10. kadencja, 27. posiedzenie, 2. dzień (23-01-2025)

8. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Miłosz Motyka:

    Bardzo dziękuję.

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W dobie kryzysu energetycznego, który szczególnie po ataku Rosji na Ukrainę dotknął państwa Unii Europejskiej, potrzebne są suwerenność oraz bezpieczeństwo w zakresie stabilizacji dostaw energii elektrycznej i dla przedsiębiorców, i dla gospodarstw domowych. Dlatego podjęliśmy szereg działań w resorcie klimatu i środowiska w zakresie inwestycyjnym i legislacyjnym, żeby zagwarantować tę stabilizację, szczególnie w obszarze, który dotychczas był niedoinwestowany. Analizowaliśmy akty prawne, procedujemy nad ustawą odległościową, przeprocedowaliśmy wsparcie dla przedsiębiorców energochłonnych w wysokości 0,5 mld zł oraz skrócenie procedur administracyjnych. Również na etapie prac końcowych - w parlamencie, w Senacie - jest ustawa o rynku mocy przedłużająca jego funkcjonowanie oraz gwarantująca aukcje uzupełniające, aukcje dogrywkowe po aukcjach głównych.

    Natomiast szczególnie wrażliwym aspektem, który wpływa na bezpieczeństwo energetyczne, jest stabilizacja sieci elektroenergetycznej. Dlatego Polskie Sieci Elektroenergetyczne wspólnie z całym rządem podjęły decyzję o znaczącym zwiększeniu nakładów na ten segment: na sieci przesyłowe oraz sieci dystrybucyjne. Podjęliśmy decyzję, aby te kwoty radykalnie zwiększyć. Dotychczas było niestety tak, że nakłady na ten segment, szczególnie jeśli chodzi o wpływy i źródło finansowania związane z handlem emisjami, nie były wystarczające. Dlatego przesuwając konkretne środki i dodając do tego kwoty na inwestycje w transformację energetyczną z Krajowego Planu Odbudowy, zdecydowaliśmy o zwiększeniu tych nakładów do 2030 r. do kwoty 100 mld zł. Do 2035 r. będzie to dodatkowo ponad 80 mld zł, z czego 2/3 planowanych wydatków będzie przeznaczone na sieci dystrybucyjne, a 1/3 - na sieci przesyłowe.

    Przede wszystkim chodzi o to, by dostosować nasz system elektroenergetyczny do nowych źródeł wytwórczych, szczególnie do tych źródeł wytwórczych, które dzisiaj prowadzą naszą transformację energetyczną od źródeł wysokoemisyjnych, węgla przez gaz do atomu oraz odnawialnych źródeł energii, ale które też dostosowują ją pod kątem terytorialnym. Ta transformacja energetyczna, która dotychczas przede wszystkim dotyczyła źródeł wytwórczych na południu kraju albo w jego centrum, dzisiaj przesuwa się na północ. To na północy będziemy mieli zlokalizowaną elektrownię jądrową. Trwają już procesy budowy budynków elektrowni, jest też budowana infrastruktura towarzysząca budynkom elektrowni jądrowej w Choczewie. To na Pomorzu są realizowane inwestycje w morskie farmy wiatrowe, które zagwarantują nam 6 GW mocy do 2030 r. w naszym systemie elektroenergetycznym. Wreszcie to na Pomorzu będziemy mieli źródła wytwórcze pomagające stabilizować nasz kraj pod względem dostaw energii elektrycznej. Chodzi o terminal FSRU oraz terminal LG. Dlatego potrzebne są inwestycje w sieci przesyłowe w takiej skali i o takiej wartości, czyli 100 mld zł do 2030 r. i dodatkowo 80 mld zł do 2035 r. Chodzi o to, by móc to wpiąć i zagwarantować stabilizację tego systemu pod kątem źródeł niskoemisyjnych w kolejnych latach.

    Poza tymi działaniami, które stabilizują sieć na poziomie dystrybucyjnym i przesyłowym, kolejna rzecz to działania legislacyjne i inwestycyjne związane ze stabilizacją na poziomie lokalnym. To stworzenie dodatkowego komponentu w programie ˝Mój prąd˝, aby dofinansowywać także magazyny energii. Chodzi o to, aby obligiem było instalowanie fotowoltaiki razem z magazynem energii, by zagwarantować właśnie stabilizację na poziomie lokalnym. Stworzyliśmy taki program w ˝Moim prądzie˝. W nowej edycji dodaliśmy ten komponent, który okazał się - jak już dzisiaj widzimy - niezwykle potrzebny dla naszego systemu na poziomie lokalnym. W tej edycji programu od września do tej pory złożono 75 tys. wniosków o dofinansowanie na kwotę blisko 1 mld zł. To jest absolutny rekord. Jeszcze w 2023 r. na kolejną edycję tego programu zaplanowano 400 mln zł. Zwiększyliśmy ponad trzykrotnie możliwość alokacyjną środków na ten budżet, który został prawie w 100% wykorzystany. To pokazuje również znaczenie wspólnot lokalnych, mieszkańców i gospodarstw domowych dla stabilizacji sieci pod względem potrzeb magazynowych. Tylko w roku ubiegłym, w 2024 r., na stabilizację tego systemu wydano blisko 1 mld zł na program ˝Mój prąd˝. W zakresie sieci dystrybucyjnych i przesyłowych Ministerstwo Klimatu i Środowiska podpisało umowy na kwotę ponad 700 mln zł tylko w jednym roku. Stale prowadzimy pod tym względem wspólnie z operatorem systemu przesyłowego monitoring sieci.

    Polska jest bezpieczna pod kątem dostaw, pod kątem wytwórczym, pod kątem funkcjonowania mechanizmów wspierających, takich jak rynek mocy, i w każdym kolejnym roku udział odnawialnych źródeł energii będzie się zwiększał. W 2023 r. i później w 2024 r. ten udział odnawialnych źródeł energii w miksie energetycznym był rekordowy i wiemy, że będzie się zwiększał. Dlatego będziemy realizowali kolejne programy wsparcia z Funduszu Modernizacyjnego dotyczące również magazynów energii: i tych mniejszych, i tych przydomowych, i tych wielkoskalowych, które będą realizowały przedsiębiorstwa energetyczne. Dzisiaj największym wyzwaniem, poza tworzeniem nowych mocy wytwórczych, inwestycjami w elektrownię jądrową, morskie farmy wiatrowe (Dzwonek) oraz w odnawialne źródła energii, takie jak fotowoltaika i lądowe elektrownie wiatrowe, są inwestycje w magazyny energii, które w przyszłości będą kluczowe dla zapewnienia stabilizacji energetycznej państwa. Dziękuję bardzo.


Przebieg posiedzenia