10. kadencja, 25. posiedzenie, 3. dzień (20-12-2024)

17. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Rady Ministrów z realizacji ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 w 2023 r. wraz ze stanowiskiem Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druki nr 731 i 791).

Poseł Agnieszka Maria Kłopotek:

    Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam przyjemność w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe - Trzecia Droga zabrać głos w sprawie sprawozdania Rady Ministrów o realizacji ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 w 2023 r. wraz ze stanowiskiem komisji.

    Dokument wpłynął do Sejmu w dniu 15 października 2024 r. i został skierowany do rozpatrzenia do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Komisja Polityki Społecznej i Rodziny po rozpatrzeniu sprawozdania z druku nr 731 oraz przeprowadzeniu dyskusji na posiedzeniu w dniu 20 listopada 2024 r. wnosi o przyjęcie sprawozdania z druku nr 731.

    Opieka nad dziećmi w wieku do lat 3 może być organizowana w formie żłobka lub klubu dziecięcego, a także sprawowana przez dziennego opiekuna lub nianię. Według stanu na 31 grudnia 2023 r. w Polsce działało 4580 żłobków. Najwięcej, bo ponad 2200, było prowadzonych przez osoby fizyczne, najmniej - przez instytucje publiczne. Pozostałe placówki prowadzone były przez gminy, osoby prawne i jednostki nieposiadające osobowości prawnej. Przystosowania dla potrzeb dzieci niepełnosprawnych posiadało ok. 41% placówek. Najczęściej były to udogodnienia architektoniczne dla dzieci niepełnosprawnych ruchowo. Specjalistyczną kadrę posiadało 20% żłobków, specjalistyczne narzędzia do rozpoznawania potrzeb rozwojowych i edukacyjnych - ok. 11%. Najwięcej placówek było czynnych 7-10 godzin dziennie, a dłużej niż 10 godzin zapewniało opiekę 31% placówek. Liczba miejsc we wszystkich żłobkach wynosiła ponad 195 tys.

    W końcu roku 2023 funkcjonowały 882 kluby dziecięce. Spośród wszystkich klubów 527 prowadziły osoby fizyczne, 164 - gminy, 131 - osoby prawne, 57 - jednostki nieposiadające osobowości prawnej, a 3 - instytucje publiczne.

    Według stanu również na 31 grudnia 2023 r. w Polsce opiekę sprawowało 2116 dziennych opiekunów. Dla największej części z nich, 1217, podmiotem prowadzącym były osoby fizyczne, a dla najmniejszej - gminy. Całkowita liczba miejsc wynosiła 13 tys. Na koniec 2023 r. z opieki dziennych opiekunów korzystało ponad 10 tys. dzieci. Największą grupę przebywających pod ich opieką, podobnie jak w żłobkach i klubach, stanowiły dwulatki - ponad 54%.

    Według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na koniec 2023 r. zarejestrowane były 3793 nianie zatrudnione na podstawie umowy uaktywniającej. Prawie 98% wszystkich niań stanowiły kobiety. Najliczniej reprezentowaną grupą były osoby w wieku 50-59 lat. Było ich 1268.

    Wysoki Sejmie! Program ˝Aktywny maluch˝, który był tutaj tak szeroko omawiany, a którego celem jest zwiększenie dostępności terytorialnej i finansowej miejsc opieki w żłobkach, klubach dziecięcych i u dziennych opiekunów, został w styczniu 2023 r. zmieniony w tzw. formę naboru ciągłego. Jest to forma elastycznego zarządzania programem, co umożliwiło aplikowanie w dowolnym momencie, bez oczekiwania na uruchomienie kolejnych naborów i wniosków.

    Celem tego programu jest utworzenie 102 577 miejsc opieki funkcjonujących przez kolejne 36 miesięcy. Zgodnie z tym programem nabór ma trwać do końca 2025 r. Od wejścia w życie ustawy, czyli od dnia 4 kwietnia 2011 r., obserwujemy wzrost liczby instytucji opieki nad małymi dziećmi oraz liczby miejsc w tych instytucjach.

    Bardzo mnie ucieszyła informacja przekazana przez panią minister, że 72% wszystkich miejsc opieki nad dziećmi to są w tej chwili miejsca bezpłatne. To stwarza możliwość korzystania z tej formy opieki przez wiele osób, których po prostu nie stać było na korzystanie z prywatnych instytucji. Dziękuję za prace, które są prowadzone w ministerstwie w kierunku zwiększenia wsparcia dla opieki nad dziećmi do lat 3.

    Oczywiście klub Polskiego Stronnictwa Ludowego akceptuje i popiera to sprawozdanie. Dziękuję bardzo.

Przebieg posiedzenia