10. kadencja, 26. posiedzenie, 1. dzień (08-01-2025)
7. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie upamiętnienia 80. rocznicy Tragedii Górnośląskiej (druki nr 922 i 929).
Poseł Łukasz Ściebiorowski:
Dziękuję.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Obchodzimy 80. rocznicę tragedii górnośląskiej, bolesnego rozdziału naszej historii, który na zawsze zmienił losy Górnego Śląska. Po zakończeniu II wojny światowej tysiące mieszkańców tego regionu padły ofiarą masowych deportacji do Związku Radzieckiego, a wielu z nich nigdy już nie powróciło do swoich domów. Byli to zarówno robotnicy, jak i zwykli obywatele, często oskarżani niesłusznie o współpracę z okupantem. Tragedia górnośląska to jednak nie tylko deportacje, to także fala represji, prześladowań, dyskryminacji wobec Ślązaków, wynikająca z niezrozumienia ich tożsamości kulturowej i językowej, zniszczony społeczny dorobek pokoleń, a wiele rodzin na zawsze zostało rozdzielonych.
Tegoroczna rocznica to okazja do refleksji nad odpowiedzialnością państwa za pamięć historyczną i wsparcie dla społeczności, które doświadczyły tak wielkich cierpień. To również czas, aby oddać hołd wszystkim, którzy przeżyli tragedię, a także tym, którzy zginęli. Pochylając się dziś nad projektem uchwały, warto, aby za tym szły również kolejne działania, aby pamięć o tych wydarzeniach była trwała i wielowymiarowa (Dzwonek), ale też była lekcją dla kolejnych pokoleń. Jako Izba powinniśmy rozważyć: ustanowienie dnia pamięci o Tragedii Górnośląskiej - może to być 30 stycznia, data rozpoczęcia deportacji; wsparcie dla rodzin ofiar; edukację historyczną - wiele się już dzieje; wsparcie i promocję instytucji pamięci takich jak centrum deportacji Górnoślązaków w Radzionkowie; działania lokalne - wsparcie samorządów w tym zakresie.
Niech ta rocznica przypomina nam, jak ważne jest budowanie dialogu i wspólnoty w różnorodności, która jest siłą Górnego Śląska i całej Polski. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia