10. kadencja, 26. posiedzenie, 1. dzień (08-01-2025)

7. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie upamiętnienia 80. rocznicy Tragedii Górnośląskiej (druki nr 922 i 929).

Poseł Piotr Paweł Strach:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Panowie i Panie Posłanki! 1945 r. miał być rokiem spokoju, ale dla wielu mieszkańców Śląska oznaczał początek kolejnej fali cierpienia. Zamiast sprawiedliwości nadeszła zemsta, zamiast spokoju - masowe represje z rąk Armii Czerwonej. Wielu ludzi stanęło twarzą w twarz z przemocą, bezprawiem i upokorzeniem tylko dlatego, że byli Ślązakami, albo po prostu dlatego, że mieszkali tam, gdzie mieszkali. Często wystarczyło jedno fałszywe słowo, jeden donos, by stracić wszystko: dom, prawa, godność, czasem życie.

    Jednym z symboli Tragedii Górnośląskiej są Miechowice, gdzie w styczniu 1945 r. zamordowano 380 osób. Chodzi również o Przyszowice, Pokój, Dobrzeń Wielki, Kup, Czarnowąsy. Tam również cierpieli niewinni ludzie, tam również cierpiały całe rodziny. Oprócz gwałtów i grabieży rozpoczęły się także deportacje. W lutym 1945 r. mężczyzn w wieku od 17 do 50 lat wywożono do pracy do Związku Radzieckiego. Tysiące ludzi trafiło do bydlęcych wagonów w podróży do nieludzkiej ziemi. Co czwarta osoba nie przeżyła tego pobytu na Wschodzie.

    Historia Śląska pokazuje, jak łatwo jest ulec podziałom, które w końcu doprowadzają do tragedii. Przypominamy dziś tych, którzy w 1945 r. stali się ofiarami zbrodni, ale pamięć o nich nie jest tylko przypomnieniem przeszłości. To także lekcja, że nienawiść nie rodzi się przypadkowo, że wzrasta w atmosferze lęku, nieufności, nieporozumień, a także celowego politycznego podsycania. Pamięć o tych wydarzeniach to nie tylko hołd dla ofiar, ale także zobowiązanie. Nie pozwólmy, by nienawiść rządziła naszymi działaniami, nie pozwólmy się podzielić, nie pozwólmy, aby ktoś politycznie wykorzystywał polaryzację opartą na nienawiści do innych, sąsiadów, obcokrajowców, ludzi mówiących innymi językami, ludzi innych kultur. Pamiętajmy, że przemoc ma różne oblicza i prowadzi do tragedii. Złóżmy hołd ofiarom Tragedii Górnośląskiej. Część ich pamięci! Dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia