10. kadencja, 21. posiedzenie, 2. dzień (07-11-2024)

17. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o doręczeniach elektronicznych (druk nr 761).

Poseł Artur Daniel Gierada:

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić opinię Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska w sprawie rządowego projektu o zmianie ustawy o doręczeniach elektronicznych, zawartego w druku nr 761.

    Wszystkim nam bez wątpienia zależy na społeczeństwie cyfrowym. To bez wątpienia przyszłość, to sprawność funkcjonowania administracji publicznej, to oszczędności zarówno pieniędzy, jak i czasu, to przede wszystkim również wygoda i lepiej funkcjonująca administracja. Polacy zresztą pokazują, że są na to gotowi. Od wielu lat w podobnych kwestiach, i to często nawet komercyjnych, jak korzystanie z elektronicznej bankowości, stajemy się liderami Europy jako obywatele, a więc szybko to przyswajamy. Jeśli chodzi o e-doręczenia, które są jednym z elementów, i to ważnych elementów tego systemu, to widać, że jest trochę gorzej, i to szczególnie po stronie administracji. Tutaj pan minister też mówił o samorządach, które nie przystosowują się tak szybko, jak pewnie byśmy oczekiwali.

    Przypomnę, że ustawa ta została wprowadzona w 2020 r., stąd też moje zdziwienie co do występu mojego przedmówcy z Prawa i Sprawiedliwości. Ta partia miała 3 pełne lata na to, żeby ten system wprowadzić, i efekty nie były duże. Jeśli mówimy czy też pan poseł mówił o rozwiązaniach zmniejszenia kosztów dla samorządu, to przypomnę, że gdyby chodziło o koszty tylko dla samorządów, to system, który jest proponowany w tej ustawie, i tak docelowo pod wieloma względami byłby tańszy dla samorządów. A więc problem naprawdę nie tkwi w zachętach finansowych dla samorządów, ale wydaje się, że tkwi on w innych elementach, które zresztą w tym projekcie ustawy są zawarte.

    Zmiany dotyczą m.in. doręczeń elektronicznych. Nowe przepisy wprowadzają też zmiany w Kodeksie postępowania administracyjnego oraz w Ordynacji podatkowej, które zobowiązują podmioty publiczne do kierowania korespondencji na adresy elektroniczne, a korzystanie z innych form możliwe będzie tylko po spełnieniu określonych warunków. To stanowi już znaczną różnicę w porównaniu do wcześniejszych zasad, gdzie w domyśle stosowane doręczenia papierowe miały pewnego rodzaju pierwszeństwo, a doręczenia elektroniczne, o które walczymy, były swego rodzaju alternatywą. Do kluczowych działań dostosowawczych należą zapewnienie elektronicznego obiegu dokumentów, przejście z korespondencji papierowej na elektroniczną, wdrożenie archiwizacji cyfrowej, przeszkolenie pracowników w zakresie korzystania z nowych narzędzi, takich jak PURDE i PUH, a także wyposażenie upoważnionych osób w podpisy elektroniczne. Konieczne będzie także przyznanie odpowiednich uprawnień dostępu do skrzynek doręczeń w celu ułatwienia wdrożenia systemu w okresie przejściowym. Zaproponowano również doręczenia dokonywane za pomocą e-PUAP oraz tradycyjnych systemów z doręczeniami elektronicznymi do końca 2025 r. Umożliwi to podmiotom publicznym korzystanie z dotychczasowych narzędzi, a jednocześnie będzie promować rozwiązania zawarte w ustawie.

    Szczegółowe przepisy przewidziano dla jednostek samorządu terytorialnego oraz im podległych jednostek, które mogłyby przekraczać ich organizacyjne zasoby w okresie przejściowym. Jednocześnie dla ujednolicenia praktyk wprowadzono jasne zasady zakładania adresów e-doręczeń dla jednostek samorządów terytorialnych oraz ich jednostek organizacyjnych, co rozwiązuje problem dotychczasowych niejednolitych wpisów do bazy adresów elektronicznych. Pan minister już mówił o tym, że jeden operator zostaje wybrany. Projekt przewiduje także uproszczenie dla przedsiębiorców wpisywanych do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

    Konkludując, projekt prolonguje termin wejścia w życie tej ustawy, i to o cały rok, cały przyszły rok 2025, ale jednocześnie wprowadza szereg zmian ułatwiających ich implementację i zobowiązuje podmioty publiczne do tego, aby traktować to narzędzie komunikacji z obywatelami jako priorytet, a nie jako alternatywę. Myślę, że zapowiedzi pana ministra, które padły przed chwilą z mównicy, dotyczące wysłania do wszystkich samorządów jasnych instrukcji, a także pomocy ministerstwa odnośnie do ich rozwiązania przyniosą efekty, bo może nie w dużych miastach, ale często w mniejszych miejscowościach, w gminach rzeczywiście ta cyfryzacja, nawet sama mobilność, elastyczność urzędników w tym wymiarze mogą być trudne. Liczę, że jest to ostatni rok, jeśli chodzi o przesunięcie wejścia w życie tego obowiązku (Dzwonek) stosowania, i że ostatecznie wpłynie to pozytywnie na naszą administrację. Dziękuję bardzo. (Oklaski)


Przebieg posiedzenia