10. kadencja, 22. posiedzenie, 1. dzień (19-11-2024)
7. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (druki nr 766 i 818).
Poseł Barbara Oliwiecka:
Dziękuję ślicznie.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polska 2050 - Trzecia Droga popiera projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw, druk nr 766.
Zaproponowane rozwiązania uznajemy za właściwe i potrzebne. Walka z nielegalnym gromadzeniem odpadów, walka z nielegalnymi, niebezpiecznymi dla zdrowia i życia ludzi składowiskami odpadów są priorytetem dla koalicji 15 października, dla rządu, przede wszystkim dla Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Na ten cel zostały przeznaczone dodatkowe środki z rezerwy celowej budżetu państwa, jednakże w świetle obowiązujących przepisów nie było możliwości przekazania tych środków samorządom. Jak dobrze wiemy, samorządy nie mają wystarczająco dużo środków na to, żeby na swoich terenach, w swojej gminie pozbyć się czasami tych niebezpiecznych odpadów.
Art. 226b, wprowadzany w tym projekcie ustawy, stwarza możliwość stworzenia takiego montażu finansowego. To będzie bardzo odczuwalna pomoc dla gmin, które borykają się z nielegalnymi składowiskami odpadów. To jest konkretne, dodatkowe narzędzie pozwalające na finansowanie usuwania odpadów. Te zapisy mają charakter epizodyczny. Ustawa będzie obowiązywała przez okres 3 lat i w ciągu tych 3 lat co roku będzie do wydatkowania na ten cel 300 mln zł. Oczywiście nadal wiodącym źródłem finansowania będą środki z narodowego funduszu ochrony środowiska. Pieniądze z rezerwy celowej samorządy będą mogły wykorzystać m.in. na wkład własny do pozyskiwania np. pożyczek na cel likwidacji nielegalnych odpadów.
Projekt ustawy poza rozwiązaniami finansowymi doprecyzowuje również inne kwestie, które wzbudzały kontrowersje i niepokój. Przede wszystkim wprowadzane są zmiany w zakresie organizacji systemu sortowania odpadów budowlanych i rozbiórkowych. To jest odpowiedź na postulaty branży budowlanej, jak również branży gospodarki odpadami. Należy tu nadmienić, że obowiązek selektywnego zbierania odpadów budowlanych z podziałem na sześć frakcji: drewno, metale, szkło, tworzywa sztuczne, gips, odpady mineralne został uchwalony w 2021 r. Powinien zacząć obowiązywać od stycznia 2023 r. Natomiast wejście w życie tych przepisów z racji właśnie pewnych niejasności było przesuwane na okres od 1 stycznia 2025 r.
W tym projekcie ustawy porządkujemy wszystkie te kwestie. Po pierwsze, branża budowlana zgłaszała postulaty, że obowiązek segregowania odpadów w miejscu ich wytwarzania generuje bardzo często problemy logistyczne, bo nie zawsze w miejscu, gdzie jest remont, jest odpowiednia przestrzeń, plac, podwórko na takie działania. Po drugie, w dotychczasowych przepisach brak było jednoznacznego stwierdzenia, kogo dotyczy obowiązek selektywnego zbierania odpadów budowlanych i rozbiórkowych. Nowe przepisy jasno to precyzują. Obowiązek selektywnego zbierania odpadów budowlanych i remontowych dotyczy firm, przedsiębiorców, osób fizycznych, które prowadzą działalność gospodarczą. Osoby fizyczne, które robią remont, które nie prowadzą działalności gospodarczej, ten obowiązek cedują oczywiście na inne podmioty, w tym np. na PSZOK. Złagodzony zostaje obowiązek segregowania odpadów u źródła, czyli w miejscu ich powstawania. Wprowadzony zostaje przepis umożliwiający przekazywanie odpadów innemu uprawnionemu podmiotowi, który przejmie obowiązek zapewnienia wyselekcjonowania odpadów. Ważne jest to - i to jest bardzo słuszne zabezpieczenie - że umowa w tym przedmiocie ma być zawarta na piśmie. Wprowadzana solidarna odpowiedzialność ma uchronić przed podpisywaniem umów z tzw. firmami krzakami, które pojawiały się i zabierały odpady, kasowały pieniądze, a odpady wyrzucały chociażby w lesie.
To, co najważniejsze, co powinno wybrzmieć przy procedowaniu nad zapisami tej ustawy, to fakt, że segregacja odpadów nie jest celem sama w sobie. Selektywna zbiórka odpadów budowlanych i rozbiórkowych ma zwiększyć po prostu ich przydatność np. w dalszych pracach, przygotować je do ponownego użycia lub recyklingu. Mamy pięć podstawowych głównych zasad, którymi właśnie kieruje się też ta ustawa. Po pierwsze, trzeba zapobiegać powstawaniu odpadów, po drugie, ograniczać ich ilość, po trzecie, wykorzystywać to, co można po raz kolejny: okna, drzwi, stolarkę, to, czego nie można użyć w sposób bezpośredni, poddawać recyklingowi, np. recykling drewna, a na końcu tej piramidy jest właśnie unieszkodliwianie odpadów. Ten projekt ustawy wspiera samorządy i dostosowuje zapisy i wymagania środowiskowe do realiów.
Projekt ten będzie miał pełne poparcie Klubu Parlamentarnego Polska 2050. Dziękuję ślicznie.
Przebieg posiedzenia