10. kadencja, 22. posiedzenie, 1. dzień (19-11-2024)

6. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (druki nr 743 i 796).

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Urszula Zielińska:

    Dziękuję bardzo.

    Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Bardzo dziękuję Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych za bardzo dobrą, merytoryczną dyskusję nad tym szczególnym projektem, i wszystkim państwu posłom obecnym dzisiaj na tej sali.

    To jest ważny moment. Tak jak mówił pan minister, pan poseł Zyska, jest najwyższy czas na pierwszą polską ustawę wodorową. Dziękuję również panu ministrowi za rozpoczęcie prac nad tą ustawą. Bardzo się cieszę, jestem dumna z tego, że możemy to dzisiaj przekazać w państwa ręce i że dzięki temu rozwój wodoru w Polsce zyska wsparcie, zyska ramy i będziemy mogli wykorzystywać to nowe paliwo, paliwo przyszłości - choć de facto to jest już paliwo dnia dzisiejszego, panie pośle, i jest rozwijane na całym świecie. Tak że my bierzemy udział w wyścigu rozwoju nowych technologii i w tym wyścigu dzisiaj robimy bardzo ważny, milowy krok.

    Przypomnę, że ten projekt realizuje kamienie milowe, m.in. kamień B17G - wejście w życie ustawy określającej zasady dotyczące wodoru. Ten kamień milowy już jest trochę opóźniony, bo powinien był wejść w życie w zeszłym roku. Natomiast cieszę się, że dzisiaj możemy realizować go tą ustawą i uruchamiać środki do wsparcia produkcji wodoru, a przede wszystkim regulować rynek rozwoju.

    Przejdę do państwa pytań. Pan poseł Ireneusz Zyska pytał o to, jak rząd będzie wspierał finansowo rozwój wodoru. To jest bardzo dobre, ważne pytanie. Po pierwsze, są to środki z Krajowego Planu Odbudowy, rozporządzane i przedstawiane dla rynku w postaci funduszu BGK. Fundusz na rozwój infrastruktury do produkcji wodoru to jest 640 mln euro, przeznaczone na wsparcie ok. 315 MW mocy produkcyjnych wodoru nisko- i zeroemisyjnego. Ten fundusz ma wesprzeć największe projekty. Projektowane są również założenia kontraktu różnicowego dla wodoru. One są wypracowywane w ramach tzw. porozumienia wodorowego i będą, mamy nadzieję, wdrażane w ramach możliwości budżetowych i kierowane do procedowania w przyszłym roku. Również ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wspieramy rozwój infrastruktury tankowania wodoru, to jest 100 mln zł do roku 2026. W ramach NFOŚiGW wspieramy również wodór dla jednostek transportowych napędzanych wodorem. To jest fundusz wysokości ok. 440 mln zł - 110 mln euro. Odpowiadając jeszcze panu posłowi na pytanie o to, jak dzielimy te dopłaty do wodoru, wyjaśnię, że nie dzielimy ich na podsektory, tylko kierujemy w formie koszyków dla dużych instalacji i mniejszych instalacji, tak żeby między sektorami te środki mogły swobodnie przepływać i wspierać rozwój różnych sektorów.

    Dziękuję bardzo klubom Koalicji Obywatelskiej za poparcie tego projektu. Tu nie powiedziałam, że bardzo liczę na jego poparcie przez klub Prawa i Sprawiedliwości. Za wyrażenie poparcia bardzo dziękuję też klubom Koalicji Obywatelskiej oraz Polski 2050, PSL-u, czyli Trzeciej Drogi.

    Koło Konfederacja...

    (Poseł Krzysztof Mulawa: Klub.)

    ...Republikanie - państwo macie obawy co do wodoru. To znaczy odbieram państwa komentarze jako takie, że dobrze, że tworzymy ramy, natomiast macie obawy co do finansowania, co do aktualnie - być może w zależności od miejsca wytwarzania - wysokich kosztów. To ulegnie zmianie, ponieważ to jest technologia wciąż nowa, na wczesnym etapie rozwoju, aczkolwiek już wykorzystywana na rynkach, w różnych sektorach. Natomiast to będzie ulegało zmianie na zasadach rynkowych: w miarę wzrostu podaży popyt i cena będą spadać.

    Tego paliwa absolutnie potrzebujemy do dekarbonizacji przemysłu. Wiem, że państwo wielokrotnie podkreślaliście, że nie zależy wam na dekarbonizacji, ale na pewno zależy wam na obniżeniu kosztów funkcjonowania i poprawie konkurencyjności. Do tego właśnie służy to paliwo dla przemysłu, zwłaszcza ciężkiego, wysokoenergochłonnego. Wodór to paliwo potrzebne do przeprowadzenia procesu transformacji, czyli obniżenia kosztów i poprawy konkurencyjności przemysłu ciężkiego, wysokoenergochłonnego w Europie i w Polsce. Bardzo nam zależy na tym, żeby nasz przemysł był konkurencyjny, żeby dysponował takim paliwem, które umożliwia przeprowadzenie tej transformacji, a więc obniżenie kosztów. W to paliwo inwestują dzisiaj Chiny, inwestują Stany Zjednoczone, inwestuje Japonia i inne regiony świata. Żeby poprawić i utrzymać konkurencyjność, musimy inwestować w takie technologie jak wodór, co nie wyklucza inwestowania w biogaz, biogaz rolniczy, biometan. To jest również bardzo ważne paliwo transformacji, czyli obniżania kosztów funkcjonowania naszych sektorów gospodarki, a więc poprawy konkurencyjności, tylko w innym zakresie. Biometan, zwłaszcza biogaz, i jego dostępność są zdeterminowane lokalnymi zasobami, lokalnymi substratami. To jest produkt często rolniczy, który będzie - i już jest - bardzo ważnym paliwem w transformacji wsi, natomiast wodór będzie pełnił prawdopodobnie inną funkcję i będzie kluczowy właśnie dla transformacji przemysłu i sektorów wysokoenergochłonnych.

    Pan poseł Mariusz Krystian pytał o zamknięcie elektrowni Siersza i o to, czy ona będzie ujęta w krajowym zasobie mocy, w ramach przedłużenia mechanizmu mocy, nad czym pracujemy. Na to szczegółowe pytanie odpowiemy panu posłowi na piśmie.

    Panie pośle Tomaszu Nowaku, bardzo dziękuję za dobre słowa odnośnie do tej regulacji i gratuluję wykorzystania wodoru już dziś w Koninie. Właśnie tak, wodór już dziś jest wykorzystywany przez samorządy również w polskich miastach, w transporcie. Szykujemy kolejne fundusze na rozwój również transportu napędzanego wodorem. Te, o których państwu powiedziałam, już dziś funkcjonują lub za chwilę zostaną uruchomione, natomiast planujemy i projektujemy kolejne fundusze, bo to jest bardzo ważny sektor.

    Pan poseł Sachajko... Jeszcze dodam, panie pośle, odnośnie do funduszy, bo tutaj wielu z państwa to podnosiło. Do roku 2027 w bieżącej perspektywie finansowej w ramach funduszy unijnych tylko w funduszach unijnych mamy 539 mld zł na inwestycje w nowe technologie i paliwa, które pomogą nam w procesie transformacji. To środki również na modernizację, na budowę nowych instalacji do choćby obsługi wodoru. 539 mld zł tylko w funduszach europejskich, nie wspominając o funduszach krajowych, tylko w bieżącej unijnej perspektywie finansowej. Tak że naprawdę te fundusze są dostępne. Musimy je wykorzystać mądrze, szybko inwestując - nie wydając, ale inwestując - tak żeby one nam służyły. Musimy też już planować lata: 2035, 2040, 2045 i 2050. Tego wymaga od nas dobre planowanie, dobra gospodarka i nad tym pracujemy.

    Pan poseł Paweł Papke pytał o mechanizmy wsparcia wdrażania dyrektywy RED III. Tu wspomniałam już, ale przypomnę, kontrakt różnicowy. To jest mechanizm, do którego mamy już opracowane wstępne założenia. Mam nadzieję, że będziemy wdrażać ten mechanizm w przyszłym roku. Również bardzo ważny jest Fundusz Modernizacyjny. To jest ta europejska składka solidarnościowa przeznaczona na kraje właśnie takie jak Polska, które średnio mają niższe PKB. Cała Europa z funduszy ETS składa się na Fundusz Modernizacyjny, z którego korzystamy. Polska jest jego największym beneficjentem w Europie.

    Pan poseł Lamczyk pytał o innowacyjność regulacyjną i jakie będą w tym zakresie następne kroki. Panie pośle, w przyszłym roku na pewno powinniśmy zaktualizować Polską Strategię Wodorową i wejść w kolejny etap rozwoju wodoru. Być może to będą przepisy dotyczące rozwoju dolin wodorowych, ułatwień dla badań nad nowymi technologiami w Polsce i dla rozwoju, bo mamy potencjał być również eksporterem nowych technologii, a nie tylko ich importerem. Na to powinniśmy położyć nacisk i ta ustawa jest ku temu dobrym punktem wyjścia.

    Pan poseł Sławomir Ćwik bardzo słusznie - za co dziękuję - zwraca uwagę na koszty utrzymywania status quo. Kiedy mówicie państwo o kosztach czy obawiacie się kosztów rozwoju nowych technologii, musimy je zawsze zestawić z kosztami utrzymywania status quo. Niestety te koszty są bardzo wysokie, to są koszty rzędu 140 mld zł rocznie na import do Polski paliw kopalnych: ropy, gazu, węgla. Koszty rzędu ponad 100 mld zł rocznie to koszty smogu, koszty utraconych dni pracy, koszty chorób, koszty świadczeń medycznych z powodu utraty zdrowia przez zanieczyszczone powietrze.

    Wysokie ceny energii, które mamy w Polsce, proszę państwa, nie są spowodowane głównie tym, że przeprowadzamy proces transformacji i chcemy przejść z paliw kopalnych na paliwa odnawialne. Te wysokie ceny energii w Polsce wynikają głównie z tego, że jesteśmy wciąż jednym z krajów najbardziej na świecie i na pewno najbardziej w Europie uzależnionym od węgla. Węgiel jest coraz droższy, emisje związane z wykorzystaniem węgla kosztują nas coraz więcej. Koszty paliw kopalnych, tak jak mówiłam, to 140 mld zł rocznie. Te koszty musimy przede wszystkim brać pod uwagę i zestawiać je z kosztami rozwoju przyszłości nowych technologii, takich jak wodór.

    Jeszcze raz bardzo dziękuję państwu za dobrą dyskusję, za pozytywne komentarze, za dobrą współpracę na posiedzeniach komisji energii, również za poprawki, na które jesteśmy otwarci. Liczę na taką dyskusję także na etapie drugiego i trzeciego czytania i na przyjęcie tej ustawy, pierwszej polskiej ustawy wodorowej. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia