10. kadencja, 21. posiedzenie, 2. dzień (07-11-2024)

15. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o Radzie Fiskalnej (druk nr 750).

Poseł Rafał Kasprzyk:

    Dziękuję uprzejmie.

    Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zgodnie z dyrektywą 2011/85/UE państwa członkowskie mają obowiązek utworzenia niezależnych instytucji fiskalnych, tj. ciał eksperckich, których działanie powinno przyczynić się do poprawy jakości i efektywności zarządzania finansami publicznymi. Zmiana unijnych przepisów nakłada na państwa członkowskie obowiązek posiadania tych instytucji. Obecnie Polska nie ma organu spełniającego wymogi dotyczące IFI określone w nowych przepisach.

    Celem działalności rady jest poprawa funkcjonowania systemu finansów publicznych oraz wzrost jego transparentności, m.in. przez stymulowanie debaty publicznej w obszarze finansów publicznych. Nowe zasady w tym zakresie zaczęłyby obowiązywać w pełni od roku 2026, ze względu na, po pierwsze, termin przygotowania pierwszego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego, który wyznaczony jest wyjątkowo na 2024 r., po drugie, termin rozpoczęcia działalności rady określony na początek 2026 r., co w przypadku projektu ustawy budżetowej oznacza opiniowanie projektu tej ustawy na rok 2027 i ewentualnych zmian w ustawie budżetowej na rok 2026. Zmiany te w swoich założeniach mają zwiększyć stabilność finansów publicznych oraz wzmacniać zrównoważony i inkluzywny wzrost gospodarczy.

    Polska 2050 w pełni popiera przejrzystość i jasne, uczciwe zasady zatrudniania oraz zarządzania gospodarką i finansami państwa. Dlatego klub Polska 2050 wspiera projekt dotyczący ładu korporacyjnego, czyli odpolitycznienia spółek Skarbu Państwa, bardzo podobny w założeniach do wdrażanego dzisiaj projektu o Radzie Fiskalnej, jeśli chodzi o powoływanie członków. Te zasady są jasno określone.

    Sam wybór przewodniczącego Rady Fiskalnej poddany jest ponadto społecznej kontroli poprzez konieczność uzyskania pozytywnej opinii Sejmu. Członkowie rady wskazywani są przez różne podmioty. Instytucje wskazujące członków rady to minister finansów, prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, prezes Najwyższej Izby Kontroli, Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich, strony pracowników i pracodawców Rady Dialogu Społecznego oraz strona samorządowa Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

    Przewodniczącym rady zostaje członek wskazany przez ministra finansów. Kandydat na przewodniczącego jest wyłaniany w ramach otwartego konkursu. Następnie informacje o nim, dokumenty potwierdzające spełnienie wymagań, o których mowa w artykułach tej ustawy, wraz z uzasadnieniem przekazuje się do marszałka Sejmu w celu zasięgnięcia opinii właściwej komisji sejmowej w kwestii spełnienia przez kandydata wymogów opisanych w ustawie, której tryb wydania określi Regulamin Sejmu. Po otrzymaniu pozytywnej opinii tej komisji sejmowej minister finansów powołuje kandydata na przewodniczącego rady. W przypadku opinii negatywnej minister finansów niezwłocznie wskazuje nowego kandydata z listy, który również musi uzyskać pozytywną opinię komisji sejmowej. Wszyscy kandydaci na członków rady, w tym na przewodniczącego rady, muszą przejść weryfikację pod kątem spełnienia wymogów przed właściwą komisją sejmową w trybie określonym w regulaminie Sejmu.

    Kadencja członków rady trwa 6 lat, a każdy z nich może pełnić swoją funkcję maksymalnie przez dwie kadencje. Założono również możliwość odwołania członka rady przez ministra finansów przed upływem kadencji w przypadku ujawnienia nowych okoliczności wskazujących na niespełnienie przez niego w dniu powołania wymagań, o których mowa w artykułach ustawy, a także w przypadku, gdy członek przestał spełniać te wymagania. Określono również, że wynagrodzenie członków Rady Fiskalnej nie będzie przekraczało wynagrodzenia członków Rady Polityki Pieniężnej. Podstawa wynagrodzenia członków Rady Fiskalnej będzie znajdować się w przedziale od 7,84 do 12 wartości mnożnika kwoty bazowej dla członków korpusu służby cywilnej. Zapleczem analitycznym oraz administracyjnym rady będzie biuro rady liczące do 15 osób, w tym dyrektora rady.

    Wysoka Izbo! Polska 2050 - Trzecia Droga zawsze jest za przejrzystością, zawsze jest za konsultacjami społecznymi. Popieramy również powołanie Rady Fiskalnej. Dziękuję.


Przebieg posiedzenia