mamy do czynienia ze zbrodniami, których normalne prawo nie dotykało, a ta konwencja je obejmuje. Rodzice mają prawo domagać się wiadomości, zadośćuczynienia i ukarania sprawców, a tam już dziesiątki tysięcy dzieci, na pewno powyżej 10 tys., zostało uprowadzonych i jest rusyfikowanych.

    My to cośkolwiek znamy, bo doświadczyliśmy tego w czasie II wojny światowej na Zamojszczyźnie. Dziesiątki tysięcy dzieci, polskich dzieci, które zdaniem Niemców wyglądały jak oni, bo te dzieci były zwykle blondynkami lub blondynami z niebieskimi oczami - w przeciwieństwie do Hitlera, Himmlera, Goeringa i Goebbelsa, którzy tak nie wyglądali, a mimo to twierdzili, że są Aryjczykami (Oklaski) - były germanizowane. Niestety w przerażającej większości do Polski, do swoich rodzin już nie wróciły.

    Po drugie, chciałbym zwrócić uwagę na jeden fakt, który stawia Polskę w bardzo szczególnej sytuacji i dla którego tę konwencję powinniśmy ratyfikować. Koncepcja zbrodni ludobójstwa, która została podpisana jako konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa 9 grudnia 1948 r. w Stanach Zjednoczonych, w art. 2 pkt e zawiera takie sformułowanie: przymusowe przekazywanie dzieci członków grupy do innej grupy stanowi zbrodnię ludobójstwa. Autorem tej koncepcji zbrodni ludobójstwa był polski prawnik Rafał Lemkin ze Lwowa, który pracował również przy procesie norymberskim. Ta koncepcja weszła do kanonu prawa międzynarodowego i jest naszym obowiązkiem jako Polaków, żeby tę konwencję ratyfikować.

    W imieniu rządu proszę Wysoką Izbę o uchwalenie ustawy w sprawie ratyfikacji tej konwencji. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia