10. kadencja, 20. posiedzenie, 2. dzień (17-10-2024)

23. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Wjazdu/Wyjazdu (druki nr 722 i 732).

Poseł Witold Tumanowicz:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Temat projektu już oczywiście tutaj leży od 2018 r. i to właśnie ustanawia System Wjazdu/Wyjazdu EES. Celem EES jest zwiększenie bezpieczeństwa obywateli Unii Europejskiej, w tym także Polski, oczywiście zautomatyzowanie odpraw granicznych i zwiększenie ich efektywności. EES ma zastosowanie wobec wszystkich obywateli państw trzecich, którzy korzystają z prawa krótkiego pobytu do 90 dni w okresie 180 dni. Rozwiązanie dotyczy zarówno obcokrajowców objętych obowiązkiem wizowym, jak i obywateli państw trzecich, z którymi Unia Europejska podpisała umowy o liberalizacji reżimu wizowego w zakresie krótkiego pobytu. EES jest realizowany w celu rejestrowania danych dotyczących wjazdu i wyjazdu obywateli państw trzecich przekraczających granice zewnętrzne państw członkowskich.

    Chodzi także o dane dotyczące odmowy wjazdu w odniesieniu do takich obywateli. EES posiada wbudowany kalkulator odliczający okres dozwolonego pobytu. EES zastąpi tradycyjne, ręczne stemplowanie paszportów, tworząc cyfrowy zapis łączący dane z dokumentem podróży, z odciskami palców i ze skanem twarzy przekraczającego granicę. Przy każdym przekraczaniu zewnętrznej granicy strefy Schengen podróżny będzie musiał zeskanować paszport w specjalnym elektronicznym terminalu samoobsługowym. Oprócz paszportu terminal zeskanuje twarz i odciski palców osoby wjeżdżającej i wyjeżdżającej. EES zarejestruje także daty i miejsce wjazdu i wyjazdu, nazwisko, imię podróżnego oraz zachowa jego dane biometryczne. Dane te będą przechowywane w systemie przez okres 3 lat od daty ostatniego przekroczenia granicy UE.

    W tym zakresie oczywiście widzimy ogromny kryzys migracyjny w całej Europie. Jako Polska mamy granicę zewnętrzną Unii Europejskiej, dlatego wszelkiego rodzaju pomysły dotyczące uszczelniania granic są oczywiście godne poparcia, bo szczelne granice to bezpieczne ulice. I akurat w tym zakresie ten projekt ustawy wydaje się iść w dobrym kierunku.

    Natomiast oczywiście jest pytanie o to, czy takie uszczelnienie powinno dotyczyć tylko i wyłącznie tych, którzy mają ten okres krótkoterminowy przyjazdu. Być może także w przypadku tych osób, które są tutaj na podstawie długoterminowych wiz czy też tutaj dłużej przebywają, także powinny mieć zastosowanie taki kalkulator bądź obostrzenia w tym zakresie. Widzimy doskonale, choćby w ostatnim raporcie NIK-u, który mówił o problemach, jeśli chodzi o przydzielanie wiz, że urzędy są przepełnione właśnie takowymi wnioskami o wizy, że często te rozpatrywane wnioski nie są dość dokładnie sprawdzane, a ich masowość powoduje, że niespecjalnie jest kontrola nad tym, kto do Unii Europejskiej, do Polski w tym zakresie przyjeżdża. Nie ma specjalnej kontroli nad tym, co się z taką osobą dzieje, czy np. podejmuje pracę, do jakiej się tutaj zobowiązała przyjechać, czy ta wiza pracownicza jest realizowana w Polsce, czy też jedzie ona dalej, do innych państw Unii Europejskiej.

    Tego typu problemy się pojawiają i są one związane ze skalą, z tą masową, niekontrolowaną imigracją. My musimy zakończyć ten proceder, tzn. musimy zakończyć tę masowość. Musimy doprowadzić do sytuacji, w której nasze urzędy będą wydolne, będą sprawdzały dokładnie, kto przyjeżdża do naszego kraju, będą sprawdzały także np. przeszłość osób w kraju, z którego przyjeżdżają, np. to, czy są karane. Bo przedmiotem krytyki raportu NIK było to, że nawet to nie jest w tym zakresie sprawdzane. Musimy skończyć z masową liczbą wydawania wiz, musimy skończyć z masową, niekontrolowaną imigracją, tak aby nasze ulice, ulice polskich miast, nie zamieniły się w takie niebezpieczne ulice jak np. ulice Paryża czy Berlina. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia