10. kadencja, 21. posiedzenie, 2. dzień (07-11-2024)

13. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 728).

Poseł Michał Pyrzyk:

    Dziękuję bardzo.

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe - Trzecia Droga przedstawić nasze stanowisko o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, który dotyczy wprowadzenia odrębnego trybu postępowania w sprawach związanych z naruszeniem dóbr osobistych w sieci internetowej przez anonimowego sprawcę, przez osobę o nieustalonej tożsamości.

    Walka - chcę to podkreślić - skuteczna i kompleksowa z rozpowszechnianiem nielegalnych i szkodliwych treści w Internecie, jest dziś nieodzowna. W ramach treści uznawanych za nielegalne lub szkodliwe wyodrębnić można tzw. mowę nienawiści, ale także nieprawdziwe lub częściowo nieprawdziwe wiadomości, generowane już nierzadko z użyciem sztucznej inteligencji, często o charakterze sensacyjnym, publikowane z intencją wprowadzenia odbiorców w błąd w celu osiągnięcia korzyści finansowych, politycznych czy zwykłych prestiżowych. Wirtualna agresja czy wirtualne oszustwo bywają napędzane również poczuciem bezkarności i braku odpowiedzialności sprawcy, coraz częściej przekształcają się one w rzeczywiste ataki na osoby będące obiektami internetowego hejtu. Szerzenie nieprawdy, obraźliwe komentarze, groźby czy dyskryminacyjne wypowiedzi godzą w wartości chronione przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej, takie jak dobre imię, cześć, godność osobista, a zatem wartości wymagające szczególnej ochrony. Takie praktyki, których dziś mamy bardzo wiele, mogą prowadzić i zazwyczaj prowadzą do poważnych problemów emocjonalnych i psychicznych, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży. Obraźliwe treści, komentarze, cyberprzemoc, hejt mogą sprawić, że młody człowiek czuje się bezwartościowy i niechciany, miewa depresję, myśli samobójcze, jako obiekt mowy nienawiści może odczuwać chroniczny lęk, mieć obniżoną zdolność koncentracji i nauki, a w konsekwencji świadomie lub nieświadomie wycofuje się społecznie. Obiektem i celem mowy nienawiści, nieprawdziwych informacji mogą być również przedsiębiorcy. Takie działania w sieci internetowej podejmowane są niejednokrotnie po to, by niszczyć wypracowany dorobek danej firmy czy podmiotu gospodarczego. Odnosi się to również do zawodu lekarza, prawnika, każdej osoby prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą, którzy nie mogą skutecznie przeciwstawić się takiej na wskroś nieuczciwej konkurencji. Obiektem mowy nienawiści, nieprawdziwych informacji może więc być każdy bez względu na wiek i profesję, dlatego konieczne są podstawy prawne do walki z tymi negatywnymi zjawiskami. Wynoszenie przez pana posła Lorka na piedestał tylko polityków jest niczym nieuzasadnione.

    Niewątpliwym narzędziem tej walki będzie proponowany przez posłów wnioskodawców tryb pozwalający na wytoczenie powództwa osobom anonimowym przy pomocy instytucji tzw. ślepego pozwu. Jest to jednak naszym zdaniem, zdaniem klubu parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, instytucja, choć potrzebna, to jednak nie do końca wystarczająca. Dlatego w naszym poselskim projekcie ustawy o tzw. mowie nienawiści - on nie ma jeszcze druku - a pragnę zaznaczyć, że treści w Internecie rozchodzą się błyskawicznie, wprowadzamy trzy przyspieszone tryby postępowania i obok instytucji nazywanej ślepym pozwem proponujemy również szczególny tryb w postępowaniach o naruszenia związane z rozpowszechnianiem nielegalnych treści w Internecie przeciwko osobom o znanej tożsamości, które można zidentyfikować, bo normalny tryb w tych sprawach nie wystarcza. Postępowania toczą się niejednokrotnie latami. A także trzeci, uproszczony tryb postępowania przeciwko dostawcom usług pośrednich w sieci, jeśli nie podejmują oni bezzwłocznie odpowiednich działań w celu usunięcia nielegalnych treści i nadal dochodzi do ich rozpowszechniania.

    Nasz projekt wprowadza także definicję naruszeń, a także przewiduje czy ustala właściwe organy i koordynatora do spraw usług cyfrowych. Nie chcę o tym tutaj szczegółowo mówić, bo zapewne te kwestie będą omawiane podczas debaty nad naszym projektem, ale myślę, że o tych proponowanych przez nas rozwiązaniach będziemy rozmawiać już wkrótce, tym bardziej że nasz projekt uzupełnia prawem krajowym, oczywiście w dozwolonym zakresie, unijny akt o usługach cyfrowych i również poddaje te sprawy jurysdykcji polskich sądów.

    Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe jako przeciwnik agresji, mowy nienawiści w debacie publicznej, także tej zalewającej sieć internetową, będzie popierać każdą skuteczną formę mającą na celu wyeliminowanie albo ograniczenie do minimum tych negatywnych zjawisk, co w konsekwencji na pewno przyniesie pozytywne skutki społeczne, czyli głównie poprawi dochodzenie ochrony praw przez osoby będące obiektem (Dzwonek) takiego hejtu, a potencjalnych sprawcom przyniesie utratę poczucia anonimowości w sieci. Dziękuję bardzo. (Oklaski)


Przebieg posiedzenia