10. kadencja, 20. posiedzenie, 2. dzień (17-10-2024)

11. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Piotr Malepszak:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawa programu ˝Kolej+˝, programu potrzebnego dla infrastruktury kolejowej w Polsce, programu uzupełniającego podstawowe linie kolejowe, programu przeznaczonego dla linii lokalnych, to przykład, w którym mamy dobre chęci, i to jest ważne, jednak szczegóły, które opracowujemy, pokazują, że mamy problem z planowaniem jakościowym. Linia Konin - Turek jako jeden z takich przykładów pada ofiarą tego złego planowania. Warto o tym powiedzieć, ponieważ ważne jest dobre planowanie na samym początku. Chodzi o planowanie, które dobrze określi koszty i te koszty zaadresuje do tych, którzy te koszty mają ponosić.

    Odpowiadając na pytanie dotyczące całego programu, mogę powiedzieć, że ten program będzie kontynuowany, ponieważ w większości dotyczy linii istniejących, których stan jest zły i które wymagają przywrócenia ruchu kolejowego często po 20, 30 latach, a w niektórych przypadkach nawet dłużej. Na ten program zarezerwowane są te środki, o których mówił pan poseł: 11 mld zł i 2 mld zł ze strony samorządów. Gdy po 5 latach realizacji tego programu przyjrzymy się szczegółom, to zobaczymy, że jest szansa, żeby kontynuować i realizować program, szczególnie w kwestii przywrócenia ruchu na liniach istniejących. Jednak w przypadku nowych linii kolejowych te koszty zostały źle oszacowane, a linia Konin - Turek jest tego przykładem. Na przykładzie linii Konin - Turek można stwierdzić, że obecnie koszty realizacji wzrosły dwukrotnie. Już nie tylko marszałek, samorządy podnoszą problem finansowania, dołożenia do tego programu. W międzyczasie pojawiło się wiele kwestii społecznych, protestów społecznych, które wskazują, że realizacja inwestycji przy dzisiejszym koszcie prawie już dwukrotnie wyższym - 1,2 mld zł, nie ma uzasadnienia od strony potoków kolejowych, od strony liczby pasażerów, którzy korzystaliby z tej inwestycji, i nie ma uzasadnienia też od strony społecznej, bo ingeruje bardzo znacząco w tkankę tych terenów, przez które planowana jest budowa.

    Stąd podchodzimy do racjonalizacji i optymalizacji tego programu ˝Kolej+˝ w różnym zakresie. W części projektów taki projekt mamy na Podkarpaciu. Będziemy zwiększać zakres, żeby był bardziej funkcjonalny. On dotyczy takiego połączenia m.in. Kraśnika z rozszerzeniem tej inwestycji. Ale w części projektów, gdzie jest bardzo małe uzasadnienie, szczególnie związane z liczbą pasażerów, będziemy środki przenosić na innego rodzaju inwestycje. Obecnie w przypadku programu ˝Kolej+˝ trwają uzgodnienia inwestora PKP PLK z marszałkiem i władzami lokalnymi, żeby zakończyć realizację tego zadania na tym etapie dotyczącym kwestii projektowych, na etapie wstępnym, żeby nie ponosić już kolejnych kosztów realizacji tego zadania. Co w zamian? Bo tutaj zawsze musimy powiedzieć, że jeśli odstępujemy od kolei, co zaoferujemy mieszkańcom, żeby te tereny na obszarze od Konina w kierunku Turku, 35 km, nie były wykluczone. I tutaj pomysłem jest realizacja przewozów autobusowych z dużą częstotliwością, przynajmniej autobus co godzinę, które obsługiwałyby ten teren i, co ważne, wykorzystywałyby istniejącą infrastrukturę w ramach drogi krajowej, w dużej części drogi krajowej nr 72.

    Szczegół techniczny, ale bardzo istotny. Na wstępnym etapie zaplanowano na realizację tego przedsięwzięcia 30-metrowy obiekt przez Wartę. Na etapie szczegółowym, na etapie inżynierskim obiekt urósł do 600 m, ponieważ na etapie studialnym nie uwzględniono, że Warta to nie tylko dzisiaj istniejący ciek wodny, ale tereny zalewowe, tereny, które trzeba uwzględnić, robiąc przeprawę przez ten obiekt. Koszt wzrósł na tym jednym przykładzie z 30 mln do 600 mln na estakady. I cały wzrost kosztów opiera się w dużej mierze na bardzo pobieżnym uwzględnieniu w pierwszej analizie czynników czysto technicznych, które spowodowały te wzrosty. Przy decyzji dotyczącej trasy Konin - Turek, braku jej realizacji, autobusy co godzinę w relacji Konin - Turek dowozowe do stacji w Koninie i dalej już z obsługą kolejową po magistrali E20 do Poznania, Wrześni i innych miejscowości... W przypadku wstrzymania przenosimy środki z tego programu ˝Kolej+˝ dla Wielkopolski - to była kwota 2,2 mld zł, na inne projekty realizowane w ramach ˝Kolej+˝ wielkopolskiego. I tu w pierwszej kolejności te przeniesione środki poszłyby na realizację zadania: wykluczenie komunikacyjne w obszarze pomiędzy Szamotułami i Pniewami - to jest teren województwa wielkopolskiego (Dzwonek) w kierunku województwa lubuskiego. Dziękuję bardzo.

Przebieg posiedzenia