10. kadencja, 19. posiedzenie, 2. dzień (10-10-2024)

9. i 10. punkt porządku dziennego:

   9. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2025 (druk nr 687).
   10. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2025 (druk nr 693).

Poseł Andrzej Grzyb:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Ministrowie! Każdy budżet jest miarą możliwości, jednocześnie ambicji i oczekiwań, w szczególności oczekiwań społecznych. Wydaje mi się, że przynajmniej w jednym zakresie, obrony narodowej, te oczekiwania nie rozmijają się z tym, co zostało zaproponowane w ramach projektu budżetu na rok 2025. W części 29: Obrona narodowa zaplanowano wydatki na potrzeby obrony państwa w wysokości 124 302 mln zł. To jest 3,1% produktu krajowego brutto i jest to zgodne z formułą kształtowania tych wydatków, która została określona w art. 40 ust. 1 i 2 ustawy o obronie Ojczyzny z 11 marca 2022 r.

    Uzupełnieniem wydatków na cele obronne jest Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych, którego plan został zaakceptowany przez sejmową Komisję Obrony Narodowej, w wysokości 76 267 mln zł. Po raz pierwszy jest taka sytuacja, że zarówno projekt budżetu, jak i ten fundusz nie jest prognozą, a jest planem. Pozostała kwota oczywiście... Część tej kwoty to będzie wpłata z budżetu i to jest 14 021 mln zł, a pozostała kwota będzie zasilona z instrumentów finansowych oraz innych dochodów zgodnie z ustawą o funduszu.

    Zatem łącznie na wydatki obronne zaplanowano w budżecie i Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych 186 548 mln zł. To jest praktycznie co piąta złotówka, odnosząc to do budżetu, co stanowi 4,7% produktu krajowego brutto Polski. Jest to więcej o 27,6 mld niż w budżecie tegorocznym. Przy czym chcę wskazać, że w roku 2022 w stosunku do PKB wydatki obronne stanowiły 2,4%, w 2023 r. - 3,9%, a w roku 2024 - 4,27%. A więc mamy istotną progresję, a wielokrotnie słyszeliśmy, że obecny rząd zamierza redukować wydatki obronne. Wydaje mi się, że ten projekt budżetu po prostu oddala te zarzuty, które były formułowane w przestrzeni publicznej.

    Zaplanowane wydatki obronne są zgodne ze strategią bezpieczeństwa Polski do roku 2050, z głównymi kierunkami rozwoju Sił Zbrojnych oraz ich przygotowań do obrony na lata 2021-2035, pakietem wzmocnienia Sił Zbrojnych na lata 2023-2025 czy też ze szczegółowymi kierunkami przebudowy i modernizacji Sił Zbrojnych na lata 2021-2035. Są to dokumenty, które zostały przygotowane jeszcze przez poprzedni rząd. A zatem w pełni realizowane są te dokumenty z wyjątkiem pakietu wzmocnienia Sił Zbrojnych. I to jest kontynuacja polityki państwa. Głównym zaś celem, który wynika z tych dokumentów oraz projektu budżetu, jest wzrost potencjału obronnego Rzeczypospolitej Polskiej.

    Z ogólnej kwoty 124 302 mln większość znajduje się w części 29, ale w dziale 752: Obrona narodowa znajduje się też 776 158 tys. zł, w tym na wydatki badawcze w zakresie obronności czy program pozamilitarnych przygotowań obronnych do 2035 r., czy chociażby wpłatę składki do Europejskiej Agencji Kosmicznej, czy funkcjonowanie prokuratorów wojskowych. Na wydatki majątkowe przeznacza się 41,7% budżetu w części: Obrona narodowa, a gdy doliczymy do tego wydatki na infrastrukturę, to jest to praktycznie 50% całego budżetu.

    Jeśli chodzi o wydatki związane z utrzymaniem wydatków osobowych i świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego, to należy wskazać, że same uposażenia i pochodne to jest 25,5 mld zł, a na wypłaty świadczeń emerytalno-rentowych jest ponad 12 mld zł, wraz z waloryzacją, trzynastą i czternastą emeryturą, a świadczenia planowane do wypłaty dotyczą prawie 159 tys. uprawnionych. Przy czym tu chciałbym zwrócić uwagę, że w dalszym ciągu pozostaje nierozwiązana sprawa wysokości świadczeń emerytalnych żołnierzy, którzy określają to jako wypłaty świadczeń z tzw. starego portfela, co podnoszone jest w licznych wystąpieniach żołnierzy emerytowanych oraz reprezentujących ich związków.

    Jeżeli chodzi o zadania resortu obrony narodowej, które są finansowane w 2025 r., ważną pozycję wydatków stanowią kwestie szkolenia Sił Zbrojnych, doskonalenia zdolności operacyjnych dowództwa i wojska, gotowości systemu kierowania i dowodzenia Sił Zbrojnych, gotowości i przygotowania do udziału w misjach, jak również szkolenia rezerw. W samym roku 2025 przewiduje się ponad 250 ćwiczeń. Również dodatkowe pieniądze mają być przeznaczone na rozwój bazy poligonowej i garnizonowej. Natomiast też trzeba wskazać, że istnieją również poważne problemy związane chociażby z takim, wydaje się, mało istotnym elementem, jakim są np. strzelnice poligonowe. (Dzwonek) One niestety ze względu na wymogi techniczne w wielu jednostkach są nieczynne, co podnosi też koszty funkcjonowania. Ten problem też należy rozwiązać.

    Pani marszałek, zaraz kończę.

    Chciałbym wskazać, że największym zainteresowaniem opinii publicznej, również Wysokiej Izby i Komisji Obrony Narodowej, budzą wydatki związane z modernizacją Sił Zbrojnych. Wszystkie założenia związane z modernizacją Sił Zbrojnych, które zostały przyjęte jeszcze przez poprzedni rząd, są przez obecny rząd realizowane, nie ma tutaj żadnej różnicy. To jest też, wydaje mi się, odpowiedzialność za dobrą politykę państwa, bo państwo musi być poważne. Jeżeli zobowiązało się do określonych wydatków na obrony narodową, to one powinny zostać wypełnione. I to jest solidność wobec partnerów, z którymi te umowy zostały zawarte. Dziękuję bardzo.

Przebieg posiedzenia