10. kadencja, 21. posiedzenie, 3. dzień (08-11-2024)
18. i 19. punkt porządku dziennego:
18. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 2024 (druki nr 754 i 787).
19. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2024 (druki nr 755 i 786).Poseł Agnieszka Maria Kłopotek:
Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam przyjemność w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe - Trzecia Droga zabrać głos w sprawie pierwszego czytania rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 2024 oraz rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na 2024 r.
Jednym z powodów, dla których rząd dokonuje obecnej nowelizacji budżetu państwa na rok 2024 i dla których dyskutujemy dzisiaj na ten temat, jest konieczność zapewnienia jednostkom samorządu terytorialnego wsparcia finansowego w realizacji ich zadań własnych oraz dokonania aktualizacji prognozy dochodów budżetu, która wynika z uwzględnienia dostępnych danych o dotychczasowym wykonaniu i projekcji na ostatni kwartał bieżącego roku.
Co się takiego wydarzyło, że samorządy mają problem z finansowaniem zadań własnych? Otóż w latach 2015-2023 Prawo i Sprawiedliwość konsekwentnie, krok po kroku odbierało polskim samorządom kompetencje, narzucając nowe obowiązki, nie gwarantując środków umożliwiających ich realizację czy wręcz je obcinając. Skutkiem 8 lat rządów Prawa i Sprawiedliwości i nierównego traktowania samorządów są m.in. niska subwencja oświatowa, zadłużone szpitale powiatowe, brakuje na inwestycje, a jeszcze dodatkowo szalała inflacja.
Raport Instytutu Finansów Publicznych nie pozostawia miejsca na wątpliwości. W latach 2019-2023 gminy rządzone przez ludzi Zjednoczonej Prawicy otrzymywały 2,3 razy więcej niż zarządzane przez zwolenników opozycji. Sama widziałam to we własnej lokalnej społeczności. Prawo i Sprawiedliwość wmawiało Polakom i Polkom, że Polski Ład będzie cudem ekonomicznym dla samorządów, tymczasem okazał się totalnym niewypałem i uderzył w finanse samorządów, zwłaszcza w większych miastach.
Projektowane przepisy wprowadzają podstawę prawną przekazania jednostkom samorządu terytorialnego jeszcze w roku 2024 dodatkowych środków finansowych w łącznej wysokości 10 mld zł, z czego ponad 8 mld zł z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, a 1,7 mld zł z tytułu uzupełnienia subwencji ogólnej. Ta kwota ponad 8 mld zł z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie stosownie rozdzielona między gminy, powiaty i województwa proporcjonalnie do wysokości dochodów za rok 2024 z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych PIT gmin, powiatów i województw w łącznej kwocie dochodów wszystkich jednostek samorządu terytorialnego z tego tytułu, przy czym do obliczeń brane będą pod uwagę dochody z roku 2024 wraz z korektą dochodów z tytułu udziału we wpływach z PIT za rok 2022. Dodatkowe dochody dla miast na prawach powiatu będą ustalane w taki sposób jak dla gmin i powiatów w ramach części ustalonej odpowiednio dla gmin i powiatów.
Proponuje się, aby projektowana ustawa weszła w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. Mając na uwadze, że projektowane rozwiązania zapewnią jednostkom samorządu terytorialnego dodatkowe środki na realizację zadań własnych, a przekazanie ich przewidziane jest jeszcze na ten rok, projektowany termin wejścia ustawy w życie jest uzasadniony.
Zmiana ustalonego w ustawie budżetowej na rok 2024 planu dochodów i wydatków budżetu państwa ma zapewnić realne wykonanie ustawy budżetowej w danym roku budżetowym z uwzględnieniem skutków zdarzeń lub okoliczności niemożliwych do przewidzenia na etapie prac planistycznych dotyczących projektu ustawy budżetowej.
Przedłożona nowelizacja ustawy budżetowej na rok 2024 dotyczy aktualizacji prognoz strony dochodowej, co wpływa na kwotę ustanowionego w tej ustawie maksymalnego poziomu deficytu budżetu państwa. Kwota wydatków zaplanowanych w budżecie na rok 2024 pozostaje na niezmienionym poziomie. Projekt nowelizacji zakłada tylko przesunięcia między poszczególnymi częściami budżetu w ramach tej samej łącznej kwoty wydatków budżetu państwa.
Nieco niższe wpływy będą z podatku od towarów i usług, podatku dochodowego od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych. W przypadku dochodów nieopodatkowanych głównym powodem ich niższej realizacji jest brak planowanej przez Narodowy Bank Polski wpłaty z zysku, która miała wynosić ok. 6 mld zł. Niestety okazało się, że w tej chwili Narodowy Bank Polski jest stratny ponad 20 mld zł.
W których częściach budżetowych zostaną zwiększone wydatki? Otóż w częściach: Szkolnictwo wyższe i nauka, Turystyka, Zdrowie i Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. (Dzwonek) Zmniejszenie wydatków budżetowych nastąpi w częściach: kultura fizyczna, informatyzacja, środki własne Unii Europejskiej.
Biorąc wszystko powyższe pod uwagę, Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe będzie wnioskował o przyjęcie projektu ustawy. Dziękuję.
Przebieg posiedzenia