10. kadencja, 22. posiedzenie, 1. dzień (19-11-2024)

2. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw (druk nr 802).

Poseł Żaneta Cwalina-Śliwowska:

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Temat usuwania skutków powodzi nadal, co zrozumiałe, budzi duże emocje społeczne. Wprowadzona ustawa dotycząca tego problemu, choć odpowiedziała na zapotrzebowanie dotyczące zaopiekowania poszkodowanych w wyniku powodzi osób, nie rozwiązała w sposób kompleksowy zaistniałych problemów, które dynamicznie pojawiały się i nadal się pojawiają w związku z realizacją zadań pomocowych i regulujących usuwanie skutków żywiołu.

    Zarówno pierwsza ustawa, jak i rozpatrywany dziś projekt nowelizacji uwzględniają dużą dynamikę zmian i potrzeby wprowadzenia szczegółowych rozwiązań, które dotyczą samorządów i jednostek im podległych, przedsiębiorców, organizacji pozarządowych, służb niosących pomoc i mieszkańców. Rozwiązania, o których mówimy, muszą być bardzo szczegółowe i uwzględniające pojawiające się problemy proceduralne. Dlatego jest potrzebna nowelizacja przepisów i ich progresywne dostosowanie do zmieniającej się sytuacji. Tak tworzy się dobre prawo - przez wsłuchanie się w potrzeby mieszkańców, samorządowców i dostosowanie środków pomocy do ich bieżących potrzeb, szczególnie w tak wyjątkowej sytuacji.

    Ustawa z druku nr 802 wprowadza w stosunku do ustawy z druku nr 672 zmiany, które mają na celu dostosowanie mechanizmów prawnych i administracyjnych do zarządzania kryzysowego w sytuacji powodziowej, a także bardziej precyzyjne określenie zakresu pomocy. Kluczowe różnice to przede wszystkim: Po pierwsze, rozszerzenie mechanizmów wsparcia finansowego - ustawa z druku nr 802 wprowadza bardziej szczegółowe zapisy dotyczące pomocy finansowej dla osób poszkodowanych przez powodzie, w tym zasady przyznawania jednorazowych zasiłków losowych na potrzeby edukacyjne dzieci oraz wsparcia socjalnego dla mieszkańców terenów zalanych, obejmuje możliwość refinansowania kosztów poniesionych na pomoc socjalną przez jednostki samorządu terytorialnego z budżetu państwa. Po drugie, zmiany w przepisach dotyczących rynku pracy - nowe przepisy umożliwią pracodawcom z terenów dotkniętych powodzią dostosowanie warunków pracy, np. polecenie pracy w nadgodzinach w szczególnych okolicznościach, oraz wprowadzenie elastyczności w zakresie odpoczynku pracowników. Po trzecie, precyzyjniejsze określenie roli samorządów - ustawa z druku nr 802 kładzie większy nacisk na koordynację działań jednostek samorządu terytorialnego, w tym lepsze wykorzystanie funduszy europejskich oraz krajowych programów pomocowych. Po czwarte, zmiany w zarządzaniu ryzykiem powodziowym - nowa ustawa rozszerza obowiązki w zakresie planowania przestrzennego i ochrony terenów zalewowych, wymagając bardziej precyzyjnych analiz i uwzględnienia ryzyka w decyzjach o zagospodarowaniu przestrzennym. Po piąte, ustawa reguluje zasady pierwokupu gruntów przez samorządy w stosunku do umów sprzedaży, które zostały już zawarte w okresie obowiązywania pierwszej ustawy, ale które nie uwzględniły tego aspektu. Ustawa też reguluje wiele innych kwestii, jest bardzo obszerna.

    Jako Klub Parlamentarny Polska 2050 widzimy potrzebę ciągłego monitorowania sytuacji osób dotkniętych klęską powodzi w celu bieżącego i szybkiego reagowania i dostosowywania obowiązujących przepisów, tak aby jak najlepiej odpowiadały na potrzeby wynikające z rozwoju sytuacji. Wiemy, iż pomimo zaangażowania już ogromnych środków finansowych w usuwanie skutków potrzebne jest wzmocnienie kapitału ludzkiego w celu przyspieszenia realizacji pomocy. Tu rzeczywiście jest potrzebne większe wsparcie. Wiemy, że samorządy już oddelegowują pracowników do pomocy na terenach powodziowych.

    Podsumowując, projekt ustawy z druku nr 802 w porównaniu z projektem ustawy z druku nr 672 wprowadza więcej narzędzi ochronnych i większe wsparcie dla osób dotkniętych powodzią oraz większą elastyczność w zarządzaniu kryzysowym na poziomie lokalnym i ogólnokrajowym. Jako Polska 2050 cały czas jesteśmy gotowi na bieżące monitorowanie sytuacji i współpracę w celu jej polepszenia, w celu ulepszenia mechanizmów, które już działają. Apelujemy też do szerokiego środowiska politycznego o pracę ponad podziałami politycznymi w tym zakresie, gdyż rzeczywiście ta sytuacja wymaga tego, aby każdy dobry pomysł był wykorzystany. Dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia