10. kadencja, 20. posiedzenie, 1. dzień (16-10-2024)

4. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia (druki nr 607 i 709).

Poseł Katarzyna Ueberhan:

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Lewicy wobec sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia, zawartego w druku nr 607, wraz ze sprawozdaniem komisji z druku nr 709.

    Szanowni Państwo! Jesteśmy coraz starszym społeczeństwem. Dziś jest ok. 5 tys. 100-latków. Niespełna 3 tys. pobiera świadczenie honorowe pomimo tego, że wszyscy są do tego uprawnieni, więc może być coś na rzeczy, jeśli chodzi o informowanie o tym świadczeniu, o czym wspomniał mój przedmówca. Szanowni państwo, obowiązujące dzisiaj zasady pozaustawowe ma zastąpić rozwiązanie zawarte w rządowym projekcie ustawy. Projekt ustawy przewiduje unormowanie wieloletniej tradycji szczególnego honorowania osób, które ukończyły 100 lat życia, w postaci przyznawania im specjalnego świadczenia finansowanego przez państwo. Do tej pory comiesięczne świadczenia honorowe przyznawane były przez prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na mocy decyzji prezesa Rady Ministrów, decyzji z 1972 r. W drodze wyjątku były one traktowane jako świadczenia. Już najwyższy czas, aby ten dobry zwyczaj wynikający z decyzji premiera, która ma już ponad pół wieku, zmienił się w kompleksowo napisaną, a także, jeśli Wysoka Izba będzie tak zgodna jak członkowie i członkinie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, jednomyślnie przyjętą ustawę.

    Warto zwrócić uwagę na zmianę względem dotychczasowego dobrego zwyczaju, którą wprowadza ustawa. Ta zmiana związana jest z wysokością świadczenia. Do tej pory świadczenie honorowe nie było waloryzowane, co oznacza, że raz przyznane już do końca życia było wypłacane w tej samej wysokości. Mamy dziś osoby, które pobierają świadczenie honorowe np. w wysokości 3 tys. zł, a nie w wysokości, którą ustala przedmiotowa ustawa, czyli ponad 6200 zł. Ustawa ustala wysokość świadczenia na poziomie 6246 zł, ale będzie ono corocznie waloryzowane. Oznacza to, że wysokość świadczenia honorowego dla wszystkich uprawnionych zostanie ujednolicona. Waloryzacja będzie odbywać się w marcu, począwszy od 1 marca 2025 r., na takich samych zasadach jak w przypadku waloryzacji rent i emerytur.

    Prawo do świadczenia honorowego będzie przysługiwać osobom posiadającym obywatelstwo polskie, które ukończyły 100 lat życia, które w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego miesiąc ukończenia 100 lat życia będą miały prawo do świadczenia o charakterze emerytalno-rentowym. Tym osobom będzie ono przyznawane z urzędu, a w przypadku osób, które nie mają prawa do emerytury lub renty wypłacanej przez organy emerytalne, prawo do tego świadczenia będzie przyznawane po złożeniu wniosku.

    100 lat - śpiewamy tak zazwyczaj z okazji urodzin. Chociażby to pokazuje, jak wyjątkowy jest to jubileusz. Polskie państwo docenia ten jubileusz świadczeniem oraz dziękuje swoim najstarszym obywatelom i obywatelkom za wkład wniesiony w tworzenie i budowanie naszego państwa, naszego społeczeństwa. Jest to już kolejne systemowe rozwiązanie, po chociażby rencie wdowiej, zaproponowane przez rząd, które wspiera seniorów, które realizuje zobowiązanie naszego rządu do zapewnienia godnego życia, pogodnej jesieni życia polskim seniorom i seniorkom, a także nasze zobowiązania jako posłów i posłanek, by tworzyć prawo, które wyrównuje nierówności, dba o grupy słabsze czy czasami wykluczone. W czasach pogoni za wieczną młodością jest to symboliczna, choć też konkretna pomoc, konkretne docenienie jesieni życia, która może oraz powinna być godna i pogodna.

    Cieszę się, że wspólnie, ponad podziałami dostrzegamy potrzebę przyjęcia tej ustawy. Mam nadzieję, że poprzemy ten projekt jednogłośnie tak jak na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, której mam przyjemność przewodniczyć. Klub Lewicy oczywiście popiera przedłożenie. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia