10. kadencja, 25. posiedzenie, 1. dzień (18-12-2024)

2. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy - Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw (druki nr 810 i 877).

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Maciej Lasek:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku chciałem podziękować wszystkim posłom, którzy brali udział w posiedzeniu podkomisji nadzwyczajnej i Komisji Infrastruktury, za pracę nad tą ustawą, co nieczęsto się zdarza w tej Izbie. Ta praca była bardzo konstruktywna i wszyscy pracowaliśmy zgodnie nad tym, żeby wprowadzić nowe regulacje prawne, które uporządkują rynek dronowy w Polsce, również loty w przestrzeni. Do tej pory działaliśmy na przepisach wydawanych doraźnie, teraz mamy przepisy spójne z przepisami Unii Europejskiej, a jednocześnie mamy regulacje, które pozwalają służbom w sposób określony w prawie przejmować kontrolę lub... Chciałem powiedzieć: unicestwiać, ale generalnie zestrzeliwać takie drony, które latają w takiej przestrzeni, w której nie mogą tego robić.

    Ten rynek dronowy, to zresztą tu dzisiaj zostało powiedziane przez panów posłów i panie posłanki, którzy zadawali pytania, to jest rynek, który się rozwija bardzo szybko. Wszyscy wiemy, że przepisy dotyczące tak dynamicznie rozwijającego się rynku z reguły nie nadążają za tymi rozwiązaniami. Tutaj ostatni mój przedmówca wskazywał na te znaki. Tak często potrzebne są różnego rodzaju doraźne działania, które mają być działaniami informacyjnymi, zwiększającymi świadomość. I my jako Polska tutaj, w tym zakresie, byliśmy, i wydaje mi się, że nadal pozostajemy, liderem. Wspomniany tutaj wcześniej program DroneRadar, był pierwszym projektem informatycznym, który pozwalał na identyfikację dronów latających w przestrzeni, a jednocześnie budował pewnego rodzaju świadomość wśród operatorów dronów, że oni muszą zgłosić swoje operacje albo choćby się zapytać, czy w danej przestrzeni mogą wykonywać operacje, co jest szalenie istotne, że nie tylko są zakazy, nakazy, ale również przede wszystkim chodzi o świadomość operatorów, którzy są coraz liczniejszą grupą.

    Odniosę się do pytań. Ubezpieczenie. Są zapisy przepisów unijnych - od 250 g ubezpieczenie jest wymagane, do 250 g ubezpieczenie nie jest wymagane. Szanowni państwo, drony latają również z bardzo dużą prędkością. Każdy, kto widział choćby wyścigi dronów albo tzw. drony wyścigowe latające z dużymi prędkościami, wie, że one wcale nie są ciężkimi obiektami, ale mają dużą energię kinetyczną. Szkody spowodowane zderzeniem z samochodem albo uderzeniem w inną osobę mogą być znaczne. W związku z tym projektodawca wyznaczył tę granice obowiązkowego ubezpieczenia OC. Chyba wolelibyśmy, żeby każdy operator miał świadomość, że chroni go ubezpieczenie, gdy działa zgodnie z przepisami i w sytuacji nadzwyczajnej, kiedy nie zapanuje nad swoim urządzeniem, które kontroluje. Chodzi o to, żeby sprawa nie kończyła się w sądzie, żeby nie trwało to latami i nie kosztowało krocie.

    Jakie są mechanizmy kontrolne? Przede wszystkim każdy operator będzie zarejestrowany, każda operacja będzie musiała zostać zgłoszona, a nadzór, tak jak w przypadku lotnictwa cywilnego, będzie prowadził Urząd Lotnictwa Cywilnego. Mamy Urząd Lotnictwa Cywilnego, który będzie prowadził nadzór nad wszystkimi operacjami związanymi z załogowymi statkami powietrznymi czy z bezzałogowymi statkami powietrznymi. W ustawie są przepisy, które umożliwiają kontrolę służb, jeśli chodzi o sprawdzenie, czy dana operacja dronowa w danej przestrzeni jest prowadzona zgodnie z obowiązującymi przepisami.

    Jeśli chodzi o drony wojskowe, to rozwieję tutaj wszelkie wątpliwości. Oczywiście służby zarządzające przestrzenią powietrzną muszą mieć o nich informacje, ale nie będą one widoczne w całym systemie na zewnątrz. W związku z tym jest to zabezpieczone.

    W jaki sposób odpowiadać będą osoby, które, załóżmy, są osobami czternastoletnimi, jeżeli chodzi o zatrzymywanie tych uprawnień? W przypadku, dajmy na to, kierowców, jeżeli odebrane zostanie im prawo jazdy, to nie będą mogli też pilotować dronów. Zastosowaliśmy tutaj system analogiczny do lotnictwa załogowego. Najmłodszym operatorem, najmłodszym pilotem rozpoczynającym szkolenie może być czternastolatek. Licencję pilota szybowcowego można uzyskać w wieku lat 15. Wiadomo, że piętnastolatek nie może mieć prawa jazdy, więc też nie można mu go zatrzymać.

    Przechodzę do kwestii ochrony prywatności. Szanowni państwo, w tej chwili wszędzie mamy kamery. W pewnym sensie prywatność jest niestety iluzoryczna, ale oczywiście zawsze można zgłosić podejrzaną aktywność drona. To generalnie widać, widać nawet lepiej niż zamontowane w różnych miejscach przestrzeni publicznej kamery, które filmują nas na co dzień. Można to zgłosić. Mówimy o operacji dronowej. Można to zgłosić odpowiednim służbom, żeby sprawdziły, czy dana operacja jest wykonywana zgodnie z przepisami czy nie.

    Padło pytanie, czy prowadzimy dalsze prace legislacyjne. Tak, w tej chwili w resorcie prowadzone są dalsze prace związane z tzw. U-space. Niedługo, jak myślę, będziemy mogli je finalizować. Tak jak wspomniałem na początku, generalnie rynek dronowy rozwija się naprawdę bardzo szybko. Wszyscy musimy dosyć szybko dostosowywać do niego przepisy, które nas obowiązują.

    Padło też pytanie o wykonywanie operacji przez obce siły zbrojne, operacji statkami powietrznymi, bezzałogowymi, lub na potrzeby obcych sił zbrojnych. To zawsze wymaga uzyskania zezwolenia ministra obrony narodowej. Takie zezwolenie wydaje się na wniosek. Jest to opisane w ustawie, jest to w jakiś sposób uwzględnione w tej ustawie.

    Wysoki Sejmie! Panie Marszałku! Nie uważam, że jest to zła ustawa. To jest ustawa, która powstała ponad podziałami. Pracował nad nią poprzedni parlament, a w zasadzie poprzedni rząd. Trafiła pod obrady parlamentu. Niestety dyskontynuacja doprowadziła do tego, że musieliśmy ponownie przyjrzeć się tej ustawie. Zrobiliśmy jej przegląd. Były prowadzone międzyresortowe konsultacje. Na etapie tworzenia zapisów tej ustawy branża przekazywała nam swoje pytania. W związku z tym nie widzę żadnych zagrożeń. Bardzo się cieszę, że ta ustawa za chwilę zostanie uchwalona przez Sejm i trafi do Senatu. Mam nadzieję, że jak najszybciej wejdzie w życie, bo jest nam bardzo potrzebna. Bardzo dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia