10. kadencja, 22. posiedzenie, 3. dzień (21-11-2024)

20. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw (druki nr 802 i 816).

Poseł Sprawozdawca Marek Jan Chmielewski:

    Dziękuję bardzo.

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie z prac Komisji Nadzwyczajnej do spraw działań przeciwpowodziowych i usuwania skutków powodzi z roku 2024 nad ustawą o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw, druk nr 802.

    Na samym początku chciałbym powiedzieć, że odpowiadając m.in. na prośby pana ministra Czesława Mroczka, który przedstawiał nowelizację tej ustawy, członkowie Komisji Nadzwyczajnej skupili się bardzo mocno na przeanalizowaniu wprowadzonych zmian oraz merytorycznej dyskusji, aby w jak najlepszy sposób wspierać osoby fizyczne, przedsiębiorców i jednostki samorządu terytorialnego w odbudowie zniszczonych i uszkodzonych domów, miejsc pracy i obiektów komunalnych. Ogrom tragedii, jaki dotknął mieszkańców południowej części Polski, na długo pozostanie w pamięci nas wszystkich, ale nie o pamięć, a o działanie tutaj nam chodzi.

    Pierwotna nowelizacja ustawy z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi z dnia 1 października, przygotowywana w szybkim tempie, nie była w stanie odpowiedzieć na wszystkie, często nierozpoznane, szczegółowe problemy. Proponowane rozwiązania mają za zadanie doprecyzowanie przepisów m.in. w celu uniknięcia ewentualnych wątpliwości dotyczących objęcia zasadami udzielania pomocy publicznej określonymi w ustawie zmienianej w art. 1 rozporządzeń wydanych od dnia 12 września 2024 r., a przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Wprowadzane zmiany określają wsparcie stanowiące pomoc publiczną jako pomoc mającą na celu naprawienie szkód spowodowanych niektórymi klęskami żywiołowymi spełniającymi warunki określone w art. 50 rozporządzenia Komisji Unii Europejskiej nr 651/2014. Przepis ten określa zasady, warunki dopuszczalności pomocy, po spełnieniu których pomoc nie musi być już notyfikowana w Komisji Europejskiej, oczywiście przy zachowaniu jej właściwego monitorowania.

    Projektowane zmiany mają również na celu: zapewnienie ciągłości udzielania świadczeń w zakresie opieki zdrowotnej i działalności leczniczej; wsparcie uczelni niepublicznych oraz ich studentów; kierowanie pomocy publicznej do przedsiębiorców poszkodowanych przez powódź poprzez ministra funduszy i polityki regionalnej; udzielanie ulg w spłacie zobowiązań podatkowych; wyłączenie spod egzekucji sądowej i administracyjnej środków, które pochodzą ze świadczeń uzyskanych w związku z powodzią; wprowadzenie czasowych przepisów, które przyspieszą proces szacowania szkód dotyczących zabytków; uproszczenie przepisów dotyczących procesu wycinki drzew lub krzewów; uproszczenie zasad udzielania i rozliczania zasiłków celowych z pomocy społecznej przeznaczonych na cele remontowo-budowlane; zwiększenie poziomu dotacji celowej dla wszystkich gmin poszkodowanych w wyniku powodzi na realizację zadań własnych do 100% wartości zadania; przyznanie świadczeń interwencyjnych nie tylko przedsiębiorcom, ale i organizacjom pożytku publicznego będącym płatnikami składek na ubezpieczenie społeczne oraz rolnikom niebędącym przedsiębiorcami, ale zatrudniającym pracowników w gospodarstwie rolnym na podstawie umowy o pracę.

    Komisja rozpatrzyła kilkadziesiąt poprawek przygotowanych przez posłów. Część z nich nie znalazła zastosowania ze względu na powielanie wcześniej przyjętych rozwiązań prawnych. Duża część poprawek nie została zaakceptowana ze względu na trudność oszacowania konsekwencji finansowych albo znaczne obciążenie budżetu państwa, ponad jego obecne możliwości finansowe. Jedną z ważniejszych dla mieszkańców terenów powodziowych jest poprawka umożliwiająca wypłacenie części zasiłku celowego przed wydaniem decyzji o jego przyznaniu. Wysokość zaliczki określono maksymalnie na 50 tys. zł. W przypadku wniosku o mniejszej wartości wypłata będzie zgodna z przedstawionym wnioskiem. Bardzo ważna poprawka określa termin wypłaty tej zaliczki: 3 dni dla wcześniej złożonych wniosków lub 4 dni dla nowych wniosków. Poprzez upoważnienie wójta, burmistrza, prezydenta lub osób przez nich upoważnionych zwiększono liczbę osób mogących wydawać przedmiotowe decyzje. Powinno to w zdecydowany sposób przyspieszyć nadrobienie zaległości oraz w konsekwencji umożliwić rozpatrywanie składanych wniosków na bieżąco. Bardzo ważną poprawką jest możliwość uchwalania miejscowego planu odbudowy w okresie od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy do dnia 31 grudnia 2026 r. na obszarze, na którym wprowadzono stan klęski żywiołowej w związku z powodzią, która miała miejsce we wrześniu 2024 r.

    Komisja, zgodnie z art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu, przedstawia na żądanie wnioskodawców 24 wnioski mniejszości.

    Podsumowując - nowelizacja ustawy ma na celu usunięcie wątpliwości w zakresie interpretacji wprowadzonych przepisów, jak również wprowadza celowaną i skuteczną pomoc dla wszystkich tych, którzy na nią czekają. Dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia