10. kadencja, 22. posiedzenie, 2. dzień (20-11-2024)
13. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o sporcie oraz niektórych innych ustaw (druki nr 742 i 794).
Poseł Małgorzata Niemczyk:
Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej przedstawiam stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o sporcie oraz niektórych innych ustaw, druki nr 742 i 794.
Igrzyska w Paryżu pokazały, że polski sport potrzebuje zmian. Jesteśmy w ogonie Europy, jeśli chodzi nie tylko o wyniki, lecz przede wszystkim o funkcjonowanie. Zawodnik, żeby osiągnąć sukcesy, poza zabezpieczeniem finansowym, sprzętowym i infrastrukturalnym, potrzebuje dobrego otoczenia prawnego. Celem tej nowelizacji jest poprawa bezpieczeństwa w sporcie.
Panie i Panowie Posłowie! Trzy słowa: sprawczość, równość, bezpieczeństwo.
Ten projekt da sportowcom realny wpływ na rozwój swoich dyscyplin, da możliwość wybierania swoich przedstawicieli do zarządów polskich związków sportowych. To rozwiązanie racjonalne i w pełni uzasadnione merytorycznie. Rzecznik praw obywatelskich podnosił to także w swoim raporcie za ostatni rok.
Dzięki zmianom w ustawie wzmocniona będzie pozycja kobiet i ich ochrona. Już w 1994 r. na międzynarodowej konferencji w Brighton określono katalog koniecznych zmian w celu eliminacji nierówności w sporcie. Polska była jednym z 80 krajów, które podpisały te postanowienia. Niestety nic nie zrobiono, by je wdrożyć. Sport kobiet w Polsce często traktowany jest jak sport drugiej kategorii, a zawodniczki jak sportowcy gorszego sortu.
W Paryżu w składzie naszej kadry ponad połowę stanowiły kobiety. Wywalczyły 8 na 10 medali, w tym jedyny złoty. Sport w wymiarze zawodniczym już dawno przestał być domeną mężczyzn, natomiast pozostaje nią w wymiarze zarządczym. W Anglii, Francji, Holandii, Hiszpanii w zarządach zasiada ponad 30% kobiet, w Szwecji aż ponad połowa, a w Polsce kobiety mają niewiele do powiedzenia. W 10 najlepiej dotowanych przez rząd polskich związkach sportowych kobiet jest tylko 8%. Badania pokazują, że skuteczność organizacji wzrasta wraz ze wzrostem różnorodności w jej organach decyzyjnych. Potwierdzają to też przykłady z innych państw, w przypadku których odsetek kobiet w zarządach jest większy i wyniki sportowe są lepsze.
Ważne jest w tym projekcie wydłużenie okresu przyznawania stypendium i podniesienie jego wysokości dla zawodniczek w ciąży i po urodzeniu dziecka, bo dotąd sportsmenki traktowano gorzej niż kobiety pracujące na etatach.
Projekt wprowadza ochronę prawną dla sędziego sportowego prowadzącego współzawodnictwo sportowe, ochronę jak dla funkcjonariusza publicznego.
Wreszcie ustawa zajmuje się także problemem przemocy i dyskryminacji. W sporcie. Powiedzmy sobie jasno: do przemocy w sporcie dochodzi zarówno w relacjach zależności oraz podległości, jak i w relacjach rówieśniczych. Przybiera ona różna formy: od przemocy fizycznej i emocjonalnej przez seksualną po różne formy mniej lub bardziej jawnej przemocy psychicznej czy finansowej. Jest krzyk, poniżanie, poklepywanie, molestowanie, niestosowne odzywki. Ustanowienie przy ministrze właściwym do spraw sportu rzecznika ochrony praw zawodników z uprawnieniami kontrolno-procesowymi jest krokiem milowym na rzecz zwiększenia bezpieczeństwa. Podstawą jego działania będzie edukacja, monitoring, badania, przeciwdziałania, a także upowszechnianie wiedzy i problematyki.
Nadto projekt przekształca ewidencję ˝Sportowe talenty˝ w ˝Badanie kompetencji ruchowych uczniów˝, co jednoznacznie wskazuje zasadność i celowość wykonywania corocznych badań oraz przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa danych osobowych. Daje możliwość przyznawania 20-procentowego dodatku do stypendium sportowcom, którzy studiują, oraz jednorazowego dodatku sportowcom, którzy zdali maturę. Poszerza kompetencje trybunału arbitrażowego, dookreśla zasady przekształcania związków sportowych w polskie związki sportowe oraz umożliwia szybką ścieżkę odwoławczą. Dodatkowo zobowiązuje polskie związki sportowe do wyznaczenia pełnomocników, tworząc cały system ochrony i bezpieczeństwa. Projekt zobowiązuje wszystkie podmioty działające w sporcie do przyjęcia standardów przeciwdziałania przemocy i dyskryminacji.
Podsumowując, to bardzo potrzebny projekt, który ma szansę pchnąć polski sport na lepsze tory i poprawić bezpieczeństwo osób w nich uczestniczących, a to jest szczególnie ważne dla rodziców młodych sportowców. Zmiany przyczynią się też do ograniczenia innych negatywnych zjawisk. Głosując za tą ustawą, odpowiemy na pytanie, czy chcemy, aby polski sport był transparentny, nowoczesny, bezpieczny i na wysokim poziomie. (Dzwonek)
Bardzo dziękuję wszystkim członkom i ekspertom Parlamentarnego Zespołu ds. Sportu Kobiet, pracującym jeszcze w poprzedniej kadencji Sejmu nad wieloma propozycjami zapisów, któremu przewodniczyłam. Dziękuję pracownikom resortu sportu i sportowcom. Dziękuję posłankom i posłom, a szczególne podziękowania kieruję do ministra sportu pana Sławomira Nitrasa za odwagę wprowadzenia tych ważnych i istotnych oraz pożądanych zmian. Koalicja Obywatelska będzie głosować za przyjęciem projektu wraz ze złożonymi poprawkami. Ten projekt to sprawczość, równość i bezpieczeństwo w sporcie. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia