10. kadencja, 26. posiedzenie, 1. dzień (08-01-2025)

Oświadczenia.

Poseł Grzegorz Lorek (tekst niewygłoszony):

    Zbigniew Cybulski urodził się 3 listopada 1927 r. W 1953 r. ukończył studia w Państwowej Wyższej Szkole Aktorskiej w Krakowie. W tym samym roku wyjechał do Gdańska, gdzie zaczął występować w Teatrze Wybrzeże. W 1954 r. założył w Gdańsku, razem z grupą przyjaciół, m.in. z Bogumiłem Kobielą i Jackiem Fedorowiczem, studencki teatr Bim-Bom, który działał do 1960 r. Teatr ten stał się legendą i mitem pokolenia, jeszcze przed październikiem 1956 r. atakował głupotę i arogancję władzy - przypomniano na portalu Instytutu Adama Mickiewicza, Culture.pl. Najważniejszymi osobami w zespole Bim-Bomu byli Cybulski i Kobiela. Teatrzyk nie miał charakteru stricte politycznego. To właśnie z Bim-Bomu Cybulski wyniósł pewien szczególny sposób bycia na ekranie. W dorobku scenicznym Cybulski miał m.in. role w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku, np. w ˝Kapeluszu pełnym deszczu˝ M.V. Gazzo w reżyserii Andrzeja Wajdy, 1959, i Ateneum w Warszawie, np. w spektaklu ˝Dwoje na huśtawce˝ W. Gibsona w reżyserii Wajdy.

    Karierę filmową rozpoczął występem w ˝Pokoleniu˝ Wajdy z 1954 r. W 1958 r. wykreował swą najsłynniejszą filmową rolę - wcielił się w postać Maćka Chełmickiego w ˝Popiele i diamencie˝ Wajdy. Główny bohater tego filmu, grany przez Cybulskiego AK-owiec, ma wykonać wyrok śmierci na komuniście Szczuce, sekretarzu Polskiej Partii Robotniczej. Za ˝Popiół i diament˝ przyznano w Wenecji nagrodę Międzynarodowej Federacji Krytyków Filmowych FIPRESCI.

    W historii polskiego kina Cybulski zapisał się również rolami w filmach ˝Do widzenia, do jutra˝ i ˝Jowita˝ Janusza Morgensterna, ˝Rękopis znaleziony w Saragossie˝ i ˝Jak być kochaną˝ Wojciecha Jerzego Hasa, ˝Salto˝ Tadeusza Konwickiego. Według aktora i pedagoga Jana Kreczmara Cybulski był niepowtarzalny, inny, nowy, a przedziwność i jedyność jego aktorstwa polegały na tym, że mógł nic nie umieć i być wybitnym. Niósł w swoich rolach posłanie, naśladowano jego sposób bycia, ubiór - pisał krytyk Zbigniew Pitera. Zadziwił nas, zelektryzował naszą wrażliwość - to z kolei słowa aktora Tadeusza Łomnickiego. Cybulski grał też za granicą, wystąpił m.in. we francuskim filmie ˝Lalka˝ z 1962 r. w reżyserii Jacques'a Baratiera.

    Zginął tragicznie 8 stycznia 1967 r. we Wrocławiu, wracając z planu zdjęciowego filmu ˝Morderca zostawia ślad˝ Aleksandra Ścibora-Rylskiego. Wpadł pod koła pociągu, do którego próbował wskoczyć na wrocławskim dworcu kolejowym. Miał 39 lat.

Przebieg posiedzenia