10. kadencja, 19. posiedzenie, 3. dzień (11-10-2024)

Oświadczenia.

Poseł Barbara Bartuś:

    Dziękuję.

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziś przypada 245. rocznica śmierci gen. Kazimierza Pułaskiego, bohatera Polski i Stanów Zjednoczonych. Kazimierz Pułaski urodził się 4 marca 1745 r. w zamożnej rodzinie szlacheckiej. Jego ojciec Józef Pułaski był jednym z liderów konfederacji barskiej, która była zbrojnym związkiem szlachty polskiej z lat 1768-1772. Broniła wiary katolickiej i niepodległości Rzeczypospolitej, była skierowana przeciwko imperium rosyjskiemu, królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu i wspierającym go wojskom carskim. Kazimierz, mając zaledwie 23 lata, dołączył do Konfederacji i stał się jednym z jej czołowych dowódców. Podczas walk przeciwko imperium rosyjskiemu wykazał się odwagą i talentem przywódczym, szczególnie podczas obrony Jasnej Góry, gdzie broniąc w 1770 r. świętej wiary katolickiej, zdobył uznanie jako wybitny dowódca i strateg.

    Kazimierz Pułaski walczył też na moim terenie, m.in. w okolicach Krynicy i Tylicza, a w kwietniu 1769 r. zmuszony przez Rosjan do wycofania się znad Dniestru znalazł się ze swoim oddziałem pod Bieczem. Po raz drugi na ziemię gorlicką przybył w marcu 1770 r., gdy po przegranej bitwie z Rosjanami znalazł się w obozie w Izbach (Dzwonek), gdzie założył długi obóz na stokach góry Jawor koło Wysowej. Tam szkolił kawalerię, stamtąd prowadził kampanię podjazdową, staczając zaczepne potyczki. Brał udział m.in. w bitwach pod Bieczem, w Koniecznej oraz w głównej kilkudniowej bitwie, która odbyła się w Wysowej w sierpniu 1771 r. Niestety bitwa ta zakończyła się klęską konfederatów. Upadek Konfederacji Barskiej zmusił gen. Kazimierza Pułaskiego do emigracji. W połowie 1777 r. wyjechał do powstających właśnie Stanów Zjednoczonych Ameryki. Szybko zyskał tam sławę jako ojciec amerykańskiej kawalerii, organizując i reformując jednostki kawaleryjskie. Niestety zginął w bitwie 11 października 1779 r.

    W Stanach Zjednoczonych Pułaski jest uhonorowany na różne sposoby - od licznych pomników przez obchodzony Dzień Pułaskiego, po szkoły i ulice noszące jego imię. Pamięć Kazimierza Pułaskiego - bohatera walk o niepodległość dwóch narodów: Polski i Stanów Zjednoczonych - jest też honorowana w powiecie gorlickim. Co prawda w 2010 r. budowa pomnika upamiętniającego Kazimierza Pułaskiego i konfederatów barskich w Wysowej-Zdroju w 240. rocznicę walk pod Wysową została zablokowana przez przedstawicieli Zjednoczenia Łemków, ale cieszę się, że jest on upamiętniany w inny sposób. Jestem dumna, iż od kilkunastu lat uczniowie szkół ponadpodstawowych powiatu gorlickiego pod opieką swoich nauczycieli w październiku wyruszają na szlaki turystyczne Beskidu w rajdzie Pułaskiego. Dziękuję za to inicjatorom i corocznym organizatorom. Dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia