10. kadencja, 22. posiedzenie, 2. dzień (20-11-2024)

Oświadczenia.

Poseł Barbara Bartuś (tekst niewygłoszony):

    Oświadczenie poselskie na temat wesela Lucjana Rydla i Jadwigi Mikołajczykówny

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 20 listopada 124 lata temu w dworku malarza Włodzimierza Tetmajera w Bronowicach odbyło się wesele Lucjana Rydla i Jadwigi Mikołajczykówny. Wydarzenie to stało się inspiracją do stworzenia jednego z najważniejszych utworów w polskiej literaturze - ˝Wesela˝ Stanisława Wyspiańskiego.

    Lucjan Rydel był poetą, dramaturgiem, tłumaczem. Zamiłowanie do literatury i historii sztuki rozwijał zarówno podczas studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim, jak i w trakcie licznych podróży do Warszawy i Paryża.

    Wśród artystów tamtych czasów panowała fascynacja folklorem i kulturą wiejską, co zapoczątkowało tzw. chłopomanię. Bronowice Małe, będące dziś częścią Krakowa, stanowiły serce tych inspiracji. Tam Rydel poznał 18-letnią dziewczynę z chłopskiej rodziny, w której się zakochał. Ich miłość spotkała się z krytyką elity krakowskiej. Ślub oraz huczne kilkudniowe wesele wywołały wielkie poruszenie.

    ˝Wesele˝ Wyspiańskiego jest jednak nie opowieścią o miłości i obrzędzie, ale przede wszystkim o narodowych dylematach. Literackie spotkanie dwóch światów: Rydla - przedstawiciela inteligencji i Mikołajczykówny - dziewczyny z chłopskiej rodziny jest metaforą podziałów, które przenikały polskie społeczeństwo w okresie zaborów. Doskonale oddaje emocje i napięcia społeczne tamtego momentu, podkreślając zarówno potencjał, jak i trudności wynikające z łączenia dwóch odrębnych światów.

    ˝Wesele˝ zyskało miano polskiego dramatu narodowego i bez względu na mijający czas może ono wnieść wiele do myślenia o Polsce, istocie polskości, a także o nas samych, bo jego warstwa zarówno fantastyczna, jak i realistyczna podejmuje temat wad i przywar charakterystycznych dla naszego narodu.

    Dramat był pytaniem współczesnych autorowi o ich gotowość do działania dla wspólnego dobra, ale także nam każe spojrzeć na stosunek do ojczyzny i ludzi żyjących obok.

Przebieg posiedzenia